Guliston davlat universiteti pedagogika fakulteti pedagogika- psixologiya

 
Muloqot mazmuniga ko`ra quyidagi turlarga ajraladi: 
moddiy
kognitiv
konditsion
motivatsion
faoliyat

---

173
✓ motivatsion muloqot
muayyan yo`nalishda hamkorlikda harakat
qilish uchun o`zaro maqsadlar, qiziqishlar, motivlar va ehtiyojlar
almashinuvi jarayoni bilan izohlanadi;
✓ faoliyat muloqoti
kognitiv muloqot bilan uzviy bog`liq bo`lib, bunda 
harakatlar, operatsiyalar, ko`nikma va malakalar ayirboshlanadi. Bu muloqot 
jarayonida ma’lumotlar uzatiladi, bilim doirasi kengayadi, qobiliyatlar 
rivojlanadi va takomillashadi.
Muloqot jarayonida obyektning maxsus tomonlarining borligi ham 
muhim hisoblanadi. Shuni aytish joizki, ko`p hollarda bunday shaxslar 
jamiyatdagi axloqsiz, odobsiz va vijdonsiz kishilardir. Muloqot jarayonida 
ba’zi bir psixologik to`siqlar mavjud. Ko`proq ular sun’iy ravishda vujudga 
keladi:
➢ motivatsion to`siqlar
- shaxslarning muloqotga kirishishdan bosh
tortishi, muomalani to`g`ri, aniq ko`rinishda olib borilishini xohlamasligi 
jarayonida namoyon bo`ladi;
➢ aqliy (intellektual) to`siqlar
- shaxsning boshqa shaxsga nisbatan bilim 
doirasining kengligi, mantiqiy fikrlashining chuqurligi va intellektual 
savodxonligi mazmunan boy bo`lgan taqdirda yuzaga keladi;
➢ emotsional to`siqlar
- muloqotga kirishuvchilarning psixologik va
emotsional-irodaviy 
holatlaridan 
kelib 
chiqadi 
(agressivlik, 
qo`rquv, 
asabiylashish, xo`rlanish va boshqalar);
➢ tarbiyaviy jarayondagi to`siqlar
– ta’lim sohasida xamda huquqni
muhofaza qilish organlarida «tarbiyasi qiyin» o`smirlar, nosog`lom oilalar va 
muqaddam sudlangan shaxslar bilan profilaktik chora-tadbirlar olib borayotgan 
vaqtda uchraydi.
Muloqot maqsadiga ko`ra