Ñholpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi Òoshkent 2010
Download 3.58 Mb. Pdf ko'rish
|
narsasi yoq edi. Pishgan vaqtda qurutub olub, bordonga solub, boylarga tortuq qilub, pul olub, butun avqotini tut sotub otkarur edi. Bir kun ul shaharning podshohi bir ayvon solmoqchi bolub, ustun oxtarganda kampirning tuti togri keldi. Podshoh tutni ming oltunga sotub oldi. Bechora kampir boy xotin bolib qoldi. Bir kun tutini korgali bordi. Kordiki, tuti jannat kabi bir ayvon ortasinda turubdur. Kampir tutiga qarab dediki: 1 Nobotli novvotli. 28 Ey tutim, togriliging qildi bizi davlatga yor, Egri bolsang, san otun bolgay eding, man xor-zor. Òogrilar jannatning ayvonindadur, Ogrilar ranju alam konindadur. «Ikkinchi muallim» kitobidan SHAVKAÒI INSON ERUR ILMU ADAB, EÒIBOR EÒMAS ANGA MOLU NASAB Birinchi maktablarimizning shogirdlarina alifbodan song oqutmak uchun ochuq til va oson tarkib ila yozilub, axloqiy hikoyalar, adabiy sherlar ila ziynatlanmish oquv kitobidur. YALGON DOSÒ Bir vaqt iki kishi dost bolub, safarga chiqmishlar edi. Bir tog ichindan ketub borgonlarinda uzogdan bir yolbarsni kormishlar. Dostlarning biri darhol yugurub bir daraxt ustiga chiqmish. Ikkinchisi shoshilub qolub, nima qilishin bilmay, yerga chozulub, olukga oxshab yotmish. Yolbars kelub iskab-iskab oluk gumon qilub qaytub ketmish. Ortogi daraxtdan tushub: «Birodar, yolbars quloginga nima deb sozlab ketdi», deb soramish. Yoldoshi: «Oh, dostim! Shodligingda ortog bolub, gam vaqtingda tashlab qochadurgon nomard kishilar ila yoldosh bolma!» deb sozlab ketdi, deb javob bermish. CHIN DOSÒ Ikki odam bir-biriga dost boldilar chunon, Bir nafas ayrilmas erdi bir-biridan ikki jon. Maslahat birla safar qilmoqni aylab ixtiyor, Boldilar sahro tamoshosi uchun bir kun ravon. Yolda bir daryodan otmak togri keldi dostlara, Olturub bir kemaga ketmogda erdilar hamon.
29 Bir zamon tolqun kelub ul kemani qildi xarob, Ul iki ortog yiqildilar suv uzra nogahon. Suv yuzinda ul zamon ketmakda erdilar oqib, Suvchilar keldilar ushlab olgali suvdan amon. Ul iki dostning birini tutsa, suvchiga dedi: Qoy mani, avval borub, dostumni qutqar beziyon. Suvchi borub ushlasa ortogini, Ul ham aylar dost qutulsun deb figon. Kordingizmi, ey suchuk oglonlarim, Dostligdan bu siza bir doston. XURUS ILA BORI Bir Bori daraxt ustinda olturgon Xurusni korub, tutub yemak uchun daraxt ostiga keldi. Hiyla birla bechora Xurusni daraxtdan tushurmaqchi bolub: «Ey, Xurus ortog! Man sanga bir yaxshi xabar keturdim. Hayvonlar ila qushlar orasinda sulh boldi. Bir-biriga zulm qilmasga, biri ikkinchisin tutub yemasga qaror verildi. Kel, birodar, pastga tush! Bir-birimizga dost bolub, birga oynashayluk», dedi. Xurus Borining soziga aldanadurgon darajada nodon va ahmaq bolmadigindan boriga boqub dediki: Dostim, sozing rostdur, togridur. Lekin bir oz sabr qil. Sandan boshqa ikki it ham sulh xabarin ketururlar. Alar ham kelsunlar. Hammamiz birga oynashurmiz, dedi. Bori Xurus- dan bu sozni eshitgan zamon dumini orqasiga qoyub qocha boshladi. Xurus: «Ho, birodar, nima uchun qochursan, aroda sulh bor-ku?» desa. Bori: «Oh dostim! Bu zolim itlar sulhni buzgonga oxshaydur», deb qochub ketdi. Xurus orqasindan «quqq... qurii... quu...» deb qichqirub qoldi.
