Халқаро савдонинг ривожланиш назариялари ва моделлари

To‘qimachilik mahsulotlari eksporti umumiy eksport tarkibida 16,5 foizni tashkil etdi. Ishlab chiqarishning asosiy qismini hali ham ip-kalava (44,4%) tashkil etadi, ammo uning ulushi tayyor trikotaj va tikuvchilik (29,2%) foydasiga kamaydi. Ta'minot geografiyasi 65 tadan 73 tagacha kengaydi.

• To‘qimachilik mahsulotlari eksporti umumiy eksport tarkibida 16,5 foizni tashkil etdi. Ishlab chiqarishning asosiy qismini hali ham ip-kalava (44,4%) tashkil etadi, ammo uning ulushi tayyor trikotaj va tikuvchilik (29,2%) foydasiga kamaydi. Ta'minot geografiyasi 65 tadan 73 tagacha kengaydi.
• O‘zbek to‘qimachilik mahsulotlari uchun Rossiya bozori asosiy bo‘lib qolmoqda, bu bozorga 1,26 milliard dollarlik (+38,9 foiz) mahsulot jo‘natildi.
• Turkiyaga yetkazib berish hajmi 12,6 foizga oshib, 519,1 million dollarga, Qirg‘izistonga 513,4 million dollarga (+28 foiz) o‘sgan bo‘lsa, Xitoyga yetkazib berish hajmi 2 barobardan ko‘proq qisqarib, 636,3 million dollardan 274 million dollarga tushdi.

2022-yilda meva-sabzavot mahsulotlari eksporti hajmi 1,74 million tonnani tashkil etib, 1,15 million dollarga (+18,5 foiz) yetdi.Yanvar-dekabr oylarida meva-sabzavot mahsulotlarining umumiy eksportdagi ulushi 5,9 foizni tashkil etdi. Asosiy eksport bozorlari Rossiya (486,7 million dollar), Qozog‘iston (216 million dollar), Xitoy (104,6 million dollar) va Pokiston (101,2 million dollar) hisoblanadi.

IMPORT

• Importga kelsak, oziq-ovqat yetkazib berish yuqori darajada qolmoqda: don va undan tayyorlangan mahsulotlar – 1,07 mln dollar (+28,9%), turli oziq-ovqat mahsulotlari va dori vositalari – 477,8 mln dollar (+67,6%), shakar, shakar va asal mahsulotlari – 558,9 mln dollar (+67,6%). +52,9%, go'sht va go'sht mahsulotlari - 318,3 mln dollar (+69,8%).
• Shuningdek, neft va neft mahsulotlari importi – 1,27 mlrd dollar (+9,8%), ko‘mir, koks va briketlar – 121,8 mln dollar, gaz – 281,9 mln dollar (+82,5%) oshdi, elektr energiyasi yetkazib berish esa 121,9 mln dollarga (-20,2%) kamaydi.
• Import qilingan tibbiyot va farmatsevtika mahsulotlari 1,6 mlrd dollar (+0,1%), plastmassa – 836,6 mln dollar (+35,4%), temir va po‘lat – 2,51 mlrd dollar (+20,2%), avtomobillar – 2,13 mlrd dollar (+13,9%), efir moylari, rezinoidlar va parfyumeriya, hojatxona vositalari, jilo va yuvish vositalari — 363,5 mln dollar (19%), metall buyumlar — 730,8 mln dollar (+26,5%), to‘qimachilik iplari, gazlama va tayyor mahsulotlar — 730,8 mln dollar (26,5%), qog‘oz, karton va qog‘oz. mahsulotlar - 466,1 (+26,1%).

Ishlab chiqarish omillari nisbati nazariyasi ishlab chiqarish omillari, bozor, ishlab chiqarish, tovarlar tabiatiga oʼziga xos munosabat jihatidan gipotezalarga asoslangan. Bu gipotezalarning koʼpchiligidan mutlaq va nisbiy ustunlik nazariyalarida ham foydalanilgan. Farqi shundaki, ishlab chiqarish omillari nisbati nazariyasida avvalgidek ikki mamlakat va ikki tovar boʼlsa-da, tovarning biri mehnat sigʼimli, ikkinchisi kapital sigʼimli boʼlib, ishlab chiqarish omillari ham ikkita: mehnat – L hamda kapital – K.