Харид логистикаси Режа: Харид логистикасининг моҳияти ва вазифалари

Р асм. Таъминот функциясини амалга ошириш билан боғлиқ ишлар ва масалалар
расмда келтирилган вариантда, корхона таъминоти бўйича барча функция-ларни бир қўлда, масалан моддий-техникавий таъминот бўлимиида, мужассамланиши кўзда тутилади.

Ечиладиган масалалар:
-кимдан сотиб олиш;
-қандай шартларда сотиб олиш;
Бажариладиган ишлар:
-шартномалар тузиш;
-омборга қўйилишини ташкил этиш.
-шартномалар бажарилишини назорат қилиш;
-сотиб олинган маҳсулотларни етказишни ташкил этиш.

Бош директор


Ечиладиган масалалар:
-нима сотиб олиш;
-қанча сотиб олиш;
Бажариладиган ишлар:
-сотиб олинган маҳсулотларни назорат қилиш;




расм. Таъминот функциясини амалга ошириш билан боғлиқ ишлар ва масалалар.
Харид қилинган меҳнат буюмларини омборга қўйиш ишлари ҳам шу ерда бажа-рилади.
Таъминот ишлари ҳам шу ерда бажарилади, яъни шартномалар тузилади, улар-нинг бажарилиши назорат қилинади, сотиб олинган маҳсулотларни етказиш ташкил этилади. Натижада таъминот жараёнидаги моддий оқимларни бошқариш функцияси ҳар хил бўлимлар орасида тақсимланган ва уни самарали амалга оширилиши қийин-лашган вазиятга дуч келамиз.
Бундай тузилма, меҳнат буюмларини харид қилиш босқичида моддий оқимларни логистик оптималлаштиришга кенг имкониятлар яратади.


3.Харид логистикасида «ишлаб-чиқариш ёки харид қилиш» масаласи.
Харид логистикасида «ишлаб-чиқариш ёки харид қилиш» каби масалага икки хил алтернатив (муқобил) вариантдан бирини танлаш киради:

• 
  бевосита ишлаб-чиқарувчидан товар ресурсларини сотиб олиб, мустақил ра-вишда ассортиментни шакллантириш;
  
• 
  йирик партияларни майдалаштириш, кенг ассортиментни шакллантириш ва ис-теъмолчиларга бутун ҳолда етказиш билан шуғулланадиган воситачилардан товар ре-сурсларини сотиб олиш;
  

Бевосита ишлаб-чиқарувчидан кўра воситачидан сотиб олиш қулай бўлган ҳол-ларнинг сабабларини кўриб чиқамиз.

1. 
   Товар ресурсларини воситачидан харид қилиб, корхона, одатда, кенг ассорти-ментни кичик партиялар билан олиш имкониятига эга бўлади. Натижада, захираларга, омборларга бўлган эҳтиёж камаяди, ассортиментни айрим турларини ишлаб-чиқа-рувчилар билан ишлар ҳажми ҳам камаяди?
   
2. 
   Маҳсулотнинг воситачидаги нархи, ишлаб-чиқарувчиникидан паст бўлиши мумкин. Фараз қилайлик, ишлаб-чиқарувчи қуйидаги нархларда ўз маҳсулотини сота-ди:
   

А) кичик ҳажмдаги харидорлар учун – 10 сўм (бир бирлик маҳсулотга)
Б) йирик ҳажмдаги харидорлар учун – 8 сўм (бир бирлик маҳсулотга)
Воситачи, йирик партияни 8 сўмдан сотиб олади, ва уни майда харидорларга, ус-тига 12% қўшиб, 8 сўм 96 тийиндан сотади. Воситачи бу ишни амалга ошириши мум-кин, чунки у айнан йирик партияларни майдалаштириш билан шуғулланади. Ишлаб-чиқарувчига эса бу иш қимматга тушади, ва у 10 сўмдан сотишга мажбур.

3. 
   Маҳсулот ишлаб-чиқарувчи, воситачидан кўра узоқроқда жойлашган бўлиши мумкин. Бу дегани транспорт харажатлари ҳам қўшилиб, нарх орасидаги фарқ янада ошиб кетади.