Hozirgi zamon iqtisodiy ta’limotlar evolyutsiyasi

u Ishsizlik u

16-rasm. Fillips egri chizig‘i

Mamlakat iqtisodiyotining xususiyatiga ko‘ra, shuningdek, inflyatsiyaning qaysi turi mavjudligiga qarab Fillips egri chizig‘idagi

inflyatsiya va ishsizlik darajalarining kombinatsiyasi farq qilish mumkin. Bunday tanlov kutilayotgan inflyatsiyaning sur’atiga bog‘liq. Kutilayotgan inflyatsiya darajasi qanchalik yuqori bo‘lsa, ishsizlikning har qanday darajasida (sur’ati past bo‘lgan inflyatsiya darajasiga nisbatan) haqiqiy inflyatsiya darajasi yuqori bo‘ladi. Ishsizlik darajasi va inflyatsiya sur’atining maqbul miqdorlari quyidagi formula ko‘rinishida tasvirlanishi mumkin:

Yh – Yp

 = kut + f ( ------------- ) + ε

Yp

Bu yerda:  – inflyatsiyaning haqiqiy darajasi; kut – inflyatsiyaning kutilayotgan darajasi;

Yh – Yp

f ( ------------- ) + ε – talab inflyatsiyasi;

Yp

f – Fillips egri chizig‘ining og‘ish burchagini belgilovchi empirik koeffitsent;

ε – tashqi baho shoki ( taklif inflyatsiyasi).
Ouken qonuniga ko‘ra YaIMning uzilishi, ya’ni (Yh – Yp) / Yp miqdor davriy ishsizlikning o‘zgarishiga bog‘liqligi sababli qisqa muddatli Fillips egri chizig‘ini tenglamasini quyidagicha tasvirlash mumkin:
 = kut - β [ u -u] + ε

Keltirilgan tenglamadan ko‘rinib turibdiki, haqiqiy inflyatsiya darajasi miqdori kutilayotgan inflyatsiya darajasiga hamda tashqi baho shoklari darajasi bilan to‘g‘ri bog‘liqlikka, davriy ishsizlik darajasi bilan esa teskari bog‘liqlikka ega ekan.

Hukumat Fillips egri chizig‘iga asoslanib, qisqa davr uchun, iqtisodiy siyosat maqsadlaridan kelib chiqib ishsizlik va inflyatsiya darajalarining istalgan kombinatsiyasini tanlash mumkin.

3. P.SAMUELSONNING IQTISODIY G‘OYALARI VA “NEOKLASSIK SINTEZ” KONSEPSIYASI. “EKONOMIKS”