I. O’quv materiallar 1- mavzu transport vositalari detallarining ish qobilyatini qayta tiklash texnologiyalari fanining maqsadi va vazifalari reja

Metall konstruktsiyalar va ramalarni tiklash texnologiyasi. 
Mashinalarning metall konstruktsiyalari profilli (shvillerlar, burchakliklardan) va 
tunuka (list) materiallardan yasaladi. Nuqul metall konstruktsiyalar asosan 
payvandlab va kamdan-kam xolda parchalanib tayyorlanadi. Payvand choklarda 
darzlar paydo bo’lishi payvand konstruktsiyalarining asosiy nuqsoni xisoblanadi, 
parchinlar tayyorlangan konstruktsiyalarda birikmalar bo’shashib qoladi, parchinlar 
uzilib, parchin mix o’tgan teshiklar yeyilib ketadi. Pavandlab tayorlangan 
metallokonstruktsiyalarda ham, parchinlab tayyorlangan konstruktsiyalarda ham 
bo’ylama to’sinlarda, ko’ndalang bruslarda va tirgovuchlarda darzlar, o’zaro 
tutashadigan detallar uchun mo’ljallangan (o’qlar, barmoqlar, vallar o’tadigan) 
tashiklarning yeyilishi, tob tashlashi, egilish va buralishlar uchraydi.
Listlardan yasalgan metall konstruktsiyalarda (kabina, kuzov, sisternalar, 
barabanlar va b.da) zanglash va mexanik shikastlanish (darzlar, ezilishlar, uzilishlar) 
lar uchraydi.
- Bo’shashib qolgan parchinlar olib tashlanadi, buning uchun ularning kallagi oddiy 
yoki pnevmatik zubilo bilan, yoki gaz alangasida kesib tashlanadi yoki maxsus
uchlik o’rnatilgan drel bilan o’yiladi. Parchin mix o’tadigan yeyilgan teshik 
parmalanadi va kattalashtirilgan o’lchamda yo’nib kengaytiriladi yoki teshik 
payvandlab to’ldiriladi va qaytadan teshik ochilib nominal o’lcham bilan yo’nib 
Detalning qalinligi, mm  
Elektrod dinametri, mm  
Tok kuchi, A  
2…4  
3…4
75…125  
4…6  
4…5
180…200  
6…10  
5…5  
200….400  

---

21 
kengaytiriladi. Birikmadagi barcha parchin mixlar almashtirilganda barcha teshiklar
parmalanib, konduktorlar yordamida yo’nib kengaytiriladi.