G. M. Tansikbayeva, V. A

1. Siyosiy huquqlar insonga nega kerak?
2. Shaxsiy va siyosiy huquqlar qay tarzda o‘zaro bog‘langan?
3. Davlat jamoat birlashmalari faoliyatiga aralasha oladimi?
4. Tinch namoyishlar, mitinglar va yig‘ilishlarda ishtirok etish insonga nima be-
radi?
5. Mamlakatimizda faoliyat ko‘rsatayotgan qaysi partiyalar va harakatlarni bilasiz?
6. Nimalar shaxsiy huquqqa, nimalar siyosiy huquqlarga oid ekan ligini aniqlang:
– qadimgi Spartada nimjon bolalarni jarga uloqtirishardi;
– sinfdosh qiz partadosh dugonasining xatini bekitiqcha o‘qidi;
– insonni boshqa dinga o‘tishga zo‘ravonlik bilan majburlashdi;
– mahalliy hokimiyat organlarini tanqid qiluvchi maqolalarni e’lon qilis h 
taqiqlangan.
Ro‘yxatni o‘z misollaringiz bilan davom ettiring.
10-§. IJTIMOIY, IQTISODIY VA MADANIY HUQUQLAR
Mavzu ustida ishlash natijasida:
– ijtimoiy-iqtisodiy huquqlarning kishilar hayotidagi ahamiyati va dav-
latning ularni ta’minlashdagi roli haqida;
– mehnat va ta’limning jamiyatni rivojlantirishdagi ahamiyati haqida 
bilib olasiz.
1. Munosib turmush darajasi nima?
2. Inson huquqlaridan eng muhimi qaysi biri hisoblanadi?
3. Kasb qanday tanlanadi? 
?
?
O‘zingizni sinang!
∑
∑
Yakunlarni chiqaramiz

---

68
Inson va fuqaroning asosiy huquq va erkinliklarining alohida guruhini ijti-
moiy-iqtisodiy huquqlar tashkil etadi. Bunga xususiy mulk; mehnat erkinligi; 
faoliyatni tanlash erkinligi; ishsizlikdan himoyalanish; mehnat qilish va meh-
nat sharoitiga ega bo‘lish; turarjoy; qonunda taqiqlanmagan iqtisodiy faoliyat 
bilan shug‘ullanish; dam olish; onalik va bolalikni himoya qilish; qarilikda, 
mehnat qilish qobiliyatini yo‘qotganda, shuningdek, boquvchisini yo‘qotganda
ijtimoiy ta’minot (pensiya, nafaqa olish); sog‘liqni saqlash va malakali tibbiy 
xizmatdan foydalanish; sog‘lom yashash muhitiga ega bo‘lish huquqlari 
kiradi.