30 Aql egasi hiylaga aldanmagay, Hiylagarning hiylasi boshin yegay. Dost ila dushman sozining farqi bor, Fahm etar har kimki, olsa hushyor. JANJALCHILIK ZARARI Bir suv ustiga kopruk kabi bir taxta qoyilmish edi. Bu taxtaning ustindan otmak uchun ikki echki ikki tarafdan kelub, bir-biriga yoluqti. Biri dediki: «Man sandan kattaman, san yoshsan, arqangga qayt, manga yol ber», dedi. Ikkinchisi: San katta bolsang, ulugliging ozingga, man sandan quvvatli. San qayt. Mandan songra otarsan, deb arolarinda zor gavgo chiqdi. Ikkisi ham boyinlarin egishub, shoxlarin shoxlariga qoyushib, chunon suzishdilarki, oxirda suvga yumalab tushub, ikkisi ham suvda garq boldi. «Turkiy guliston yoxud axloq» kitobidan
VAÒANNI SUYMAK Vatan. Har bir kishining tugulub oskan shahar va mamlakatini shul kishining vatani deyilur. Har kim tugulgan, osgan yerini jonidan ortiq suyar. Hatto bu vatan hissi-tuygusi hayvonlarda ham bor. Agar bir hayvon oz vatanidan uyuridan ayirilsa, oz yeridagi kabi rohat-rohat yashamas, maishati talx bolub, har vaqt dilining bir goshasida oz vatanining muhabbati turar. Biz turkistonlilar oz vatanimizni jonimizdan ortiq suydigimiz kabi, arablar Arabistonlarini, qumlik, issig chollarini, eskimolar shimol taraflarini, eng sovuq qor va muzlik yerlarini boshqa yerlardan ziyoda suyarlar. Agar suymasalar edi, havosi yaxshi, tiriklik oson yerlarga oz vatanlarin tashlab hijrat qilurlar edi.
31 Bobolarimiz: «Kishi yurtida sulton bolguncha, oz yurtingda chopon bol», demishlar. Men ayblik emas, ey vatanim, toglarim, Bevaqt tashlab ketdim ayo, boglarim. Hijron qilodur meni judolig, Dondi gama rozu shab choglarim. Hammaga malumdurki, eng muqaddas diniy yerimiz olan Arabistonga boglarini, hovlilarini sotub hijrat qilgan hojilarimizning aksari yana oz vatanlariga qaytub kelurlar. Buning sababi, yani bularni tortib keturgan quvvat oz vatanlarining, tuproqlarining mehr-u muhabbatidur. Rasuli akram nabiyyi muhtaram sallallohu alayhi vasallam afandimiz: «Hubbul-vatani mina l imoni vatanni suymak iymondandur», demishlar. Vatan, vatan deya jonim tanimdan olsa ravon, Banga na gam, qolur avlodima oyu vatanim. Gubora donsa gamim yoq vujudi zeri vahm, Charoki, oz vatanim xokidur goru kafanim. Òugub osan yerim ushbu vatan, vujudim xok, Olursa aslina roje olurmi man gamnok?! «ADVOKAÒLIK OSONMI?» (Bir pardalik kulgi) Òurkiston turmushidan olinub yozilmishdur O Y N O V CH I L A R D a v r o n b e k musulmon advokat, 24 yoshinda. X u d o y b e r d i yer sotgon chol, qulogi kar, 55 yoshinda. X u sh v a q t ot yoqotgan tojik, 30 yoshinda. H a y d a r a l i mol yoqotgan dudug, 24 yoshinda.
