Həcər Adil qızı Qasımova Elmi redaktor: h e. d., dos. MƏMMƏdov r. F

Maddə 12 
Dövlət bayrağı və gerbi 
 
1.
 
Göndərən dövlət bu maddənin müddəalarına uyğun olaraq qəbul 
edən dövlətdə öz dövlət bayrağından və gerbindən istifadə etmək 
hüququna malikdir. 
 
458
 
459

2.
 
Göndərən dövlətin dövlət bayrağı konsulluğun binası üzərində, 
onun dövlət gerbi konsulluğun binasında, binanın giriş 
qapılarında sancıla, habelə bayrağı konsulluq başçısının 
iqamətgahında, xidməti vəzifələrini yerinə yetirərkən onun 
nəqliyyat vasitələrinin üzərində ucaldıla bilər. 
 
Konsulluq arxivləri və konsulluq sənədləri yerindən asılı 
olmayaraq hər vaxt toxunulmazdır. 
Maddə 15 
Konsulluq binalarının vergilərdən azad edilməsi 
3.
 
Bu maddədə göstərilən hüquqları yerinə yetirərkən göndərən 
dövlət qəbul edən dövlətin qanun-qaydalarına və adətlərinə riayət 
edir. 
 
 
1.
 
Sahibi və kirayəçisi göndərən dövlət və ya onun adından çıxış 
edən hər hansı bir şəxs olan konsulluq binaları  və konsulluq 
başçısının iqamətgahı konkret xidmət növlərinə görə ödəniş 
istisna edilməklə dövlət, rayon və ya bələdiyyə vergilərindən, 
yığımlarından və rüsumlarından azad edilir. 
Maddə 13 
Konsulluq binalarının toxunulmazlığı 
 
2.
 
Bu maddənin 1-ci bəndində göstərilən vergi istisnaları  qəbul 
edən dövlətin qanun və qaydalarına əsasən göndərən dövlətlə və 
ya onun adından çıxış edən şəxslə müqavilə bağlamış şəxslərdən 
tutulan yığımlara, rüsumlara və vergilərə tətdiq edilmir. 
1.
 
Konsulluq binaları bu maddənin müddəalarına  əsasən 
toxunulmazdır. 
2.
 
Qəbul edən dövlətin hakimiyyət orqanları, konsulluq binalarının 
yalnız konsulluq məqsədləri üçün istifadə edilən hissəsinə 
konsulluq başçısının, göndərən dövlətin diplomatik nüma-
yəndəliyinin başçısı və ya onlardan biri tərəfindən təyin olunmuş 
şəxsin icazəsi olmadan daxil ola bilməzlər. Bu bənddə göstərilən 
şəxslərdən heç biri tərəfindən birbaşa etiraz olmazsa, təcili 
mühafizə  tədbirləri tələb edən yanğın və ya digər təbii fəlakət 
halları zamanı, qəbul edən dövlətin orqanları konsulluq 
binalarına daxil ola bilərlər. Lakin bu orqanlara konsulluq 
binalarının, arxivlərinin toxunulmazlıq prinsiplərini pozmaq, 
xüsusilə onu öyrənmək və müsadirə etmək icazəsi vermir. 
 
Maddə 16 
Yerdəyişmə azadlığı 
 
Dövlət təhlükəsizliyi baxımından giriş qadağan edilən, yaxud 
tənzimlənən bölgələr haqqında qanun-qaydalara zidd olmadığı 
təqdirdə, qəbul edən dövlət konsulluğun bütün işçilərini konsulluq 
dairəsi ərazisində yerdəyişmə və səyahət azadlığı ilə təmin edir. 
 
Maddə 17 
Əlaqələr azadlığı 
3.
 
Bu maddənin 2-ci bəndinin müddəalarına riayət edərkən qəbul 
edən dövlətin üzərinə konsulluq binalarına, hər cür zorla olma və 
ya zərər yetirə biləcək hərəkətlərdən müdafiə etmək, konsulluğun 
narahatlığına səbəb olan, ləyaqətinə xələl gətirən hər cür halların 
qarşısını almaq üçün lazımi tədbirlər görmək kimi xüsusi vəzifə 
düşür. 
 
