Хазм органларп касалликлари

ПАТОГЕНЕЗИ. Яра касаллиги ривожланиши механизми асосида «тажовузкор» ва «ҳимоячи» омиллар ўртасидаги физиологик мувозанатнинг бузилиши ётади.
Тажовузкор омиллар:

• 
  меъда ширасининг хлорид кислотаси ва пепсин;
  
• 
  ўн икки бармоқ ичакдан ўтнинг (дуоденал-гастралгик рефлюкс) ошқозонга тушиши;
  
• 
  меъда ва ўн икки бармоқ ичак дисмоторикаси;
  
• 
  Неlikobасtег руlоri
  
• 
  Гистамин ва серотонин кислотали пептик омил фаоллигини оширади ва мембрана ўтказувчанлигини кучайтиради.
  
• 
  

«Ҳимоячи» омиллар:

• 
  таркибида нейтрал мукополисахаридлар бўлган меъда ва ўн икки бармок; шиллиги;
  
• 
  сиало- ва сулфомуцинлар;
  
• 
  тўқима регенерацияси;
  
• 
  нормал маҳаллий қон айланиши;
  
• 
  баъзи бир хазм гормонлари - секретин, гастрон, энтерогастрин меъда яраси ривожланишида «ҳимоячи» омилнинг заифланиши, ўн икки бармок; ярасида эса «тажовузкор» омилнинг кучаймши аҳамиятга эга.
  

ТАСНИФИ.

• 
  Клиник-морфологик белгиларига қараб: меъда яра касаллиги ва ўн икки бармоқ яра касаллиги тафовути қилинади.
  
• 
  Шикастланишнинг жойлашишига қараб: кардия қисми, меъданинг кичик эгрилиги, меъданинг препилорик бўлими, ўн икки ичак пиёзчасида, пиёзчадан ташқари бўлим (постбулбар) яра касаллиги.
  
• 
  Кечиши даврига қараб: зўрайиши, зўрайиш сўниши, ремиссия.
  
• 
  Кечиши огирлигига қараб: хатарсиз чўзилувчан (барқарорли), жадаллашувли.
  

1.Хатарсиз кечишида яра иллати кичик, юза, қайталаниши кам, асоратсиз; консерватив даво бир ой чамасида ифодаланган ижобий самара беради;
2.Чўзилувчан кечишида даволаш самарадорлиги етарли эмас, узок вақт давом этади, бир йил ичида қайталаниши мумкин;
3. Жадалашувли кечишида даволаш натижаси паст, асоратлар ривожланиши мумкин, қайталаниши тез-тез;
4. Асоратлар мавжудлигига қараб: асоратлашган ва асоратлашмаган.