32 R a p o i l nasiyaga mol sotgon, 60 yoshinda. E g a m b e r d i toy qilub qarzdor bolgon arobakash, 35 yoshinda. M e h r i n i s o eri bilan urushub, chiqmoqchi bolgon xotun, 32 yoshinda. A b d u j a b b o r xizmatchi, qiziq, 22 yoshinda. Parda ochilur, mukammal yevropacha bejalgon uy. Bir tarafda qozuqlarda osilgon kamzul, shim, shlafalar turar. Ustol-ustullar mukammal suratda tuzalgon bolur. D a v r o n b e k . Man bu dunyodan xabarsiz musulmonlarning ahvoliga juda hayronman. Man bu yerdan oqumoqga ketgonimga yetti yil boldi. Man Ovrupoda oqub yurgonimda Òurkistondan chiqgon gazitalarni korub yaxshigina xursand bolur edim. Bizning xalqlarning ham kozlari ochilub, dunyodan xabardor bolgonlardur deb oylar edim. Lekin kelub koramanki, yana eski hammom, eski tos, turgan yeridan zigircha ham qimirlamagon, ilgari bosmagon, ilm va maorifdan asar yoq. El butun toshdek qotgon, taraqqiyot, madaniyatdan nishon ham yoq. Xalq taassub chuquriga qarab yuz tuban ketgon. Oh... Koshki men qaytub kelmogon bolsam edi. Bu qaygulik hollarni kormagon bolar edim. (Eshik taqillar). Abdujabbor, chiqib qara, kim keldi. A b d u j a b b o r (masxara qilib, kulib). Bir chol kelibdur, kirsunmi? D a v r o n b e k . Chaqir, kirsun. Xudoyberdi eshikdan kirub advokat ila korishur, uzundan-uzoq duo qilur D a v r o n b e k . Boldi-boldi, otajon, kob chozmang. (Joy korsatur). Qani, otajon, nima xizmat? Xudoyberdi. Ey... Bolam, qoy. Mani qilgan ishimni asti sorama. (Chontagini kovlab, vasiqasin chiqarub, oqumoqga 33 boshlar). «Zikri hududi yaki qitaz Mir darmurg dam oriq dumaxona daftarinda 182 raqamda sharqan tamoman payvasta bamulki Dodajonboy 479 gaz arshin va garban tamoman payvasta bamulki Abdulkarim oqsoqol 596 gaz arshin, januban tamoman payvasta bamulki varasai Abdumavlonboy 484 gaz arshin, shimolan tamoman payvasta ba haqira hai oima 487 gaz arshin chahor tarafash malum shud». D a v r o n b e k . Juda yaxshi malum shud, otajon. Manga bu vasiqani(ng) nimaga oqub bervotsiz? Man bu oqugonlaringizdan bir narsa ham anglamadim. Maqsadingiz nima? Maqsadga keling. Faqat «Malum shud» degan sozdan boshqasiga tushunganim yoq. X u d o y b e r d i . Shoshma bolam, hamma maqsad shul-da vasiqaning ichida. Man oqub tamom qilay, san yaxshilab quloq solub tur. «Chahor tarafash malum shud...» D a v r o n b e k . Otajon! Manga bu vasiqani(ng) oqub berganingizdan hech bir foyda yoq. Man bu sizning «malum shud palum shud»laringizga tushunmayman. Maqsadga keling! Bu yerga kelmogingizdan maqsadingiz nima? X u d o y b e r d i . Bolam, man shori qaynagonman. Shul sanga oqub bergon vasiqadagi otamdan qolgon ikki tanob joyimning bir tanobin tort yuz somga bir boyga sotgon edim. Olti oyda «kupchuk» qilib beraman, deb notarusda «oldim- sotdim» xat qilub, ikki yuz som big puli olub, agarda vaqtida «kupchuk» qilub berolmasam, tort yuz som qilub qaytaraman, deb ozim xat bilmaganim uchun notarusni(ng) mirzosiga qol qoydirub ketgan edim. Ey... bolam, jon... bolam! Man qurgur «tana-man», deb beparvolik qilub, olti oy muhlat otub ketub, endi boyning oldiga borsam, manga dagdagalar qilur. Notarusga kelsam, tezlik ila olgon ikki yuz somni(ng) tort yuz som qilub olub kelub bermasang, yering xatlanub, sotda sotiladur, deydur. Yaqinda sudya-pristof borub yeringni xatlab keladur, deydur. Jon bolam, oppog bolam, san shunga bir iloj qilmasang, boshim govlab, juda dovdirab qoldim. 