1.
 
Qəbul edən dövlət bütün rəsmi məqsədlər üçün konsulluğun 
əlaqələr azadlığına icazə verməli və onu qorumalıdır. Konsulluq 
göndərən dövlətin hökumətlə, diplomatik nümayəndəliyə harada 
yerləşməsindən asılı olmayaraq digər konsulluqlarla əlaqə 
saxlayarkən diplomatik və konsulluq kuryerləri də daxil olmaqla, 
diplomatik və konsulluq valizlərindən,  şifrləşdirilmiş  və 
kodlaşdırılmış depeşalardan və bütün uyğun rabitə vasitələrindən 
istifadə edə bilər. Lakin konsulluq yalnız qəbul edən dövlətin 
razılığı əsasında radioötürücü quraşdıra və istismar edə bilər. 
4.
 
Konsulluğun binası, onun avadanlığı, konsulluğun əmlakı, habelə 
nəqliyyat vasitələri dövlət müdafiəsi və ya başqa ictimai 
ehtiyaclar baxımından aparılan hər növ rekvizisiyaya qarşı 
immunitetdən istifadə edir. 
 
Maddə 14 
2.
 
Konsulluğun rəsmi yazışmaları toxunulmazdır. Rəsmi yazışmalar 
məhfumu altında konsulluğa və onun funksiyalarına aid 
Konsulluq arxivinin və sənədlərinin toxunulmazlığı 
 
460
 
461

Maddə 18 
yazışmalar başa düşülür. 
Konsulluğun vəzifəli şəxslərinin şəxsi toxunulmazlığı 
3.
 
Konsulluq valizasını  təşkil edən bütün yerlər aydın görünən 
zahiri işarələrə malik olmalı  və yalnız konsulluğun rəsmi 
istifadəsi üçün ayrılmış yazışmalardan, sənədlərdən,  əşyalardan 
ibarət ola bilər. 
 
1.
 
Konsulluğun vəzifəli şəxsi və onların ailə üzvləri şəxsi 
toxunulmazlıqdan istifadə edirlər. Onlar bu və ya digər formada 
həbs edilə və tutulub saxlanıla bilməzlər. 
4.
 
 Konsulluq valizası açıla və tutulub saxlanıla bilməz. Lakin qəbul 
edən dövlətin səlahiyyətli orqanlarının valizada yazışmalar, 
sənədlər və ya əşyalar və bu maddənin 3-cü bəndində 
göstərilənlərdən başqa digər  əşyaların güman edildiyi ciddi 
əsasları olduqda o, göndərən dövlətin müvəkkil edilmiş 
nümayəndəsinin iştirakı ilə valizanın açılmasını  tələb edə bilər. 
Göndərən tərəf bu tələbləri yerinə yetirməkdən imtina etdiyi 
halda onu göndərən yerə qaytarmalıdır. 
2.
 
Qəbul edən dövlət konsulluğun vəzifəli şəxslərinə və onların ailə 
üzvlərinə hörmət etməli və onların şəxsi azadlığına və ləyaqətinə 
hər hansı qəsdlərdən xəbərdarlıq üçün bütün zəruri tədbirlər 
görməlidir. 
 
Maddə 19 
Yurisdiksiyaya qarşı immunitetlər 
 
5.
 
Konsulluq kuryeri onun statusunu və konsulluq valizasını  təşkil 
edən yerlərin sayını göstərən rəsmi sənədlə təchiz edilir. 
Konsulluğun vəzifəli  şəxsləri və onların ailə üzvləri qəbul edən 
dövlətdə aşağıdakı mülki iddialar istisna olunmaqla cinayət, mülki və 
inzibati yurisdiksiyaya qarşı immunitetdən istifadə edirlər. 
Qəbul edən dövlətin razılığı olan hallar istisna edilməklə, o nə qəbul 
edən dövlətin vətəndaşı ola bilməz, göndərən dövlətin vətəndaşı 
olmadığı təqdirdə, nə də qəbul edən dövlətdə daimi yaşayan şəxs ola 
bilməz. Öz funksiyalarını yerinə yetirərkən, o qəbul edən dövlətin 
müdafiəsi altında olur, şəxsi toxunulmazlıqdan istifadə edir, bu və ya 
digər formada nə həbs edilə, nə də tutulub saxlanıla bilməz. 
1.
 
