Guruh talabasi  ahmadova durdonaxon


Ulug‘vorlik va tubanlik tushunchasining mohiyati


Download 5.03 Kb.
Pdf ko'rish
bet27/28
Sana31.01.2024
Hajmi5.03 Kb.
#1818685
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   28
Bog'liq
3 FALSAFA

Ulug‘vorlik va tubanlik tushunchasining mohiyati. Ingliz nafosatshunosi E.Byork 
go‘zallikni
ulug‘vorlik bilan qiyoslaydi va ularni alohida tushunchalar sifatida tadqiq etadi. I.
Kant esa
go‘zallik va ulug‘vorlikni uyg‘unlikda rivojlanuvchi tushunchalar deb hisoblaydi. Ulardan f
arqli
o‘laroq, Xegel, ulug‘vorlikni go‘zallikning bir ko‘rinishi, ulug‘vorlik – zohiriy go‘zallik
ning
botiniy 
go‘zallikka 
aylanishi, 
deb 
tushuntiradi. 
  
Ulug‘vorlik – insonning narsa hodislarga estetik va axloqiy mezonlar bilan yondas
hishi va


ulardan yuksak hayratlanish tuyg‘usini hosil qiluvchi estetik hissiyot majmuidir. Ulug‘vorli
kning
ko‘lami 
go‘zallik 
ko‘lami 
kabi 
cheksizdir. 
Tabiatdagi ulug‘vorlik cheksiz osmon, purviqor tog‘lar, yuksak cho‘qqilar, moviy
dengizlar, ming yillik chinorlar, shuningdek, vulqon va chaqmoq singari tabiat ho
disalarida
namoyon bo‘ladi. Ular uzoqdan kishilarda hech qanday hayajonli taassurot qoldirmaydi. 
Biroq,
ularga yaqinlashganimiz sari ruhiyatimizni hayajon, jo‘shqinlik egallay boshlaydi, ul
arni
butunligicha ko‘z bilan qamrab ololmaslik darajsiga etganda esa bu hayajon yana
da ortadi.
Tabiatdagi ulug‘vorlik matematik va dinamik xususiyatga ega. Matematik xususiyat
ida xajm,
dinamik xususiyatida kuch ustuvor ahamiyatga kasb etadi. Biroq, ikkala xususiyat ham i
nsonda
kuchli hayrat va hayratlanish tuyg‘ularini paydo qiladi.
Jamiyatdagi ulug‘vorlik umuminsoniy qadriyatlar, 
qahramonlik
, jasorat, xalqparvarlik,
bunyodkorlik tushunchalari bilan uyg‘unlashadi. Davlatda barqarorlik, 
jamiyatda adolat 
 
ustuvorligi, shaxsning erkin va hurfikrlilik asosida faoliyat olib borishi ijtimoiy tizimning
ulug‘vorligini aks ettiradi.

Download 5.03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   28




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling