anhuga gapni uzoqdan boshlab, siz musulmonlarning obro‘si bo‘lib turibsiz,
shuning uchun yamog‘i yo‘q yangi to‘n kiying debdilar. Shunda Umar
roziyallohu anhu yeg‘lab aytdilarki, men Rasululloh s.a.v. ni ko‘rdim, mana
shu dunyoni tark qilib o‘tdilar, Abu Bakr ham dunyoni ziynatidan
bahralanmasdan o‘tdi, sizlar undan ortiq menga nmani istaysizlar deganlar.
Zohidlikni yuqoriligidan Umar roziyallohu anhuning qalb uni qabul
qilmagan. Keyingi davrlarga borib zuhdda teskari holat tarkidunyochilik
paydo bo ‘lib qoldi. Dunyoga berilganlar ko ‘payganidan ularga qastma-
qastiga tarkidunyochilik ko ‘paydi. Tasavvuf, islom olamida so ‘ffi desa
zohirdayu botinida dunyoni tark etish va keyinchalik darvesh bo ‘lib ko
‘chalarda zikr aytib yurish paydo bo ‘ldi. Bu jamiyatni orqaga ketkazdi.
Tasavvuf olimlari tariqatlarga asos solib, o ‘z tariqatlarida shu illatga qarshi
ham kurashgan. Misol, Hazrati Naqshbandiyning shiyorlari “Dilbayoru dast
bakor- qo ‘ling mehnatda, qalbing esa Allohda bo‘lsin” bo ‘lgan. Bazilar buni
noto‘g‘ri talqin qilib qalbingda Alloh bo‘lsa bo‘ldi, ishingni qilib yuraver
ibodat kerak emas deyishadi. Bu shiyor tarkidunyochilikka qarshi chiqqan,
ibodatni tashlab ishni qilavering degan emas. Naqshbandiyning mana shu
islohoti bilan islom olamidagi tasavvufda katta hatolar to‘g‘irlangan.
Hadisda Rasululloh s.a.v. dunyodan zuhd qil Alloh seni yaxshi ko ‘radi
dedilar. Alloh zuhd qilgan kishini yaxshi ko‘rishini sababi Alloh yaratgan
narsani tashlab yaratuvchiga yuzlangani uchun. Rasululloh s.a.v. ga “Sizlar
o ‘zinglar yaxshi ko‘rgan narsani Alloh yo‘lida infoq qilmaguningizcha
yaxshilikka erishmaysizllar” degan oyat nozil bo‘ldi. Shunda sahobalar kelib
eng yaxshi mol mana bu ekan, shuni sadaqa qilaman deyishgan. Rasululloh
Do'stlaringiz bilan baham: |