Konsulluğun vəzifəli şəxsləri tərəfindən göndərən dövlətin agenti 
simasında bilavasitə  və ya dolayısı ilə öz üzərinə öhdəlik 
götürmədən bağladığı müqavilələrdən irəli gələn hallarda; 
2.
 
Yol-nəqliyyat vasitələri, gəmi və  təyyarə ilə bağlı  bədbəxt 
hadisələr nəticəsində üçüncü tərəfə vurulan zərərə görə. 
6.
 
Göndərən dövlət, onun diplomatik nümayəndəlikləri və 
konsulluqları al hoc konsulluq kuryerlərini təyin edə bilərlər. Bu 
halda hazırkı maddənin 5-ci bəndinin müddəaları, konsulluq 
kuryerinin ona etibar edilmiş valizanı aidiyyəti üzrə çatdırdığı 
andan sənəddə göstərilən immunitetlərinin dayandırılması istisna 
olmaqla tətbiq edilir. 
 
Maddə 20 
Şahid ifadəsini vermək öhdəliyi 
 
1.
 
Konsulluq işçiləri məhkəmə və inzibati işlərin baxılması zamanı 
şahid ifadəsi vermək üçün çağırıla bilərlər. Konsulluq əməkdaşı 
və ya xidmət personalı işçisi bu maddənin 3-cü bəndində nəzərdə 
tutulan hallar istisna olmaqla şahid ifadəsi verməkdən imtina edə 
bilməz. Konsulluğun vəzifəli  şəxsi  şahid ifadəsi verməkdən 
imtina edərsə, ona qarşı heç bir məcburiyyət və  cəza tədbirləri 
tətbiq edilə bilməz. 
7.
 
Konsulluq valizası liman və ya aeroporta istiqamət alan və ora 
gəlməyə icazəsi olan mülki təyyarə komandirinə tapşırıla bilər. 
O, valizanı  təşkil edən yerlərin sayını göstərən sənədlə  rəsmi 
təchiz edilir, lakin o, konsulluq kuryeri sayılmır. Qəbul edən 
dövlətin səlahiyyətli yerli hakimiyyət orqanlarının razılığına 
əsasən konsulluq öz işçilərindən birini təyyarə komandirindən 
bilavasitə və maneəsiz qəbul etməyə, yaxud ona təhvil verməyə 
göndərə bilər. 
2.
 
Konsulluğun vəzifəli şəxsindən şahid ifadəsi verməyi tələb edən 
orqan vəzifələrini yerinə yetirmək üçün ona maneə yaratmaqdan 
çəkinməlidir. Bu orqan imkan daxilində konsulluğun vəzifəli 
şəxsinin ifadəsini yaşadığı yerlə, konsulluqda dinləyə və ya yazılı 
qaydada qəbul edə bilər. 
 
 
462
 
463

3.
 
Konsulluq işçiləri öz vəzifələrini yerinə yetirmələrinə dair şahid 
ifadəsi verməyə və ya buna aid rəsmi yazışmaları təqdim etməyə 
borclu deyillər. Onlar göndərən dövlətin milli qanunvericiliyini 
izah edən  şahid ifadəsi verməkdən imtina etmək ixtiyarına da 
malikdirlər. 
 
 
Maddə 23 
İşləməyə görə icazə almaqdan azad edilmə 
 
 
1.
 
