BO’G’IN VA UNING TURLARI
Bir havo zarbi bilan aytiladigan tovush yoki tovushlar yig’indisi bo’g’in deyiladi.Har bir bo’g’in tarkibida unli bo’lishi shart.So’zda qancha unli bo’lsa,bo’g’inlar soni ham shuncha bo’ladi.Bo’g’inlar ochiq va yopiq bo’ladi.Unli bilan tugagan bo’g’in ochiq,undosh bilan tugavan bo’g’in yopiq bo’g’in deyiladi.Masalan:bi-lim-don,mak-tab,sing-lim,ko’-ngil.
Bo’g’inlarning 1,2,3,4,5 va 6 tovushdan iborat turlari mavjud:u-ka,da-da,mak-tab,go’sht,sport,sfinks
BO’G’INNING AMALIY AHAMIYATI
Birinchi sinf o’quvchilari o’qish vayozishga bo’g’in orqali o’rgatiladi.
Yozuvda bir satrga sig’may qolgan so’z qismi keyingi satrga bo’g’in orqali ko’chiriladi.
She’riy misralarda bo’g’inlar miqdori orqali vazn aniqlanadi.
URG’U VA UNING TURLARI
So’zda bo’g’inlardan birining boshqasiga nisbatan kuchliroq aytilishi urg’u deyiladi.Urg’u ikki xil bo’ladi:So’z(leksik) va gap(logik,mantiqiy,frazaviy,ma’no)urg’usi.
O’zbek tilida so’z urg’usi so’z oxiriga tushadi va so’zni gap tarkibida bowhqa so’zlardan ajratish hamda so’zning fonetik tarkibini uyushtirish uchun xizmat qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |