I. B. Isabayev, F. U. Suvanova, Q. H. Majidov

Tayanch iboralar: 
Kimyo, tехnоlоgiya, аmаliyot, sаnоаt, tarmoq, yog`lar, mоylаr, o`simlik va 
hayvon yog`lari, moyli urug`lar, yog` to`qimalari, lokalizatsiya, noan’anaviy moyli 
o‘simliklar, texnik yog’lar, yog`larning plastik ahamiyati, yog`larning fiziologik 
ahamiyati, lipidlar, kimyoviy va biokimyoviy jarayonlar, sintez, klassifikatsiya. 
Nazorat savollari: 
1. Yog`larning xalq xo`jaligidagi ahamiyati. 
2. Yog`lar kimyosi fanining rivojlanish bosqichlari. 
3. Yog’lаr vа mоyli хоm аshyolаr kimyosi fanining maqsadi va vazifasi 
nimalardan iborat? 
4. Lipidlar haqida asosiy tushuncha. 
5. Yog`lar organizmlarning qaysi qismlarida ko`proq to`planadi? 
6. Yog`larning energetik qiymati nima bilan belgilanadi? 
7. O`simlik xom ashyosidan olinadigan yog`lar tarkibining o`ziga xosligi 
nimadan iborat? 

---

20 
8. Moyli urug`lar deganda nimani tushunasiz? 
9. O’zbеkistоndа mоyli хоm аshyolаrning аsоsiy turlаri. 
10. Yog`larning fiziologik va plastik ahamiyati nimalardan iborat?
1.2. MOYLI URUG’LAR VA MEVALARNING
MORFOLOGIK VA ANATOMIK TAVSIFI 
Morfologiya (yunoncha - morfo - shakl; logos - fan deganidir) -
o‘simlikning tashqi tuzilishi, shakli, individual rivojlanishi va tarixiy taraqqiyotini 
o‘rganadi. Morfologiya fani o‘z navbatida o‘simliklar anatomiyasi - ularning 
ichki tuzilishini o‘rganadi.
Urug’larning morfologik belgilariga o’lchami, shakli, rangi, yuzasi va 
boshqalari kiradi. Urug’ning o’lchamlari uning uzunligi, kengligi va qalinligi 
bilan belgilanadi. Shakli oval, dumaloq, tuxumsimon, uzunchoq, uchburchak va 
h.k. bo’lishi mumkin.
Urug’ rangi uning turi va navining belgisidir. Pishib etish, yig’ish va 
saqlash sharoitlari urug’ rangiga ta’sir qilishi mumkin. 
Urug’ning yuzasi silliq, qirrali, g’adir-budir bo’lishi, turli xil 
o’simliklarning urug’i yuzasida tikanlar, tolalar (momiqlar), o’simtalar bo’lishi 
mumkin.