7) Optik teodolitlarni tekshirish va sozlash.
8) Teodalit asosiy o’qining perpendikulyarligini tekshirish .1.горизонтал доира хар бир адилагининг уки теодолитнинг асосий укига перпендикуляр, яъни РР1 ┴ ММ1 булиши керак. Бу куйдагича текширилади. Адилак тагликнинг иккита кутариш винтига паралелл килиб урнатилади, винтлар карама-карши томонга бурилиб, адилак пуфакчаси уртага келтирилади. Сунгра адилак уки учинчи кутариш винтига параллел урнатилади ва винтни хам бураб пуфакча ургага келтирилади. Кейин адилак уки 180º айлантирилади, шунда пуфакча четга жилмай, уртада тураверса, адилак уки теодолитниг айналиш укига нисбатан перпендикуяр урнашган булади. Адилак пуфакчаси четга олишган такдирда аввало созлаш винти ёрдамида, кейин кутариш винтлари ёрдамида уртага келтирилади.Текшириш бир неча марта такрорланади.Горизонтал доира иккинчи адилак булса, у хам биринчи адилак каби текширилади.
9) Geodezik asboblaring asosiy sxemasi
10) Geodezik asboblarning optik qismlari.
11) Burchak o‘lchashda sanoq olish moslamalari. Teodolit
Teodolit — ochiq joylarda gorizontal va vertikal burchaklarni oʻlchashda ishlatiladigan koʻchma geodezik asbob. Burchaklarni oʻlchash, triangulyatsiya va poligonometriya ishlarini bajarishda foydalaniladi. Burchak oʻlchash ishlarida gorizontal yoʻnalishda G yoki 30" aniqlikda oʻlchaydigan T.lar qoʻllaniladi. Triangulyatsiya ishlarida (yer sirti holatini aniqlashda) aniqlik darajasi yanada yuqori (0,5" gacha) boʻlgan T.lardan foydalaniladi. Aniqlik darajasi yuqori boʻlgan T.lar universal T. deb ataladi. T.lar bilan ochiq joydagi vertikal burchaklar, masofalar hamda yoʻnalishlar, magnit azimutlarini ham oʻlchash mumkin. T.ning asosiy qismlari — koʻrish trubasi, gorizontal va vertikal doiralar. Gorizontal doira limb va adilakdan iborat. Vertikal doira 15° qiya burchaklarni oʻlchash uchun moʻljallangan. Yangi optik Tlar metall limbli Tlarga nisbatan ixcham, yengil va ishlatish oson. T.lar tuzilishi, aniqligi va boshqa xususiyatlariga koʻra bir necha xil boʻladi (xisob qurilmali, optik mikrometrli, mikroskopli, indeksli va boshqalar
Do'stlaringiz bilan baham: |
