I b L i s d e V o r I q I s s a

I
B L I S   D E V O R I  
(
Q I S S A
)  
Tohir Malik 
 
17 
library.ziyonet.uz/ 
 
“Ha, pulam oʻlsin-a!” deb koʻysa-da, qaynisi bilan birgalikda uni ovutishga kirishgandi. 
Ovunay deb qolgan Obodxon faryodining sal yumshagan holdagi ikkinchi koʻrinishi 
boshlanganida Toʻlqin ostona hatlab uyga kirayotgan edi. Xavotir zambaragidan oʻqqa 
tutilgan Toʻlqin ukasining ayvoniga qanday yugurib kirganini oʻzi ham bilmay qoldi. Uni 
birinchi koʻrgan Robiya salomlashishni ham unutib, shoshilganicha: 
 
-Adasi, havotirlanmang, Obodxon mollarini oldirib qoʻyibdilar, - dedi. 
 
“E, moling bilan...”, deb ichida soʻkingan Toʻlqin bir pas shu yerda turishni ham, 
orqasiga qaytishni ham bilmadi. 
 
-Xudoning zorini qildim-a, yer yutkurlarning birontasi yumshamadi. Xa, boʻylaring 
lahadda chirigurlar-a! 
 
Odatda kelin, ayniqsa uzoq safardan qaytgan kelin qaynogʻasini koʻrganda salom berardi. 
Obodxonning hozirgi qargʻishi salom oʻrniga yangradi. Kelinning salomiga alik olgan 
qaynogʻa til uchida boʻlsa ham “eson-omon borib keldingizmi?”-deb qoʻyardi. 
 
Salom ham yoʻq, alik ham yoʻq. Xol soʻrash ortiqcha - hammasi shunday bilinib turibdi. 
Toʻlqin biron soʻz aytmay, orqasiga oʻgirildi. Robiyaning eriga ergashish niyati bor edi, 
biroq, oʻrtadagi mehr-oqibatga xiyonat qilmay, deb ovsinining yonida qoldi. Bechora 
ayol, sodda ayol! Aka-ukalar oilasi orasida mavjudligi shart boʻlgan mehr-oqibatning 
lazzatli suvini iblis qurita-qurita sahrodagi tashna quduq holiga keltirib qoʻyganini u 
qaydan bilsin? Mol achchigʻidagi ovsinining “Bu nega tepamda qoqqan qoziqdek turib 
oldi, eriga qoʻshilib gumdon boʻla qolmaydimi?” degan oʻyda oʻtirganini bilsa edi, yarim 
nafasga ham chidamay, yurib emas, uchib chiqib ketardi bu uydan. 
 
Akasining indamay chiqib ketayotgani Sattorga malol kelib, unga ergashdi. 
 
-Aka, borib kelsakmikin? - dedi ayvon zinasidan tusha turib. 
 
Toʻlqin toʻxtab, oʻgirildi. Ukasining maqsadini anglagan boʻlsa ham: 
 
-Qayoqqa? - deb soʻradi. 
 
-Chegaraga... bojxonaga. 
 
-Xoʻp, bording, deylik. Keyin-chi? 
 
-Gaplashib koʻrarmidik. 
 
-Molini bekorga olib qoʻyishmagandir. Ishining biron chatogʻi bordir, xat-hujjat qilib 
koʻyishgandir? 
 
-Aylanma yoʻldan oʻtib kelishayotgan ekan. 
 
-Ana, koʻrdingmi? Haq ular tomonda. 
 

---