Konsulluğun işçiləri göndərən dövlət üçün görülən işlərin yerinə 
yetirilməsilə əlaqədar qəbul edən dövlətin qanun və qaydaları ilə 
müəyyən edilən xarici vətəndaşların  əmək fəaliyyətinə görə 
icazə almaq vəzifəsindən azad edilirlər. 
Maddə 21 
İmtiyazlardan və immunitetlərdən imtina edilməsi 
 
1.
 
Göndərən dövlət konsulluq işçilərinin və onların ailə üzvlərinin 
18, 19 və 20-ci maddələrdə  nəzərdə tutulan imtiyazlarından və 
immunitetlərindən imtina edə bilər. 
2.
 
Konsulluğun vəzifəli  şəxslərinin xüsusi ev xidmətçiləri və 
konsulluq  əməkdaşları  qəbul edən dövlətdə  gəlir  əldə etmək 
məqsədilə heç bir fəaliyyətlə  məşğul olmadıqları halda bu 
maddənin 1-ci bəndində  nəzərdə tutulan vəzifələrdən azad 
edilirlər. 
2.
 
Bu maddənin 3-cü bəndində nəzərdə tutulan hal istisna olmaqla, 
belə imtina müəyyən yazılı  şəkildə  qəbul edən dövlətə 
bildirilməlidir. 
3.
 
Konsulluğun vəzifəli  şəxsi və ya konsulluq işçisi tərəfindən, 
yurisdiksiyaya qarşı immunitetdən istifadə etməklə məhkəmə işi 
qaldırılması, 19-cu maddəyə uyğun olaraq, bilavasitə  əsas iddia 
ilə bağlı  hər hansı qarşılıqlı iddiaya münasibətdə onun 
yurisdiksiyaya qarşı immunitetinə istinad etmək hüququndan 
məhrum edir. 
 
Maddə 24 
Sosial təminata aid istisnalar 
 
1.
 
Bu maddənin 3-cü bəndində  nəzərdə tutulan hallar istisna 
olmaqla qəbul edən dövlətdə qüvvədə olan sosial təminat 
haqqında qərarlar göndərən dövlət üçün görülən işlərlə əlaqədar 
olaraq, konsulluq işçilərinə  və onlarla birlikdə yaşayan ailə 
üzvlərinə şamil edilmir. 
4.
 
Mülki və ya inzibati işlər üzrə yurisdiksiyadan imtina etmək 
məhkəmə  qərarlarının nəticəsi olan icra hərəkətlərinin yerinə 
yetirilməsi ilə bağlı immunitetdən imtina demək deyildir. Belə 
hərəkətlərə münasibətdə ayrıca imtina zəruridir. 
2.
 
Bu maddənin birinci maddəsində nəzərdə tutulan istisnalar eləcə 
də, yalnız konsulluq işçilərinin xidmətində olan xüsusi ev 
xidmətlərinə aşağıdakı şərtlərlə aid edilir: 
 
Maddə 22 
a) onlar qəbul edən dövlətin vətəndaşları  və bu dövlətdə daimi 
yaşayan deyillər; 
Xarici vətəndaş sifətində qeydiyyata düşməkdən və yaşayış 
icazəsi almaqdan azad edilmə 
b) qəbul edən dövlətdə  və ya üçüncü dövlətdə qüvvədə olan sosial 
təminat haqqında müddəalar onlara aid edilmədikdə. 
 
1.
 
Konsulluq vəzifəli  şəxsləri, konsulluq əməkdaşları  və onlarla 
birlikdə yaşayan ailə üzvləri qəbul edən dövlətin xarici 
vətəndaşların qeydiyyatına dair qanun və qaydalarında nəzərdə 
tutulan bütün öhdəliklərdən və yaşayış icazəsi almaqdan azad 
edilirlər. 
3. Bu maddənin ikinci bəndində  nəzərdə tutulan, istisnalar şamil 
edilməyən  şəxsləri,  əmək fəaliyyətinə  cəlb edən konsulluq 
işçiləri iş  fəaliyyətinə  cəlb edənin üzərinə düşən öhdəlikləri 
yerinə yetirməlidir. 
4. Bu maddənin birinci və ikinci bəndlərində  nəzərdə tutulan 
istisnalar qəbul edən dövlətin icazə verdiyi təqdirdə, onun qəbul 
edən dövlətdə sosial təminat sistemində könüllü iştirakına maneə 
yaratmır. 
2.
 
