I боб. Мавзу: давлат ва ҳУҚУҚ назарияси фанинингпредмети ва методлари


Download 0.81 Mb.
bet90/106
Sana20.06.2023
Hajmi0.81 Mb.
#1630776
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   106
Bog'liq
Davlat xuquq nazariyasi

ШАКЛЛАРИ

ТУЗИЛИШ

СУБЪЕКТИВ ТОМОН

СУБЪЕКТ






АМАЛ КИЛИШ

БАЖАРИШ

ФОЙДАЛАНИШ

КУЛЛАШ








ОБЪЕКТИВ ТОМОН


ОБЪЕКТ


2. Ҳуқуқбузарлик тушунчаси ва турлари. Ҳуқуқбузарлик таркиби, элементлари
Ҳуқуқбузарлик ижтимоий маънода жамият, фукаролик ва жамоа бирлашмаларининг ҳуқуқ ва манфаатларига хавф тугдиришга кодир булган ҳулқ булиб, у ижтимоий муносабатларнинг ривожланишига кийинлаштиради ва уларнинг бузилишига сабаб булади. Ҳуқуқбузарлик касддан ёки эхтиётсизлик куринишида буладиган, ҳуқуқ коидаларига роия килмаслик окибатида жамият, давлат ва фукаролар (шахслар) манфатларига ётказиладиган моддий ва маънавий зарар ёки хафвли харакат ва харакатсизликдир.
Ҳуқуқбузарлик - бу ҳуқуқ ва муомила лаёкатига эга субъект томонидан содир этиладиган, ҳуқуқ нормалари талибларига зид келувчи хамда шахсга, мулка, давлатга ва бутун жамиятга зарар келтирувчи ижтимоий хавфли килмишидир.
Ҳуқуқбузароликнинг асосий белгилари куйидагиларидан иборат :

  1. ҳуқуқбузарлик жамият ва ва шахс учун ижтимоий хавфли характерга эга;

  2. ҳуқуқбузарлик - ҳуқуқга кариши характерга эга;

  3. ҳуқуқбузарлик - бу айбли килмишдир;

  4. ҳуқуқбузарлик - факат кишилар томонидан содир килинади;

  5. ҳуқуқбузарлик кишиларнинг эрки ва онгига боглик булган холда, улар томонидан ихтиёрий амалга ошрилади ва х.

Ҳуқуқбузарлик юридик факт булиб хисобланади у уз навбатида курикловчи характерга эга булган ҳуқуқий муносабатларни юзага келтиради. Ҳуқуқбузарликнинг таркиби муайян (конкрет) ҳуқуқ нормаларини шарҳлашда, унинг мазмунини очиб беришда хамда дунёкараш нуктаи назаридан мухим ахамиятга эгадир. У уз ичига туртда элиментни камраб олади : объект, субъект, объектив томон, субъектив томон.
Ҳуқуқбузарликнинг объекти деб ҳуқуқ билан тартибга солинадиган ва курикланадиган ижтимоий муносабатларг айтилади. Объект ҳуқуқий нормада аник мустахкамланган булади:
Ҳуқуқбузарликнинг объектив томон булиб шахснинг харакатсизлиги окибатида ҳуқуқнинг бузилиши хамда унинг ижтимоий хавфлигидир.Бу ҳуқуқга кариши килмишнинг ташки томонини ифодалайди. Айнан шу ифодаланиш холатига караб, ҳуқуқбузарлик тугрисида, яъни у кандай содир булганлиги ва кай даражада зарар келтирганлиги хакида фикр юритиши мумкин булади.
Объектив томоннинг элементлари булиб куйидагилар хисобланади:


  1. Download 0.81 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   106




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling