I b L i s d e V o r I q I s s a

I
B L I S   D E V O R I  
(
Q I S S A
)  
Tohir Malik 
 
12 
library.ziyonet.uz/ 
 
-Shilta aralashgan ish doimo shunaqa boʻladi. Haromning kasofati hammaga baravar 
uradi. 
 
-Qaysi harom? - deb ajablandi Maxsuma. 
 
-Oʻzingizni bilmaganga olmang, opovsi, uchinchi qatorda oʻtirgan opachangizni 
aytyapman. 
 
-Voy,hali u?.. 
 
-Gʻirt oʻzginasi. Bozorda imlovdim, tushunmadingizmi? Qiyshiq koʻz oʻlgur menga 
bermagan molini unga yarim narxiga berdi-ku? Ichkari kirib chiqqanini koʻrmay 
gʻaflatda qolibsiz-da? 
 
-Unaqamasdir, ketayotganimizda eri bilan xayrlashib yigʻlovdi-ya? 
 
-Hali koʻrib turasiz, avtobusdan tushishi bilan erining boʻyniga osilib, “sogʻindim 
akajonim”, deb yigʻlab beradi. Er deganam shunaqa ahmoq boʻladimiyey! 
 
Maxsuma “voy oʻlay”, dedi-yu, boshqa gap qoʻshmadi. 
 
Ba’zilar odamlar koʻp toʻplanadigan joyni mahshargohga qiyoslashadi. Bir uchi chegara 
manziliga taqalgan mashinalar karvoni mahshargoh emas. Oradan qancha yillar oʻtib 
mahshargohda toʻplanish oldidan bir imtihonga oʻxshash harakat xalos. Qayta tirilgan 
bandalar mahshargohda Yaratgan hukmini kutishib dir-dir titrasalar, bundagilar 
bojxonachi bilan boʻlajak uchrashuvdan titraydilar. Unda doʻzaxga roʻpara boʻlishdan 
qoʻrqadilar. Bunda puldan ajralishdan. “Puldan ajralish tashvishi doʻzax azobiga roʻpara 
boʻlishdan ham ayanchliroq!” Iblis ularning yuraklariga shunday deb yozib qoʻygan. 
 
Yaqindagina sherdek yurish bilan olgʻa ketgan vakola hay’atining quruq qaytayotganlari 
yurishlaridan ma’lum edi. Obodxon buni angladi-yu, shart oʻrnidan turdi. 
 
-Bu lattachaynarlar bilan ish bitmaydi, ketdik! 
 
-Qayoqqa? - deb ajablandi Maxsuma. 
 
-Ana, chegaradan aravakashlar oʻtqazib qoʻyishadi. Ozgina chiqim qilamizu bu avtobus 
oʻlgur joyidan siljigunicha biz uyda boʻlamiz. 
 
Obodxon avtobusdan tushuboq aravakashlarga qarab imladi. Ulardan ikkitasi ildam yetib 
kelgach, savdolasha boshladi. Aravakashlardan biri Obodxon aytgan narxga koʻndi 
ikkinchisi esa koʻl siltab nari ketdi. Maxsuma boshqalar ham shunday qilisharmikin, deb 
avtobusdagilarga qarab-qarab qoʻydi. Boshqalar “chiqmagan jondan umid”, deganlariday 
bojxona xodimlari bilan kelishuv orzusida oʻtirganlari uchun Obodxonga qoʻshilmadilar. 
Maxsuma ham “Koʻpchilik nima boʻlsa men ham shu” degan qarorga kelay deganida 
Obodxonning bir chimirilib qarashiyu bir nordon gapi bilan unga qoʻshila qoldi. 
 
Avtobus yukxonasidan mollarini olib aravaga ortishgach, Obodxon kira haqini qaytarib 

---