H. P. Abdulqosimov O‘zmu iqtisodiyot nazariyasi kafedrasi


Download 5.61 Mb.
Pdf ko'rish
bet84/296
Sana25.09.2023
Hajmi5.61 Mb.
#1687677
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   296
Bog'liq
1 tom Mamedov, H., Muminov, N., Umarov, A., Ismailov, A.

U(A)–U(B)=

U
AB
va U(V)–U(G)=U
VG


U
AB
>U
VG
yoxud 

U
AB
<

U
VG
yoxud 

U
AB
=

U
VG

Aslini olganda bu, ushbu iste’molchi ushbu vaziyatda A va B termalarini 
qiyosiy iste’mol qilgandagi farovonlik darajalaridagi farq V va G termalarini 
qiyosiy iste’mol qilish vaqtidagi qoniqish darajasi ko‘p, kam yoki teng 


125 
ekanligini ko‘rsata olishi bois nafaqat o‘z afzalliklarini, shu bilan birga
ularning intensivligini aniqlash holatida bo‘lishini anglatadi. Bu holda 
farovonlik darajalaridagi bunday farqlarning miqdoriy bahosi o‘z-o‘zidan 
mutlaq qiymatga ega emas. Masalan, ularning hammasini bir vaqtning o‘zida 
ikkiga, uchga ko‘paytirish yoki kamaytirish mumkin va hokazo. Ushbu 
operatsiyalarning hammasi shu yo‘l bilan olinadigan naflilikning yangi 
miqdoriy vazifalari qiymatlari o‘zgarishi (farqi) nisbatiga ta’sir etmaydi. 
Umuman, buni quyidagi tarzda ifodalash mumkin: agar U=f(x) naflilikning 
kardinalistik vazifasi bo‘lsa, t(U)a+vU va v>o bo‘lgan har qanday chiziqli 
vazifa V=t(U) naflilikning miqdoriy vazifasi hisoblanadi. Shunday qilib
naflilikning kardinalistik vazifasidan foydalanib, biz uning iqtisodiy voqelikda 
qo‘llanilishi cheklanganligi darajasini ko‘paytiramiz, ammo buning o‘rniga 
mazkur iste’molchining shu vaziyatdagi farovonligi turli darajalari o‘rtasidagi 
miqdoriy farqlarni chiziqli o‘zgarishlargacha aniqlik bilan baholash 
imkoniyatini qo‘lga kiritamiz. 
Naflilikning miqdoriy vazifasidan foydalanib nafaqat umumiy naflilikni, 
shu bilan birga, eng yuqori darajadagi naflilikni–shu turdagi ne’matlarning 
qo‘shimcha miqdorini iste’mol qilishda, boshqa barcha turdagi iste’mol 
qilinayotgan ne’matlarning miqdori o‘zgarishsiz qolganida olinadigan 
farovonlikning mazkur darajasi qo‘shimcha ko‘payishini tavsiflash mumkin. 
Naflilik darajasini tabaqalashtirish vaqtida ne’matning eng yuqori darajadagi i 
turidagi ne’matning eng yuqori darajadagi foydaliligi naflilik vazifasining 
birinchi juz’iy hosilasi U hisoblanadi, u shu vaziyatda ushbu iste’molchining 
umumiy farovonlik darajasini ifodalaydi. MU(X

Download 5.61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   296




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling