4
1.Kasbiy psixologiyaning predmeti va dolzarb vazifalari
Asosiy savollar
1. Kasbiy
psixologiya fanining tarixiy rivojlanish bosqichlari.
2. Kasbiy
psixologiya fanining predmeti maqsad va vazifalari.
3. Sharq mutafakkirlarining kasbiy ta‘lim va tarbiyaga oid falsafiy psixologik
qarashlari.
4. Chet ellarda kasb-hunarga yo’naltirish ishlari.
O’quv maqsadi:
Kasbiy
psixologiya fanining tarixiy rivojlanish bosqichlari. Kasbiy
psixologiya fanining predmeti maqsad va vazifalari. Sharq mutafakkirlarining kasbiy
ta‘lim va tarbiyaga oid falsafiy psixologik qarashlari. Chet ellarda kasb-hunarga
yo’naltirish ishlari bilan tanishib chiqish.
Tayanch so’z va iboralar:
psixologiya, psixika, reflector, biologic, emotsiya,
sezgi, xarakter, ong, tafakkur, idrok, intellektual bilim, shartli va shatrsiz reflekslar,
kasbga yo’naltirish, individual yondashuv, psixik jarayonlar, psixologik xolatlar, psixik
xususiyatlar.
Psixologiya fanining o’z oldiga vazifa qilib qo’yadigan muammolari juda xilma-xil
bo’lib, u eng avvalo, psixik faoliyatning
asosiy qonunini belgilash, uning rivojlanish
yo’llarini aniqlash, har bir psixik prosessning asosida
qanday mexanizm borligi, uning
o’zgarish jarayonlarini ochib berish masalalarini o’rganadi. Psixologiya psixik
faoliyatning u yoki bu sharoitda qanday ro’yobga chiqqanligini o’rganish
bilangina
shug’ullanib qolmasdan, bu jarayonlarni qanday boshqarib borish masalalarini ham ilmiy
asosda o’rganadi.
Shuning uchun ham ilmiy psixologiya boshqa barcha o’rganilayotgan predmetlar
orasida eng asosiy fanlardan hisoblanadiki, uning jamiyat rivojlanishi
bilan ahamiyati
yanada ortib va takomillashib boraveradi.
Psixologik fenomenga turlicha nazariya bilan yondashish mumkin. Biologik
yondashuv miyadagi jarayonlarni va jismoniy o‘zgarishlarini o‘rganadi, masalan,
yuz qizarishi, asabiylashish holatlari. Evolyutsion yondashuv uchun individning
“g‘azab” holati geniga ta’siri e’tiborlidir. Bugungi kunda zamonaviy psixologik
yondashuvlar ham psixologiyaning nazariyasini boyitib boradi. Ularni quyidagi
jadvalda ko‘rish mumkin.
1
1
David G. Mayers Psychology,© 2010 by Worth Publishers 18-b.
Do'stlaringiz bilan baham: