Fonetika Fonetika so’zi yunoncha fone-tovush


Regressive dissimilyatsiya


Download 43.85 Kb.
bet13/14
Sana08.01.2022
Hajmi43.85 Kb.
#236855
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Bog'liq
FONETIKA

Regressive dissimilyatsiya:ittifoq-intifoq,koridor-kolidor.

METATEZA-ikki yonma-yon kelgan tovushning o’rin almashinuvi:aylana-aynala,tuproq-turpoq,daryo-dayro,yomg’ir-yog’mir,ahvol-avhol,supra-surpa,afv-avf…..

QO’SH VA QATOR UNDOSHLAR

Ikkita bir xil undosh tovushlar yonma-yon kelsa qo’sh undoahli so’z deyiladi.Bunday so’zlarning talaffuzi va imlosi farqlanadi:



  1. Qo’sh undoshli so’zlar aniq talaffuz qilinadi va yoziladi:ikki,to’qqiz,arra,silla,darra,pilla…

  2. Talaffuzda qo’sh undoshlarning biri tushiriladi,lekin yozuvda har ikkalasi ham yoziladi:taajjub-taajub,taassurot-taasurot,kilogramm-kilogram,metall-metal

  3. So’z oxirida kelgan qo’sh undoshli so’zlarga biror shu tovush bilan boshlanuvchi qo’shimcha qo’shilganda qo’sh undoshlarning biri tushib qoladi:metall+li=metalli,kilogramm+mi=kilogrammi.

Ikki xil undosh so’zda yonma-yon kelib,bir bo’g’inni tashkil qilsa,bunday so’zlar qator undoshli so’z deyiladi:qadrli,yurtdosh,mardlik,hukmdor,g’isht,stol,traktor…

Paxta,taxta,qudrat,maktab,davlat,jayron kabi so’zlar qator undoshli so’zlar hisoblanmaydi.

O’zbekcha so’zlarning fonetik tuzilishidagi o’ziga xoslik shundaki,so’zning boshida ketma-ket ikkita undosh bir joyda kelmaydi.Shuningdek,so’zning oxirida ham st(ost,ust),lt(milt,yilt),rt(qurt,turt) kabi undoshlardan tawqari bowqa undoshlar yonma-yon kelmaydi.




Download 43.85 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling