Guliston davlat universiteti "iqtisodiyot" kafedrasi "iqtisodiyot nazariyasi" fanidan

Iste'mol krediti — asosan tovarlarni sotish jarayonida ularni toʻlovini kechiktirib to`lash huquqi berilishidir. Shu bilan birga iste`mol krediti banklar yoki maxsus kredit institutlari tomonidan iste'mol tovarlarni sotib olish va

29

xizmatlarni to`lash hollarida beriladi.

Uning obyekti — uzoq muddatli foydalaniladigan

tovarlar va xizmatlar hisoblanadi. Iste'mol krediti — tovar

va pul shaklida namoyon boʻlishi mumkin. Iste'mol krediti foizi — o`zinmg yuqori darajada ekanligi bilan ajralib turadi va milliy daromadni qayta taqsimlashning ikkilamchi shakli sifatida aholi daromadlari hisobidan to`lanadi.

Davlat krediti va xususiy kredit. Davlat kreditida qarz oluvchi yoki kreditor boʻlib davlat ishtirok etadi. Davlat krediti davlat zayomlari shaklida kaziagey (g'azna) majburiyatlarini chiqarish orqali, jamg'arma tashkilotlari jamg'armalari qoldiqlarini Davlat qimmatli qog'ozlariga joylashtirish orqali amalga oshiriladi.

Rivojlangan mamlakatlarda davlat zayomlari (qarzlari) Davlat budjeti xarajatlarini moliyalashtirishning asosiy usuli boʻlib xizmat qiladi. Davlat zayomlarini ishlatishning yakuniy natijasi bo'lib, davlat qarzining o'sishi, yangi zayomlarni chiqarish hajmiga nisbatan foiz summasinmg qaytarish hajmi o`sib ketadi.

Davlat krediti mablag'lari ishlab chiqarish kapitali takror ishlab chiqarishda ishtirok etmaydi, ya`ni u moddiy qiymatliklar ishlab chiqarishda qatnashmaydi. faqat budjet defitsitini qoplash maqsadida foydalaniladi.

Xususiy kredit davlat kreditidan tamomila farq qiladi. Chunki xususiy kreditida kreditor va qarz oluvchilar bo`lib, xususiy yuridik va jismoniy shaxslar ishtirok etadilar.