Ииновацион педагогика тушунчаси

“Инновацион таълим” деганда одатда ўқув жараѐнига 
янги (фойдали) элементлар олиб кириш тушунилади. Шунинг 
учун таълим тизимида инновация ўзгартириш билан бевосита боғлиқ. 
Бундай ўзгартиришлар таълим тизимининг:
­ мақсадига, мазмунига, метод, технологиясига, ташкил этиш 
шакли ва бошқарув тизимига; 
­ педагогик фаолиятдаги ўзига хослик ва ўқув-билиш жараѐнини 
ташкил этишга; 
­ таълим даражаларини назорат қилиш ва баҳолаш тизимига; 
­ ўқув-методик таъминотига; 
­ тарбиявий ишлар тизимига; 
­ ўқув режа ва ўқув дастурларига; 
­ ўқувчи ва ўқитувчи фаолиятига боғлиқ. 
Янгилик тарихий аспектда нисбийлик аҳамият касб этади. Янгилик 
аниқ тарихий характерга эга, яъни ўз вақтидан олдин пайдо бўлиши 
мумкин, ўз вақтида меъѐр бўлиши ѐки эскириши ҳам мумкин. Мактаб 
ѐки олий тизимнинг ривожланиш жараѐнида, эҳтимол таълим тизими 
бутунича: 
­ абсолют янгилиги (ўхшаши, прототипнинг йўқлиги); 
­ нисбатан янгилиги; 
­ ўзига хос, ихтирочилиги кўринишидагилар ҳисобга олинади. 
Янгилик хиллари (типлар) мактаб ва олий тизимда турлича 
асосларга кўра гуруҳланади: 
Биринчи классификация (гуруҳ) янгиликларни киритиш, 
мактаб ва олий тизимда содир бўладиган педагогик жараѐнга 
алоқадорлиги билан асосланади. Ушбу жараѐнни тушунишга таяниб, 

---

6 
Модификация – (лот. modificatio, modus – ўлчов, кўриниш, facio – 
қилиш) – ташқи муҳит омиллари таъсирида бир хил генотипга эга 
бўлган организмлар ўртасида вужудга келадиган фенотипик 
фарқлар. 
қуйидаги кўринишдаги янгилик хилларини ажратиш мумкин: 
­ таълим мақсади ва мазмунига;
­ педагогик 
жараѐн методикаси, вазифалари, усуллари, 
технологияларга; 
­ таълим ва тарбияни ташкил этиш шакллари ва воситалари; 
­ раҳбарият, педагог ва ўқувчилар фаолиятига.