ХУЛОСА:
Меҳнат
унумдорлиги тушунчаси, унинг моҳиятини фойдаланиш
қийматини яратиш жараёнида меҳнатнинг самарадорлиги ёки
унумдорлиги сифатида талқин қилиш мунозарали бўлиб қолмоқда.
Унинг тавсифи ва ҳисоблаш усулларига турлича ёндашувлар сақланиб
қолган. Маҳаллий амалиётда, даражалар бўйича
ижтимоий ишлаб
чиқариш узоқ вақт давомида уни ҳисоблашнинг турли тамойилларига
асосланган кўрсаткичлар қўлланилган. Шундай қилиб, иқтисодиёт ва
унинг тармоқларида ижтимоий меҳнат
унумдорлиги ва унинг
динамикаси жами харажатлар иқтисодини акс эттирди, яъни. нафақат
тирик, балки маҳсулот ишлаб чиқариш учун моддийлаштирилган меҳнат
ҳам. Шу билан бирга, корхона даражасида меҳнат
унумдорлиги
динамикаси фақат жонли меҳнат иқтисодиётини акс эттирди. Бу
кўрсаткичларни ижтимоий ишлаб чиқариш даражалари бўйича
умумлаштириш ва меҳнаткашларнинг иқтисодий манфаатларига тўғри
йўналишда
самарали
таъсир
кўрсатиш
имконини
бермади.
Меҳнат унумдорлигининг ўсиши харажатларнинг камайишига ва ишлаб
чиқаришни ривожлантириш учун зарур бўлган фойда олишига олиб
келади.
Табиийки, тадбиркорнинг шахсий даромади ҳам ортади. Шу
билан бирга, ҳосилдорликнинг ўсиши реал ўсиш учун асосдир иш ҳақи
ва ходимларнинг даромадлари; фақат шу
шароитда улар ишлаб
чиқариш бирлигига (рубл) харажатларни оширмасдан кўпайиши
мумкин.
Фойдаланилган адабиётлар рўйхати:
