Ibtido (tavrotning birinchi kitobi) Kirish

25:29 yasmiq — dukkaklilar oilasiga mansub o‘simlik doni. 
25:30 Edom — bu ism ibroniychadagi qizil so‘ziga ohangdosh. 
25:31 to‘ng‘ichlik huquqi — to‘ng‘ich o‘g‘ilning ukalariga qaraganda ikki barobar katta 
meros olishga haqi bor edi. Ota olamdan o‘tgandan keyin, to‘ng‘ich o‘g‘il oila boshi 
o‘rnini egallar edi. 
26:1 …bunday ocharchilik ilgari Ibrohim davrida ham yuz bergan edi — 12:10 ga qarang. 
26:1 Abumalek — 20:2, 21:22 ga qarang. 
26:17 soylik — ikki adir oralig‘idagi pastlik. Ba’zi soyliklar vodiy kabi keng bo‘lardi. 
To‘liqroq ma’lumotga ega bo‘lish uchun lug‘atdagi SOYLIK so‘ziga qarang. 
26:20 Janjal — ibroniycha matnda Esek, ma’nosi janjal. 
26:21 Ziddiyat — ibroniycha matnda Sitno, ma’nosi ziddiyat. 
26:22 Kenglik — ibroniycha matnda Rexobo‘t, ma’nosi kenglik. 
26:33 Qasamyod — ibroniycha matnda Shiva, ma’nosi qasamyod yoki yetti. Is’hoq bilan 
Abumalek bir–birlariga qasamyod qilganlari uchun bu o‘ringa qasamyod ma’nosi to‘g‘ri 
keladi (shu bobning 31–oyatiga qarang). Bordi–yu, Is’hoq otasi Ibrohimning Abumalek 
bilan xuddi o‘sha joyda qilgan qasamyodga ishora qilayotgan bo‘lsa, yetti ma’nosi to‘g‘ri 

---

Ibtido
86 
keladi, chunki Ibrohim qasamyod qilganda, Abumalekka yettita urg‘ochi qo‘zini bergan 
edi (21:29-31 oyatlarga va 21:30 izohiga qarang). 
26:33 Bersheba — ibroniychadagi ma’nosi qasamyod qudug‘i yoki yettilar qudug‘i. 
27:36 Unga Yoqub deb ism qo‘yilgani bekorga emas ekan–da…U meni ikki marta aldadi–
ya! — 25:26 izohiga qarang. 
27:36 …to‘ng‘ichlik huquqimni olgan edi… — 25:29-34 ga qarang.