2. Rag’bat – bu bola xulqi, odobini to’g’rilashga yoki tuzatishga yordam beruvchi tarbiyaviy ta’sir usuli.
3. Ijobiy baho berish – bu bolaning to’g’ri ish qilayotganini tasdiqlovchi tarbiyaviy ta’sir usuli.
4. Maqtov – bolaning hatti – harakatini, ishlarini rag’batlantiruvchi pedagogik ta’sir.
5. Mukofot – bu ancha sezilarli rag’bat bo’lib, u ajoyib yutuqlar, ijobiy hatti – harakatlarni belgilashda qo’llaniladigan tarbiyaviy ta’sir.
6. Ishonch – bu bolalar tomonidan yaxshi xulqi uchun o’rinli maqtov sifatida qabul qilinadigan hissiyot.
7. Aniq qiziqishlar, talablarni qondirish–bunga kitoblarni esdalikka topshirish, tabiatni o’rganish, sayohatlar uyushtirish kabilar orqali erishiladi.
8. Ijodiy munosabatni bildirish – bu tabiyachi yoki murbbiylarning bolalarni yoqtirishlari, bolalarga bo’lgan mehribonliklari, samimiy tabassumlari, do’stona harakatlari, bolalar bilan hamkorlikdagi va birgalikdagi o’yinlar orqali amalga oshiriladi hamda bolalar tomonidan maqtov sifatida qabul qilinadi.
9. Mehribonlik, e’tibor va g’amxo’rlik – tarbiyachi va murabbiylarning ayblanuvchiga nisbatan bo’lgan mehribonliklari, e’tibor va g’amxo’rliklarining hissiy natijasi.
10. Iltimos – bu insonparvarlik hislarini uyg’otuvchi usuldir.
11. Qiziqarli faoliyatga tortish – bolalarning qobiliyatini rivojlantiruvchi, boladagi yanada ko’proq iroda, bilim, javobgarlik – hissini yuksaltiruvchi tarbiyaviy ta’sir usulidir.
Salbiy holatlarga undovchi xarakterlarni yo’qotishga yordam beruvchi tarbiyaviy ta’sirlar nomlarini keltiramiz. Ular quyidagilardan iborat bo’lishi mumkin:
1. Engil koyish – aybdor bola bilan bo’ladigan suhbat jarayoni bo’lib, unda suhbat jarayonida bolaning kamchiligi qayd etilib o’tiladi-da, suhbat maromida olib borilaveradi.
2. Jazo berish – bu bolalarda o’z qilgan ishiga o’kinish va boshqa bu ishini qaytarmaslik xohishini shakllantiruvchi tarbiyaviy ta’sir. Jazoning quyidagi turlari mavjud:
Jazo – mashq;
Jazo – chegaralash;
Jazo – tanbeh;
Jazo – shartlilik va h.k.
Do'stlaringiz bilan baham: |
