Guliston davlat universiteti pedagogika fakulteti pedagogika- psixologiya

Kasb maorifi
- o‘quvchilarni kasbning mohiyati bilan, har bir 
kasbning shaxs oldiga qo‘yadigan talablari bilan tanishtirishdan iborat 
ta’sirchan axborotlar majmuasidir. Ma’lumotlarning aniqligi, to‘liqligi, 
xususiyva ijtimoiy ahamiyatiifodalanganligi bilan boshqa tarkiblardan 
ajralib turadi. Kasb maorifiinsonning yoshi, jinsi,saviyasiga ko‘ra xilma-
xil tarzda amalga oshiriladi, shakllari esa verbal va noverbal, kuzatuv va 
tanishuv, ko‘rgazmali va grafik, uchrashuv kabi ko‘rinishlarga ega.
Kasbiy maslahat 
- kasbga yo‘llashning mohiyatini inson ongiga 
chuqurroq singdirish uchun, shaxsning ishtiyoqi va qobiliyatlariga mos 
kasb-hunar, ixtisoslik tanlashi uchun muhim ob’ektiv va sub’ektiv shart-
sharoit yaratish, shu bilan birga kasb egallovchi (tanlovchi) ehtiyoji bilan 
murabbiyning kasbiy mas’uliyatidan kelib chiqqan holda ilmiy-amaliy 
 
1.
 
Kasbiy psixologiyada
 
k
asb tanlash
ning 
psixologik mohiyati. 
 

---

David G. Mayers Psycholo
121
tavsiya va yo‘llanmalar berish jarayonidir. Maslahat o‘zining 
maqsadgayo‘nalganligi, 
izchilligi, 
ob’ektivligi,axborotlar 
bilan
to‘yinganligi bilan boshqa asosiy qismlardan keskin ajralib turadi.
Kasbiy saralash
- muayyan kasbni muvaffaqiyatli ravishda egallab, 
o‘z oldiga qo’ygan fuqarolik burchini yuqori saviyada ado eta biladigan 
shaxslarni ajrata olish jarayondir. Amalda saralash kasbiy bilimlar 
shakllangan ma’lum ko‘nikmalar, malakalarga asoslangan holda tekshirish 
me’zonlariga suyanib omilkorlik bilan oqilona saralash o‘tkaziladi.
Oxirgi yillar davomida Buyuk Britaniya oliy o‘quv yurtlarida talabalar 
soni keskin darajada oshib ketdi. Bu o‘z navbatida ilmiy izlanish 
bosqichidagi talabalar qabul sonining oshishiga ham o‘z ta’sirini berdi. 
Buyuk Britaniya oliy o‘quv yurtlarida faoliyat yuritadigan ko‘pchilik ilmiy 
xodimlar uchun, ilmiy izlanish bosqichidagi talabalarning ishlariga 
rahbarlik faoliyatini yuritish ilmiy amaliyotlarining asosini tashkil qiladi; 
haqiqatdan ham ko‘plar uchun bu mavqe’ning aniq talabi, ishning shart-
sharoit taqozosi yoki ish tavsifnomasida  
“ilmiy izlanish bosqichidagi talabalarning ilmiy tekshirishlariga 
murabbiylik faoliyatini muvafaqqiyatli tugallandi” kabi jumlararni keltirib 
o‘tish sababli bo‘lishi mumkin. Ilmiy izlanish bosqichidagi talabalarining 
ishlariga murabbiylik faoliyati haqida, ilmiy izlanish bosqichining turli 
ko‘rinishlari yo’q’risidagi ma’lumotlar Falsafa fanlari doktori (Ph.d) va 
Falsafa fanlari nomzodi  
(M.Phil)lariga e’tibor qaratilgan.
58
  
Har bir kasb maxsus bilimga va umumiy hamda maxsus tayyorgarlik 
natijasida inson tomonidan egallangan ko‘nikmalar majmuasiga ega 
bo‘linishini talab etadi.
Ijtimoiy faoliyat alohida ahamiyatga ega bo‘lgan faoliyat turidir. 
CHunki u turli toifadagi ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlam a’zolariga xizmat 
ko‘rsatishga qaratilgan. Kasbiy faoliyat sifatida ijtimoiy faoliyat 3 ta sohani 
o‘z ichiga oladi:
50-rasm  
58
A handbook for teaching and learning in higher education : enhancing academicpractice / [edited by] Heather 
Fry, Steve Ketteridge, Stephanie Marshall.–3rd ed.p. cm. pp: 167.

---

David G. Mayers Psycholo
122