G. A. Xudoynazarova yuqori molekulyar birikmalar

Polimerlanish tezligi: 
)
.

/
(

10

8
,

4

100
3600

4
14
,

104
1000

903
,
0

80
1000

5

sek

l

mol

Mt

m

V

p





















Topshiriq 
1. Har bir probirkada hosil bo’lgan polimer chiqimini grammda va foizda 

hisoblang.

2. Polimerlanish tezligini hisoblang. 

---

10

1.5.-laboratoriya mashg’uloti

METILMETAKRILATNI TURLI ERITUVCHILARDA 

POLIMERLANISHI

Ishning 

maqsadi:
erituvchi 
tabiatini
polimerlanish 
reaksiyasiga,
polimerning hosil bo’lish miqdoriga ta’sirini o’rganish. 


Reaktivlar: metilmetakrilat, azobisizobutironitril (DAK), CC1
4,
benzol, 

petroley efiri, xloroform.

Idish va asboblar: 100 ml li yumaloq, kolba (3 ta), sovutgichlar (3 ta),
100sm

3
va 250 ml li stakanlar, chinni kosachalari (3 ta), viskozimetr, 

sekundomer, termostat, quritgich shkaf, soat oynasi.

Ishning bajarilishi: Stakanga 30g metilmetakrilat va 0,3g initsiator
solinadi. Olingan eritmani uchga bo’lib kolbalarga quyiladi. Har bir kolbaga 40g 
dan erituvchilardan birortasi quyiladi (CC1
4
,

benzol, atseton). Kolbalarga teskari 

sovutgich o’rnatiladi, 70°C li termostatda aralashtirib turiladi. Reaksiya 3 soat
olib boriladi. Polimer har bir eritmadan petroley efir yordamida stakanda 
cho’ktirib olinadi. Polimerlar chinni kosachalarda quritiladi, so’ngra eritma
tayyorlanadi va vizkozimetrik usul bilan polimerlarni molekulyar massasi 
topiladi.

Topshiriq 

1. Erituvchi tabiatining polimerlanish reaksiyasiga ta’sirini tushintiring. 

2. Metilmetakrilatning azobisizobutironitril (DAK) ishtirokida polimerlanish 

mexanizmini yozing.