3 Adabiyot, III 34 D a v r o n b e k . Man musulmonlarni ishiga juda hayronman. Ish bilmaganlikdan, dunyodan xabarsizlikdan ishni pachava qilub qoyadur-da, eshikma-eshik sudralub yuradur. Xosh, endi nima qilmoqchi bolasiz? Mani oldimga nima uchun keldingiz! X u d o y b e r d i . Jon bolam, oppoq bolam, tuprog olsang, oltun bolsun, mendan qaytmasa, bola-chaqalaringdan qaytsun. Shuni bir ilojini qilgil. D a v r o n b e k . Otajon, buni iloji faqat ikki yuz som olgon oqchangizni 1 tort yuz som qilub qaytarasiz. Bolmasa yeringiz sotda sotiladur. Mundan boshqa iloji yoq. X u d o y b e r d i . Yoq, bolam, buni ilojini san qilasan. (Chontagini kovlar). Pulim ham uyda qolibdur. Jon bolam, bir solkavoy beraman. San manga bir yaxshilab ariza yozub berasan. Shul arizada aytasanki, Xudoyberdi Òopildiboy ogliga sudya- pristof yana olti oy suruk bersun. Ana undan keyin man bu olti oy ichinda «kupchuk» kirfichini bitqazub beraman. D a v r o n b e k . Otajon, meni hozir boradurgon joyim bor. Peshindan keyin soat 3 da keling. X u d o y b e r d i . Jon bolam, oppog bolam, hozir yozib bera qolsang bolmasmi? Naki moysafid holimcha ovora qilub yurmasang? Jonim bolam, tuprog olsang, oltun bolsun, hozir yozub bera qol. Davronbek. Otajon, man sizga aytvotman-ku, hozir vaqtim yoq. Bir joyga boradurgon zarur ishim bor. Soat 3 da keling. X u d o y b e r d i (ornidan turib, achchig ila). Hmmm... bolam! Nimaga muncha zarda qilasan? Man sanga tekinga ariza yozub ber devotmanmi? Yozganda pulga yozub berasan. Jahling chiqadurgon bolsa, advokatlik qilma!... Hmmm... bolam, advokatlik osonmi? (Ketar). A b d u j a b b o r (orqasidan kulub). Hmmm... ota! Oris- ga yer sotub, xat qilub bermoq osonmi? (Davronga qarab). Qalay, xojayin, kar quloq cholni(ng) xob, kuzatub yubordimmi? Chonchagini kavlavotuvdi, bir narsa berdimi? 1 Oqcha pul. 35 D a v r o n b e k . Bor ishinga, kop gapurma. (Ornidan turib yurub). Man munda kelub ish boshlagonimga 78 oy boldi. Kelgan kishilarning hammasi mana shunga oxshagan kishilar. Bular bilan soylashmoqga bir qop jon kerak. Ish bilmagon va sozumga tushunmagon odamga jigaringni xun qilub, bir soat- ikki soat vaqtingni bekor otkarmoqdan boshqa bularning ahvoliga kuyub, sil bolishdan boshqa natija chiqmaydur. Bularning nazarida advokat bir ariza yozuvchi kishi. Har kuni munaqangi odamlardan 2025 kelub, yoq yerga miyangni achitub, qoningni buzub, jigaringni ezub, chiqub ketadur. Bul ham kamlik qilub, bir soat umr yoshin fotiha bilan otkaradur. Eshikning qongirogi jingirlar Abdujabbor, chiqub qara, tagin qaysi bir dardi bedavo keldi. A b d u j a b b o r (kelub). Xojayin, bir sallasi katta, juda bir qiziq (kular), juda bir galati tojik keldi. Valdir-vuldur qiladi. Òiliga tushunmadim,kirsinmi? D a v r o n b e k . Chaqir, kirsun. X u s h v a q t (kirar). Assalomu alaykum, xojayin, akunki sanga abdivakat bolgonsan, biz saning oldingga kelgonmuz. Akunki, xojayin, maniki ot yoqotgon. San bilganki, tavoqdek yagiri(ng) bor. Yagiringni ustingga, zangar, yogingdan surgonsan. Buku... kun uch kun boldi, qaysi gorga ketgoningni bilmaymuz. Qidirasan, qidirasan topilmaysan. Agar topib berasan, besh tanga suyunchi berasan. A b d u j a b b o r . Suyunchini kim beradi? San berasanmi, xojayin beradimi? D a v r o n b e k (kulur). Otni kim yoqotgon, kim qidirgon? Suyunchini kim beradi? X u s h v a q t (achchig ila). Akunki, abdivakat bolgonsan, gapga tushunmaysan. Otingni man yoqotgonsan, man qidirgonsan, san suyunchi berasan. A b d u j a b b o r (kulib). Kim suyunchi beradi? Xojayin sanga beradimi, san xojayinga berasanmi? 