1-ci maddənin müddəaları göndərən dövlətdə daimi xidmətdə 
olmayan konsulluq əməkdaşına, habelə belə  əməkdaşın ailə 
üzvlərinə tətbiq edilmir. 
 
464
 
465

Maddə 25 
 
Vergi istisnaları 
 
1.
 
Konsulluğun vəzifəli  şəxsləri konsulluq əməkdaşları habelə 
onlarla birlikdə yaşayan ailə üzvləri aşağıdakılar istisna olmaqla, 
qəbul edən dövlətin hər növ şəxsi,  əmlak, dövlət, rayon, 
bələdiyyə vergi, yığım və rüsumlarından azaddırlar: 
a) əmtəə və xidmətin dəyərinə, bir qayda olaraq, daxil edilmiş dolayı 
vergi; 
b) bu Konvensiyanın 15-ci maddəsinin müddəalarında nəzərdə 
tutulan istisnalarla, qəbul edən dövlətin  ərazisində yerləşən 
daşınmaz əmlaka görə vergi və yığımlar; 
c) hazırkı Konvensiyanın 27-ci maddəsinin «b» bəndində  nəzərdə 
tutulan istisnalarla, qəbul edən dövlətin miras qalmış  əmlaka, 
vərəsəliyə və ya əmlakın keçirilməsinə görə vergi və rüsumlar; 
ç) mənbəsi qəbul edən dövlətdə yerləşən kapitaldan alınan gəlir də 
daxil olmaqla, şəxsi gəlirə vergi və  yığımlar, qəbul edən 
dövlətdəki kommersiya və maliyyə müəssisələrinə kapital 
qoyuluşuna görə vergi; 
d) konkret xidmət növlərindən istifadəyə görə yığımlar; 
e) hazırkı Konvensiyanın 15-ci maddəsinin müddəalarında nəzərdə 
tutulan istisnalarla, qeydiyyat, məhkəmə, reyestr rüsumları, gerb 
yığımları və ipoteka yığımları. 
2. Xidmət personalı  işçilərinin göndərən dövlətdə aldıqları  əmək 
haqqı vergidən, digər yığım və rüsumlardan azaddır. 
3.  Əmək haqları  qəbul edən dövlətdəki vergilərdən azad olmayan 
şəxsləri  əmək fəaliyyətinə  cəlb edən konsulluq işçiləri qəbul 
edən dövlətin qanun və qaydalarına uyğun olaraq iş fəaliyyətinə 
cəlb edənin üzərinə düşən öhdəliklərə əməl edirlər. 
 
Maddə 26 
Gömrük rüsumlarından və nəzarətdən azad edilmə 
 
1.
 
Qəbul edən dövlət özünün qəbul olunmuş qayda-qanunlarına 
uyğun olaraq, aşağıda göstərilən əşyaları bu ölkəyə gətirməyə və 
aparmağa icazə verir, saxlamağa görə  yığım, miniklə daşınma 
yığımı  və buna oxşar xidmətlər üçün ayrılan yığımlar istisna 
olmaqla onları bütün gömrük rüsumlarından, vergi və 
 
466
 
467

 
yığımlarından azad edir: 
Qəbul edən dövlət konsulluq işçilərini və onlarla birlikdə 
yaşayan ailə üzvlərini xüsusiyyətindən asılı olmayaraq əmək və 
dövlət mükəlləfiyyətlərindən habelə rikvizisiya, kontrbusiya və hərbi 
düşərgələr salmaq kimi hərbi mükəlləfiyyətlərdən azad etməlidir. 
a) konsulluğun rəsmi istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuş əşyalar; 
b) ev avadanlığı da daxil olmaqla, konsulluğun vəzifəli  şəxsinin və 
onunla birlikdə yaşayan ailə üzvlərinə,  şəxsi istifadəsi üçün 
nəzərdə tutulan əşyalar.  İstehlak mallarının miqdarı müvafiq 
şəxslərin bilavasitə  tələbatı üçün lazım olan miqdardan artıq 
olmamalıdır. 
 
