Физиология обмена веществ

Oziq moddalarning plastik va energetik axamiyati

• Plastmassaning ahamiyati shundaki, ko'pchilik moddalar hujayralarning bir qismi bo'lib, o'lik hujayralarni qayta tiklashda, tananing o'sishida, gormonlar, fermentlar va boshqa organik birikmalar sintezida ishtirok etadi.
• Bir kechada epiteliy teri hujayralarining 5%, ovqat hazm qilish traktining epiteliy hujayralarining 50%, qon hujayralarining 25% va boshqa hujayralar yangilanadi.
• Energiya qiymati: 1 g oqsilni oksidlanishida o'rtacha 16,7 kJ (4,1 kkal) energiya ajralib chiqadi.
• 1 g uglevodlar oksidlanishida o‘rtacha 16,7 kJ (4,1 kkal) energiya ajralib chiqadi.
• 1 g yog'ning oksidlanishida o'rtacha 38,94 kJ (9,3 kkal) energiya ajralib chiqadi.

Oqsilning funksiyalari

• Proteinlar hujayraning quruq massasining 50% ni tashkil qiladi.
• Ular fermentlar, antikorlar, gemoglobin va gormonlar asosini tashkil qiladi.
• Proteinlar nafas olish, hazm qilish, hazm qilish, himoya qilish va qarish jarayonlarida faol ishtirok etadi.
• Aktin va miyozin qisqaruvchi oqsillar tananing barcha harakatlarini ta'minlaydi.

PROTEIN ALMASHINUVI TEZLIGI TURLI TO'QIMALARDA BIR XIL EMAS. JIGAR, ICHAK SHILLIQ QAVATI, ICHKI ORGANLAR VA PLAZMA OQSILLARI ENG YUQORI DARAJADA YANGILANADI. MIYA, YURAK VA JINSIY BEZLAR HUJAYRALARIDAGI OQSILLAR SEKINROQ ISHLAYDI. MUSHAKLAR, TERI, TENDONLAR, SUYAKLAR VA TENDONLARNING OQSILLARI SEKINROQ YANGILANADI.

• Oqsillarning yangilanish tezligi

TANADAGI NORMAL METABOLIZM VA OQSIL SINTEZI UCHUN OZIQ-OVQATDAN TURLI XIL AMINOKISLOTALARNI OLISH KERAK. TAJRIBAGA KO'RA, 20 TA AMINOKISLOTADAN 12 TASINI ORGANIZMDA SINTEZ QILISH MUMKIN (ASOSIY AMINOKISLOTALAR), 8 TASINI SINTEZ QILISH MUMKIN EMAS (ASOSIY AMINOKISLOTALAR). MUHIM AMINOKISLOTALAR BO'LMASA, OQSIL SINTEZI KESKIN BUZILADI, AZOT BALANSI SALBIY BO'LADI, O'SISH TO'XTAYDI VA TANA VAZNI KAMAYADI. ODAMLAR UCHUN MUHIM AMINOKISLOTALAR - LEYSIN, IZOLÖSIN, VALIN, METIONIN, LIZIN, TREONIN, FENILALANIN VA TRIPTOFAN.

• Aminokislotalarning organizm uchun axamiyati.