36 X u s h v a q t (Jabborning yoqasidan tutub, har ikkisi bogishur). Akunki, sanki, abdivakat yoqsanki, yurmaysan. San bilan ishing yoqsan, akunki san masxarabozi qilasan, kulasan. D a v r o n b e k (ornidan turub ikkisin ajratub qoyar). Qani, sho pochcha, gapur! Munda nima uchun kelding? Oturub gapur! X u s h v a q t . Akunki xojayin, man kecha folbinga, ayu- zoyimkashga borgonsanki, kaftingga bir solkavoy qaytargonman. Kitobingni varaqlab-varaqlab aytgonsanki, oting arusni qoliga balnitsaga tushgon. San bukun balnitsaga borgonmuz. San arusni tilingga bilmagonsan. Balnitsaxonada arus aygonsanki, arus tilini biladurgon odam olib gaplasan yoki ariza yozub olub gaplasan, degansan. A b d u j a b b o r . Hali qarab turing, otni keyindan ikkingiz ham kasalxonaga borasiz. D a v r o n b e k . Juda yaxshi bolubdur, oting balnitsaga tush- gan bolsa. Borub unda doxturlikni organivotkandur. X u s h v a q . Akunki xojayin, oting doxtar yoqsan oygur (aygir). D a v r o n b e k . Yaxshi, doxturxonadan borub, otingni xabarini oldingmi? Oting bor ekanmi? X u s h v a q t (ochchiglanub). Doxturxonaga man borasan, san bormaymuz, kasal bolgoning yoqsan. A b d u j a b b o r (kulub). Doxturxonaga ikkalangiz birga borasiz. Ikkovingizni ham boqizmoq kerak. X u s h v a q t . San haromzodaga gapurmaymiz. San nimaga bizning sozingga aralash bolasan. (Jabborga qarab yugurar). Abdujabbor qochar D a v r o n b e k (Xushvaqtni qoludan ushlab kelub, otqa- zub). Qani, sho pochcho, uni qoyaber, gapurgin-chi, munda nimaga kelding? Nima qilmoqchisan? Maqsading nima? Xushvaqt. Akunki xojayin, munda gaplaganga maqsading shul bolgonsan. Man arus tilingni bilmaymuz. Bir solkavoy xizmat haqingni beramuz. Mani ila birga balnitsaga borub otingni arusni qolidan gaplashub olib beramuz. Abdujabbor (kulur). 37 Mana endi ikkingiz balnitsaga boradigon boldingiz. Òezroq- tezroq bormasalaringiz kasalingiz zorayub ketadur. D a v r o n b e k . Sho pochcho, biz tilmochlikni tashlab yuborgonmiz. Òezroq bor. Bir odam topub balnitsaga borgin, otingni tezroq ajratub olgil. X u s h v a q t . Akunki xojayin, ozing bormaysan, xizmat- koringni buyurasan, birga borub otingni arusni(ng) qolidan olub bermasang bolmaysan. A b d u j a b b o r (kulur). Sho pochcho, balnitsaga man bormayman, ozing bora ber, man kasal bolganim yoq. D a v r o n b e k (achchiglanub). Sho pochcho, meni zarur ishim bor. Bir joyga boraman. San ham tezroq borub otingni ajratub ol. Kop gapurub munda maynabozlik qilub olturma. X u s h v a q t . Akunki xojayin, sanki abduvakot bolgonsan, man sani arus tilingni bilmaymuz, bolmasa bir yaxshi ariza yozub berasan. Arusingga olub borub beramuz. Otingni balnitsaxonadan ajratub olamuz. (Yonidan belbogidan hamyonini olub bir som chiqorub bermoqchi bolar). D a v r o n b e k . Sho pochcho, puling yoningda tursun. Hozirda meni bir yerda zarur ishim bor. Soat uchda kelgil, juda yaxshilab ariza yozub beraman. Borub otingni ajratub olasan. X u s h v a q t (ochchiglanub). Gapurasan, gapurasan ish qilmaysan. Juda dangasa bolgonsan. Hozir yozub bermaysan. Odamni ovora qilasan (ornidan turub). Xmm... Abduvakot bolgoning osonmi? Soat uchda kelamuz, yozub berasan, aldamaysan! (Chiqub ketar). A b d u j a b b o r (yaqun kelub). Xojayin, hamyonini kovlavotgan edi, pul-mul berdimi? Bizga ikki oydan beri moyana tegmay yotiðti. Kecha ukam kelgan edi. Otam tayinlab yuborgon ekan, uyimizda gosht, yog, gurich, sovzi, piyoz, otun-komur, tuz, chirog butun odosh 1 bolgon emish. Shunga pul kerak edi, pul. Xojayin, bir nimarsa 1 Odosh tamom. 