Maddə 29 
Konsulluq imtiyazlarının və immunitetlərinin başlanması və 
bitməsi 
2. Konsulluq əməkdaşları ilk dəfə ölkəyə gətirilmiş ev avadanlığı və 
əşyalarla bağlı bu maddənin 1-ci bəndində  nəzərdə tutulmuş 
imtiyazlardan və immunitetlərdən istifadə edirlər. 
 
1.
 
Konsulluğun hər bir işçisi qəbul edən dövlətin  ərazisinə daxil 
olub təyinat ölkəsinə gedərkən və ya bu ölkədə olduğu təqdirdə 
öz vəzifələrinin icrasına başladığı andan hazırkı Konvensiyada 
nəzərdə tutulan imtiyazlardan və immunitetlərdən istifadə edir. 
3. Konsulluğun vəzifəli  şəxsləri onlarla yaşayan və birlikdə ölkəyə 
gələn ailə üzvlərinin  şəxsi baqajları yoxlamalardan azaddır. Bu 
baqaj yalnız hazırkı maddənin 1-ci bəndinin «b» yarımbəndində 
nəzərdə tutulan istisnaların  şamil edilmədiyi  əşyaların güman 
olunduğuna ciddi əsaslar olduqda, yaxud idxalı  və ixracı  qəbul 
edən dövlətin qayda-qanunlarına uyğun olaraq qadağan edilmiş 
və eləcə  də  qəbul edən dövlətin karantin qaydaları ilə 
tənzimlənən  əşyalar olduqda yoxlanıla bilər. Bu cür yoxlama 
yalnız müvafiq konsulluğun vəzifəli  şəxsinin və ya onun ailə 
üzvlərinin iştirakı ilə aparılır. 
2.
 
Konsulluq işçisinin onunla birlikdə yaşayan ailə üzvləri, xüsusi 
ev xidmətçiləri, qəbul edən dövlətin vətəndaşları olmadıqları və 
bu dövlətdə yaşamadıqları təqdirdə bu maddənin birinci bəndinə 
uyğun olaraq imtiyaz və immunitetlərin ona verildiyi andan 
qəbul edən dövlətin  ərazisinə  gəldiyi vaxtdan və ya müvafiq 
olaraq ailə üzvlüyünə daxil olduğu, yaxud onun ev xidmətçiləri 
hesab olunduğundan bu Konvensiyada nəzərdə tutulmuş 
imtiyazlardan və immunitetlərdən istifadə edirlər. 
 
Maddə 27 
Konsulluq işçilərinin və onların ailə üzvlərinin miras qalmış 
əmlakı 
3.
 
Konsulluq işçisinin funksiyaları dayandırıldıqda qəbul edən 
dövləti tərk etdiyi andan və ya bu dövləti tərk etmək üçün lazım 
olan müddət keçəndən sonra həmin  şəxsin, onunla birlikdə 
yaşayan ailə üzvlərinin, yaxud xüsusi ev xidmətçilərinin 
imtiyazları  və immunitetləri, bu hallardan hansı birinin tez 
başlandığından asılı olaraq, dayandırırlır. Lakin həmin vaxtadək, 
hətta silahlı münaqişə olduqda belə bu imtiyazlar və immunitetlər 
davam edir. Bu maddənin 2-ci bəndində göstərilən  şəxslərin 
imtiyazlar və immunitetləri onların müvafiq olaraq həmin şəxsin 
ailə üzvləri sayılmadığı və ya öz xidmətlərini tərk etdiyi vaxtdan 
dayandırılır. Lakin o qeyd-şərtlə ki, onlar lazımi müddət ərzində 
qəbul edən dövləti tərk etmək niyyətində olduqda ölkədən 
gedənədək imtiyazlar və immunitetləri saxlanılır. 
 
