Fanining maqsad va vazifalari haqida ma’lumot bering. Fanning maqsad va vazifalari
Lug'atda so'zlar alfavit asosida joylashtirilgan. So'zning lug’atdagi o'rni so'z boshidagi 2 harf (tovush) asosida belgilangan
Download 87.06 Kb.
|
Terminologiya
Lug'atda so'zlar alfavit asosida joylashtirilgan. So'zning lug’atdagi o'rni so'z boshidagi 2 harf (tovush) asosida belgilangan.Muqaddima qismida ma'lum bo'lishicha, Abu Hayyon tilning struktura elementlarini o'sha davrdayoq lug’at tarkibi, morfologiya va sintaksisdan iborat deb hisoblaydi. Chunki u til o'rganish uchun uch narsani: 1) ayrim olingan so'zlarning ma'nolarini; 2) so'zlarning turlanish va tuslanish qoidalarini, 3) so'z birikmalarini bilishni tavsiya qiladi. Yuqorida ta'kidlab o'tdikki, asarning lug'at qismida turkiy so'zlar arab alfaviti tartibida berilgan. Unda 2760 so'z mavjud, Tadqiqotchilarni ko'rsatishicha asarning lug'at qismida 5 ta arabcha so'z va 13 ta forscha so'z uchraydi.23.Terminlar hosil qilishda -parast affiksli so‘z yasovchi model haqida yozing.Fors-tojik tiliga tegishli suffiks yordamida voqelangan ushbu model shaxsni nomlovchi terminlami hosil qiladi: amalparast, butparast, insonparast, shaxsiyatparast, xudoparast, aqidaparast, shahvatparast, qonunparast, hokimiyatparast va sh.k24.Sobiq sho‘rolarlar davri o‘zbek terminologiyasi. Sobiq sho‘rolar hukmronligi vaqtida o ‘zbek tili terminologiyasi yangi tushunchalar vaulami ifodalovchi haddan tashqari ko‘p miqdordagio‘zlashma terminlar hisobiga kengaydi. Soha terminologiyasi tizimining vujudga kelishida sof o'zbekcha leksik birliklar bilan birga ruscha-baynalmilal terminlaming roli yuqori bo‘ldi. Bu jihat ayniqsa, tabiiy fanlarga xos terminologik sistemada yaqqol ifodasini topdi. Mustaqillik davri o‘zbek terminologiyasi globallashuv va intemetga qadam qo‘yilgan XXI asrda har tomonlama takomillashuv jarayonini boshidan kechirmoqda.Hozirgi o‘zbek terminologiyasining shiddat bilan taraqqiy etishi til lug‘at * tarkibining boyishi va takomillashuviga olib keldi.Terminga xos belgilardan biri uning izohi va ta’rifiga oydinlik kiritish, terminning ma’noviy qurshovida mavjud qo‘shimcha semalami yuzaga chiqarish ilm-fan tilining rivojlanishida, o ‘zga soha oid terminologik tizimlar tarkibida yaqqol seziladi. Bugungi o ‘zbek terminologiyasining boyishida yuqorida zikr etilgan jihatlar hamon ustunlik qilmoqda. 0 ‘z qatlamning salmoqli o‘mi qatori, o ‘zlashmalaming ham sezilarli mavqei saqlanib qolmoqda. 0 ‘zlashmalaming til terminologiyasi boyishidagi o‘mini birgina internet terminlari misolida ko‘rish mumkin. Olib borilgan izlanishlar o ‘zbek tili internet terminologiyasining 54% ini o‘zlashmalar,Download 87.06 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling