Гавай оролларидаги лаваларнинг бир тури -ало

СИНИЙСКИЙ КОМПЛЕКС —
Синий ком плект (Хитойнинг — ўрта
аср номидан)— Хитойда асосан мамлақатнинг шимблида тарқалган, кам
ўзгарган ёки ўзгармаган, юқори протерозой қатламлари (охактош, доломит, кварцит, конгломерат ва гилли), шунингдек гохйда филлитлашган сланецлардан иборат юқори қисмида —айрим жойларда қатламнинг гематитлн маъданлари учрайди. Ҳарбонат
жинсларда строматолит мавжуд. Хитойдаги айрим С. жинслари глауконнтнииг К — Аг усулида аниқланган ёшн 740 млн. й. дан ортицдир.

СИНКЛИНАЛЬ т- Синклиналь,
пасгга ҳараб букилган бурма бўлиб, марказида ёш қатламлар ётади. Одатда С.нинг қўлфн пастга ҳараган, канотларидаги қатламлар ўртасига ҳараб йуналган. Агҳарилган ётиқ ва
тунтарилган С. ларда қанотлари бир
томонга тушади, бу цолда С. нинг
кулфи юқорига ҳараган бўлади.

СИНКЛИНОРИЙ — Синклинорий — геосинклиналь букилма урнида пайдо бўладиган, синклинал тўзилишидаги йирик бурмали цурилма. Кейинги ривожланишининг дастлабки
босқичларидаги маълум бўлган геосинклинал букилмаларидан юзага келади. С. да геосинклинал формақияларнинг тўла ёки деярли тўла қаторли жинслари мужассамлашган бўлади. Ўзига яраша интрузив гранитоид
магматик жинслар кенг тарқалган С. кескин ва кучли бурмаланганлиги билан ажралиб туради. С. чеккаларида
ётқизиқлар цупйнча сурилмалар ёнида
ғоят кучли риЖимлангандир.

СИСТЕМА — Тизим. 1. Табиатшунослих ва жамиятшуиослик фанларининг ҳамма соҳаларида кенг қўлланилаётган умумий назариядаги асосий тушунча. Т. тушунчаси роят серцирра маънога эга. 2. Биологияда, хаммага маълум бўлган организмларнинг филогенетик алоқа белгиларига ҳараб жойланишй. 3. Стратиграфияда ХГК нинг II сессияси (1882) га кўра, гуруҳнинг бир қисми ёки умумий (планетар) стратиграфик жадвалнинг иккинчи даражали бирлиги. Маълум геологик даврда ҳосил бўлган ва Ер ҳамда ундаги ҳаётнинг ривожланиш
тарихидаги маълум бир қатта табиий
даврини акс эттирувчи қатламлар; Т.
учга, камдан-кам иккига бўлинади.
Кўпчилик Т. номлари биринчи марта
улар ажратилган жойларнинг қадимги ёки цозирги замон номларига туғри келади (кембрий, девон, пермь,юра) ёки шу жойларда яшаган қадимги халқ — элатлар (ордовик, силлур) номи билан ёки уларга хос киндилар хилига (кумир, бур), ёки
жойларнинг ўзига хос тўзилиши (триас); ёки пустидаги, нихоят, органик дунёсининг ривожланганлик даражасига ҳараб (палеоген, неоген) аталади.