Konsulluq işçisi və ya onunla birlikdə yaşayan ailə üzvü öldükdə 
qəbul edən dövlət: 
1.
 
Həmin  şəxsin ölmünədək ölkədən çıxarılması qadağan edilən 
əmlak istisna edilməklə, ölkənin qəbul edən dövlətdə əldə etmiş 
daşınan əmlakını çıxarmağa imkan verir; 
2.
 
Ölmüş  şəxsin qəbul edən dövlətdə konsulluq işçisi sifətində 
işləməsi və ya ailə üzvü kimi yaşaması ilə  əlaqədar qəbul edən 
dövlətin  ərazisində yerləşən miras qalmış daşınan  əmlakdan 
vərəsəliyə görə yaxud mirasa görə heç bir dövlət, rayon, 
bələdiyyə vergi və rüsumu tutulmur. 
 
4.
 
Lakin konsulluğun vəzifəli  şəxsi və ya konsulluq əməkdaşı 
funksiyalarını yerinə yetirərkən onun yurisdiksiyaya qarşı 
immunitetləri heç bir müddətlə məhdudlaşdırılmadan davam edir. 
Maddə 28 
Şəxsi mülkəlləfiyyətdən azad edilmə 
 
468
 
469

5.
 
Konsulluq işçisi öldükdə onunla birlikdə yaşayan ailə üzvləri 
qəbul edən dövləti tərk edənədək və ya qəbul edən dövləti tərk 
etmək üçün məqbul müddət keçənədək, bu hallarda hansının tez 
başlanmasından asılı olaraq, onlara verilmiş imtiyaz və 
imunnitetlərdən istifadə etməkdə davam edirlər. 
 
Maddə 30 
Qəbul edən dövlətin qanun və qaydalarına hörmət 
 
1.
 
İmtiyazlardan və immunitetlərdən istifadə edən  şəxslər imti-
yazlarına və immunitetlərinə  xələl gətirmədən qəbul edən 
dövlətin qanun və qaydalarına hörmət etməlidir. Onlar, eləcə də 
bu dövlətin daxili işlərinə qarışmamalıdırlar. 
2.
 
Konsulluq binaları konsulluq funksiyalarına uyğun gəlməyən 
məqsədlər üçün istifadə edilməməlidir. 
3.
 
Bu maddənin 2-ci bəndinin müddəaları  dəftərxanaların, digər 
orqanların və ya idarələrin konsulluğun tutduğu binada 
yerləşdirilməsi imkanına istisna etmir, bu şərtlə ki, belə 
dəftərxanalara verilmiş otaqlar konsulluğun istifadə etdiyi 
otaqlardan ayrılmış olsun. Bu halda hazırkı Konvensiyaya əsasən 
göstərilən dəftərxanalar konsulluq binalarının hissəsi hesab 
edilmir. 
 
Maddə 31 
Üçüncü şəxslərə vurulan zərərdan sığorta 
 
Konsulluğun işçiləri yol nəqliyyat vasitələrinin, gəmi və 
təyyarələrin istifadəsi ilə  əlaqədar üçüncü şəxslərə vurulan zərərə 
münasibətdə  qəbul edən dövlətin qanun və qaydaları ilə  nəzərdən 
tutulmuş bütün tələblərə riayət etməlidir. 
 
Maddə 32 
Gəlir əldə etmək məqsədilə şəxsi fəaliyyətə aid xüsusi müddəalar 
 
1.
 
Konsulluğun vəzifəli  şəxsləri qəbul edən dövlətdə  şəxsi gəlir 
əldə etmək məqsədilə heç bir peşəkar və ya kommersiya 
fəaliyyəti ilə məşğul olmamalıdır. 
2.
 