38 qilub, bir ilojini qilmasangiz, ulay-bulay qilub, u yog-bu yogingizni kovlab, amal-taqal qilub bir oz oqchani(ng) tadorikini qilub, loaqol ikki oylikni berolmasangiz ham biror oylikni marhamat qilmasangiz, boboydan baloga qolamiz. Da v r o n b e k . Bir oz sabr qil, sanga nima bolsa-da, oqcha topub berurman. Shoyad biror-bir durustroq ish kelub qolsa. Juda bolmasa ishkof-fishkoflardan birortasini sotub seni haqqingni berurman. Bor, xobar ol, choy tayyor bolgon bolsa olib kel. (Abdujabbor ketar). Oh, koshki men advokat bolguncha doqturlik ilmin tamom qilub, doqtur bolgon bolsa(m) edim. Ozim uchun ham yaxshi bolub, xalq uchun ham foydalik bolur edi. Men jigarimni xun qilub oqub yotgon vaqtimda bazi yor-dostlarim menga aytgan edilar: «Sen advokatlikdan kora doqturliqga oqugil». Man oylagon edim, huquqdan mahrum, ahvoli olamdan xabarsiz musulmonlarning oz-moz bolsa-da, qolimdan kelgoncha huquqlarin himoya qilsam. Xalqga manfaat yetkursam, degan edim. Meni ul umidlarim boshga chiqdi. Mana korasiz, xalq mandan, man xalqdan bezor boldim. Endi ochuq manga malum boldiki, umuman xalq orasinda ilm va marifat tomir yoyub, madaniyat taraqqiy qilmaguncha manga oxshash bir-ikki odam xalq orasida ishlab, xalqni kozin ochamiz, huquqin mudofaa qilamiz, demak, yerdan turub yulduzlarga qol uzatmoqga oxshash xayoliy bir nimarsa ekanligi emdi ochiq va aniq malum boldi. Mana korasiz, yonimga kelgon kishilarning hammasi bir-biridan battar sahroyi va baqiroq, quruq fotihadan boshqa bir narsa yoq. Yetti-sakkiz oy ichinda bor-yoqni yeb bitirdim, emdi novbat uy asboblariga yetdi. Yaxshisi shulki, esing borida etagingni yop degandek, taxta-oqlogini yigishtirub biror kanturga kirub xizmat qilmasam, bu yolda borganda sil bolmoqdan boshqa natija chiqmaydurgonga oxshaydur. (Abdujabbor choy keltirar). A b d u j a b b o r . Xojayin, hech kim kelgani yoqmi? (Eshik qonrirogi jingirlar) 39 D a v r o n b e k . Jabborqul, chiqub qara, qaysi olihimmat keldiykin? A b d u j a b b o r (kirub, zor berub kulur). Olaverasiz, xojayin, bir garchcha yog, bir juda soqoli uzun juhut kelubti, kirsunmi? D a v r o n b e k . Chaqir, kirsun. Rapoil eshikdan kirar. Salom berar. Davronbek alik olar, yer korsatur. Oltirar. Yonidan veksel olub, ustol ustiga qoyar. R a p o i l . Garamjon, man bir odamga bir yil vadaga yuz somga nasiyaga mol sotib edim. Garamjon akun juda muttaham odam ekan. Hozirda ikki yil yaqin boldiki, mani pulimni bermaydur. Garamjon, veksilim oq veksil edi, notarusga borsam ariza bilan qoshub bergil deydur. Garamjon, bir som pul berayin, yaxshilab bir ariza yozib bersangiz, shu muttahamdan pulimni undirub olsam. D a v r o n b e k . Qarzdor odam qarzidan oz-moz tolaganmi yoki butun hammasini talab qilasizmi? R a p o i l . Garamjon, bir-ikki karra besh-on somdan bergan. Qirq som tolagan, oltmish som qolgan. D a v r o n b e k . Siz bir odamga agarda molni nasiyaga sotadurgon bolsangiz, oltmish somlik molni yuz somga bersangiz yaxshi. Endi nima qilmoqchi bolasiz? Shu veksil yuzasidan yuz som talab qilasizmi yoki qolgan oltmish somni soraysizmi? R a p o i l . Garamjon, juda muttaham odam ekan mani ovora qildi. Albatta shu veksildagi yuz somni(ng) beraberadur. D a v r o n b e k . Man bunday ishga ariza yozmayman. Siz boshqa bir odamga borub yozdiringiz. Olasining oltmish som qolgon bir kambagal bechorani kuydurub yuz som olmoqchi Download 3.58 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling