Hammaga omad) Moddalar almashinuvi bosqichlari


Download 1.76 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/49
Sana17.06.2023
Hajmi1.76 Mb.
#1520391
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   49
Bog'liq
biokimyo javoblar




Biokimyo oraliq nazorat 2019 
(Hammaga omad)
 
1.Moddalar almashinuvi bosqichlari ( hazmlanish, so’rilish, oraliq almashinuvi oxirgi 
mahsulotlarining chiqarilishi. 
Organizmda asosiy ozuqa mahsulotlarmmg o'zgarishi 4 bosqichda boradi: 1. Ovqatlanish va ovqat 
mahsulotiarining hazm bo'lishi. 2. Hazmlangan mahsulotlaraing so'rilishi. 3. To‘qima 
metabolizmi, yoki ozuqa mahsulotlaming hujayradagi o'zgarishlari. 4:-Metabolizmning oxirgi 
mabsulotlarining^ (CO2, H2O, NH3, siydikchil, kreatinin, siydik kislotasi) ekskretsiyalanishi. 
Моддалар алмашинувииинг энг мураккаб кисми оралшк алмашинувдир. У куйидаги 
молекуляр жараёнларни уз ичига олади: . Молекулаларнинг улар ковалент структуралари 
узгармасидан туриб узаро таъсир килишини: протомерлардан олигомер оксиллар хосил 
булиши; хужайра органеллалари, жумладан, мембраналарнинг уз-узини йигиши, бунёдга 
келтириш; кушалок; ДНК спирали хосил булиши; аминоацил-тРНК нинг мРНК ва 
рибосомаларга келиб бирикиши; аллостерик эффекторларнинг ферментлардаги регулятор 
марказларга келиб бирикиши; кислороднинг гемоглобинга бирикиши ва боищаларни. Мана 
шу узаро таъсир ларнинг хаммаси физик-химиявий процесслардир. Шу нарса билан 
химиянинг асосан ушбу тоифадаги ходисаларни урганадиган хасини сунгги пайтларда 
физик-химиявий биология деб аташга асос булди. М олекулалариинг улар ковалент 
структуралари узгариб цолиши билан тугалланадиган узаро таъсирлари, яъни асл химиявий 
процессларни. Айнан шу процесслар мажмуаси, одатда, метаболизм деб аталади 
(metabole—узгариш, айланиш деган суздан олинган). Бизга энди маълум булганидек
организмдаги барча химиявий реакцияларни ферментлар катализлаб боради. Ферментатив 
реакция давомида физик-химиявий процесслар хам булиб туради, масалан, фермент билан 
субстрат уртасида ковалентмас боглар хосил булиши, конформациянинг узгариб туриши ва 
боищалар шулар жумласидандир. Моддаларни ташиб бериш, утказишни. Моддаларни 
организмда ташиб, етказиб беришнинг турли механизмлари ва маршрутлари бор. а) Кон ва 
лимфа томирлари буйлаб айланиб турган суюкли.ч / билан ташиб, етказиб бериш. Бу 
механик жараёндир. Бирок купгина моддаларни, худди Hb -О₂ шаклида кислород 
ташилиши сингари, махсус юккаш (ташувчи, транспорт) оксиллар билан бириккан ш аклда 
ташиб, етказиб берилади. К0НДа талайгина бирикмалар — гормонлар, витаминлар, 
липидлар, металл ионлари ва боищаларни ташиб, етказиб берадиган транспорт оцсиллари, 
яъни юккаш оксиллар бор. Транспорт оксилининг ташилиши керак булган модда билан 
комплекс хосил килиши ва бу комплекснинг парчаланиши одатда моддаларнинг ковалент 
структураси узгаришига алокадор булмагаи физик-химиявий процесслардир. б) Мембрана 
оркали утказиб, ташиб бериш, бу хужайралар орасида ва хужайра ичида булиши мумкин. 
Хужайралараро ташиб беришнинг асосий шакллари куиидагилардир: ичак эпителийси 
хужайралари ва капиллярлар деворлари мембраналари оркали ичакдан конга утиш йули
турли органларнинг хужайралараро бушликдан утиш йули; : мембраналари оркали кон ва 
хужайраларо бушликдан утиш йули; худди шу мембраналарнинг узи оркали 
хужайралараро модда еки конга хужайралардан утиш йули; буйрак коптокчаларидан 
дондаи бирламчи сийдикка, буйрак каналчаларида эса, бирламчи снйдикдаи конга тегишли 
хужайраларнинг мембраналари орцали утиш нули. 

Download 1.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling