H. I. Shukurov, S. Q. Qanoatov jamoada hamshiralik ishi tibbiyot kollejlari uchun darslik Qayta ishlangan uchinchi nashr toshkent «Iqtisod-moliya»

Tayanch so‘z va iboralar
1. Skolioz – umurtqa pog‘onasining qiyshayishi.
2. Neyromialgiya – nervlarning yallig‘lanishi natijasida
mu shaklarda og‘riq bo‘lishi.
3. Angionevrozlar – qon tomir nervlari kasalligi.
4. Xronometraj – organizmning toliqishini aniqlash uchun
jismoniy mashqlar bajartirib funksional holatini baholash.
5. Gemoliz – qonning (eritrositlarning) erishi.
6. Eritema – teridagi qizil dog‘lar.
7. Dermatit – terining yallig‘lanishi.
8. Keratokonyunktivit – ko‘z shilliq pardasinining yallig‘-
lanishi.
9. Epilatsiya – tuklarning to‘kilishi.
10. Radikulit – umurtqa pog‘onasi, bel, dumg‘aza nervlari-
ning yallig‘lanishi.
Savollar
1. Mehnat gigiyenasining vazifalari nimalardan iborat?
2. Zararli ishlab chiqarish omillarini bilasizmi?
3. Kasbiy kasalliklar deb qanday kasalliklarga aytiladi, uning 
turlarini bilasizmi?
4. Mehnat gigiyenasi sohasida qo‘llaniladigan me’yoriy gigi-
yenik hujjatlarni ayting.
5. Toliqish qanday jarayon?

---

158
6. O‘ta toliqishda organizmda qanday o‘zgarishlar yuzaga 

keladi?
7. Tana holati uzoq vaqt bir xilda bo‘lishi natijasida qanday 
kasalliklar kelib chiqishi mumkin?
8. Xronometraj nima?
9. Nur energiyasi deb qanday energiyaga aytiladi?
10. Ishlab chiqarishda nurlarning qanday turlari mavjud?
11. Ultrabinafsha nur ta’sirida organizmda qanday 
o‘zgarishlar sodir bo‘ladi?
12. Ko‘z kasalliklari kimlarda uchraydi?
13. Lazer nurlaridan qanday maqsadlarda foydalaniladi?
14. Tibbiyotda lazer nuri qayerlarda, qanday maqsadlarda 
ishlatiladi?
15. Ionlashtiruvchi nur nima?
16. Nur kasalligi qanday kelib chiqadi?
17. O‘tkir nur kasalligi qanday kelib chiqadi?
18. Surunkali nur kasalligi qanday kelib chiqadi?
19. Dozimetrdan nima maqsadda foydalaniladi?
20. Ayollar va o‘smirlar kasallanishining oldini olish uchun 
ko‘riladigan chora-tadbirlar haqida nimalarni bilasiz?
21. Ayollar va o‘smirlar mehnatini muhofaza qilish bo‘yicha 
qanday me’yoriy hujjatlar ishlab chiqilgan?
22. Sanitariya-maorifi haqida tushuncha bering.
23. Sanitariya-maorifining qaysi usulidan ko‘proq foydalani-
ladi?
24. Maxsus himoya kiyimlariga nimalar kiradi?
25. Maxsus himoya kiyimlarining ahamiyati haqida nima-
larni bilasiz?
26. Terini himoya qiluvchi vositalar haqida gapirib bering.
27. Maxsus himoya kiyimlarining tozaligi va sozligini kim 
nazorat qiladi?
28. Shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish qoidalari haq-
ida gapirib bering.

---

159