Глобал муаммолар

1. Пайдо бўлаётган муаммоларни ҳал этиш учун янги йўлларни аниқлаш.
Амалиёт шуни кўрсатадики, ҳар қандай, ҳатто катта истиқболга эга ечимлар ҳам тегишли баҳолаш ва ҳисоб-китобларсиз кутилмаган хавфли оқибатларга олиб келиши мумкин. Биз ўз ёндашувларимизни алоҳида тарқоқ муаммоларни ҳал этишдан инсоният қаршисида турган муаммолар мажмуасининг кўп қирралиги, мураккаблиги ва ўзаро боғлиқлигини англашга қаратишимиз лозим.
2. Янги қадриятларни шакллантириш.
Қадриятларнинг ўзгартирилиши кўпгина адолатсиз, ноҳақ (замонавий ахлоқ нуқтайи назаридан) ва самарасиз (илмий нуқтайи назардан) ижтимоий одатларга барҳам беришга имкон берди. Шунингдек, одамларни шаклланган қолипларни қайта кўриб чиқиш, дунёга янги нуқтайи назардан қараш ҳамда бошқа манфаат ва нуқтайи назарларни ҳисобга олишга ундайдиган илмий асосланган тадқиқотлар, нашрлар ва жамоатчилик билан маслаҳатлашувлар таъсирида амалга ошмоқда.
3. Янги рағбат омилларни яратиш.
Агар одамлар ҳисобот муаллифлари томонидан таклиф этилаётган янги ёндашувларни нафақат маъқуллашларини, балки уларни амалга ошириш йўналишида ҳам ҳаракат қилишларини истасак, у ҳолда рағбат омиллари зарур.

• 
  Масалан, ресурсларнинг (сув, электр энергияси кабилар) нархини ошириш одамларни улардан янада тежамлироқ фойдаланишга тарғиб этади, солиқ ва маъмурий юкламанинг пасайтирилиши норасмий иқтисодиётнинг қонунийлаштирилишига олиб келади ёки зарарли одатлар (спиртли ичимликлар, тамаки чекиш) билан курашда ушбу маҳсулотга нархларни кўтариш ёрдам беради.
  

Булар ижобий ва салбий рағбат омиллари қандай қилиб инсонлар хатти-ҳаракатларини ўзгартиришларига мисолдир.
Инқирозлар ҳам рағбат омиллари сифатида хизмат қилиши мумкин. Масалан, Covid-19 пандемияси деярли барча мамлакатларда соғлиқни сақлаш тизимидаги анчадан буён етилиб келаётган баъзи муаммоларни кескинлаштирди. Натижада пандемия ҳукуматларни соҳадаги зарурий ислоҳотларни ўтказишга ундади.
4. Янги имкониятларни тақдим этиш.
Белгиланган мақсадларга эришиш учун қадриятлар ва рағбат омилларининг ўзигина етарли бўлмайди, инсонларга имконият ҳам керак. Мисол учун, сув ва энергияни тежовчи технологиялар, муқобил энергия манбалари. Карбон ёнилғида ҳаракатланувчи автоуловларнинг шаҳарларда кўпайиб кетишига муқобил тарзда жамоатчилик транспортини ривожлантириш, велосипед инфратузилмаси, электромобилларни кўпайтириш мумкин.
У ёки бу муаммоларни ечиш бўйича бошқалар томонидан тўпланган тажриба ҳам кўпинча янги имкониятлар яратади. Амалиёт кўрсатишича, ахлоқнинг янги андозаларига ва янги технологияларга ўтиш, одатда, шу каби ўзгариш қўшни давлатларда амалга оширилган бўлса, муваффақиятлироқ кечади. Бошқалардан намуна олиб, ўзгаларнинг ютуқлари ва хатоларини ҳисобга олган ҳолда, илҳомланиб ўзгариш, якка-ёлғиз ва бўшлиқда ҳаракат қилгандан кўра доимо қулайроқ ва осонроқдир. Социологлар буни инновацияларни тарқатиш деб номлайдилар.