Bu Konvensiyada nəzərdə tutulmuş imtiyazlar və immunitetlər 
aşağıdakılara aid edilmir: 
a) qəbul edən dövlətdə  şəxsi gəlir  əldə etmək məqsədilə  şəxsi 
fəaliyyətlə  məşğul olan konsulluq əməkdaşları  və xidmət personalı 
işçiçinə; 
b) hazırkı  bəndin «a» yarımbəndində göstərilən  şəxsin ailə 
üzvlərinə və ya xüsusi ev xidmətçilərinə; 
c) konsulluq işçilərinin qəbul edən dövlətdə  gəlir  əldə etmək 
məqsədilə şəxsi fəaliyyətlə məşğul olan ailə üzvlərinə. 
 
Maddə 33 
Qəbul edən dövlətin vətəndaşları və bu dövlətdə daimi 
yaşayanlar 
 
Konsulluğun vəzifəli  şəxsləri istisna olmaqla qəbul edən 
dövlətin vətəndaşı olan və ya bu dövlətdə daimi yaşayan konsulluq 
işçiləri, onların ailə üzvləri, habelə ev xidmətçiləri qəbul edən dövlət 
tərəfindən onlara verilmiş  dərəcədə üstünlüklər, imtiyazlar və 
immunitetlərdən istifadə edirlər. Lakin qəbul edən dövlət bu şəxslərin 
üzərində öz yurisdiksiyasını elə  həyata keçirməlidir ki, konsulluğun 
funksiyalarını yerinə yetirmək üçün lazımsız maneə yaratmasın. 
 
Maddə 34 
Konsulluq funksiyalarının yerinə yetirilməsi 
 
Konsulluq funksiyaları konsulluqlar tərəfindən həyata keçirilir. 
Bu funksiyalar hazırkı Konvensiyanın müddəalarına uyğun olaraq 
diplomatik nümayəndəliklər tərəfindən də yerinə yetirilir. 
 
Maddə 35 
Diplomatik nümayəndə tərəfindən konsulluq  
funksiyalarının yerinə yetirilməsi 
 
1.
 
Hazırkı Konvensiyanın müddəaları konteksdən irəli gələn 
dərəcədə konsulluq funksiyalarının diplomatik nümayəndəlik 
tərəfindən yerinə yetirildiyi hallarda da tətbiq edilir. 
2.
 
Diplomatik nümayəndəlikdə konsulluq funksiyalarının yerinə 
yetirilməsi tapşırılan əməkdaşların soyadları qəbul edən dövlətin 
Xarici  İşlər Nazirliyinə  və ya bu Nazirlik tərəfindən göstərilən 
 
470
 
471

orqana bildirilir. 
b) göndərən dövlətlə  qəbul edən dövlət arasında ticarət, iqtisadi, 
mədəni və elmi əlaqələrin inkişafına yardım göstərilməsi, habelə 
bu Konvensiyada göstərilən digər yollarla dostluq 
münasibətlərinin inkişafına kömək göstərilməsi; 
3.
 
Konsulluq funksiyalarını icra edərkən diplomatik nümayəndəlik 
qəbul edən dövlətin qayda-qanunlarının və adətlərinin icazə 
verdiyi dərəcədə qəbul edən dövlətin həm yerli, həm də mərkəzi 
hakimiyyət orqanlarına müraciət edə bilər. 
c) bütün qanuni yollarla qəbul edən dövlətin ticarət, iqtisadi, mədəni 
və elmi həyatındakı  şərtlərin və hadisələrin aydınlaşdırılması, 
onlar haqqında göndərən dövlətin hökumətinə  və maraqlı 
şəxslərə məlumat verilməsi; 
4.
 
Bu maddənin ikinci bəndində göstərilən  şəxslərin imtiyazlar və 
immunitetləri beynəlxalq hüququn diplomatik münasibətlərə aid 
olan normaları ilə tənzimlənməkdə davam elir. 
ç) göndərən dövlətin vətəndaşlarının pasportlarının və digər 
sənədlərinin verilməsi, ləğv edilməsi, düzəlişlər edilməsi, gö-
türülməsi və ya saxlanması  və göndərən dövlətə getmək 
arzusunda olan şəxslərin vizalarının və ya müvafiq sənədlərinin 
verilməsi, müddətinin uzadılması və ya ləğv edilməsi;