Ilmiy etimologiya,Xalq etimologiya, Yolg’on etimologiya


Download 77.95 Kb.
bet3/3
Sana25.01.2023
Hajmi77.95 Kb.
#1120761
1   2   3
Bog'liq
Ilmiy etimologiya,Xalq etimologiya, Yolg’on etimologiya

Xalq etimologiyasi

  • Xalq etimologiyasi uning tarkibi yoki ma'nosi haqidagi noto'g'ri taxminlardan kelib chiqqan so'z yoki iboralarning shaklini yoki talaffuzini o'zgartirishni o'z ichiga oladi. Shuningdekmashhur etimologiya deb ataladi.
  • "Boshqacha qilib aytganda, tushunarsiz so'zlarni o'zgartirish jarayoni, ularga ma'no ko'rinishini berish uchun xalqqa yoki ommabop etimologiyaga o'xshatiladi ." Jaholat "mahsuloti, shunga qaramay, tilni tarixining omili sifatida baholanmasligi kerak, chunki ko'pgina tanish so'zlar kichti burchagida kasti - bu shirinlikka nisbatan jozibali o'zgarishdir ... Katerning burchagi shaffof birikma bo'lib , mushukcha burchak (diagonalli) esa mushukning harakatini ko'rsatadi.
  • Xalq etimologiyasi- (boshqa ism: paronimik jozibadorlik) so'zning shakllanishiga asos bo'lgan birlamchi motivatsiyani so'zlovchilar ongida so'z va so'z bilan bog'liq bo'lmagan so'z o'rtasidagi motivatsion aloqa g'oyasi bilan almashtirish. so'z yasalish munosabatlarini ko'rib chiqadi.
  • Xalq etimologiyasi- semantik jihatdan aniq bo'lmagan va ma'noli qismlarga ajratilmaydigan so'zni (qarz olingan yoki mahalliy) qayta ko'rib chiqish, sof tashqi, tasodifiy tovush tasodifiga asoslangan ona tilidagi tovushga yaqin so'z modeliga amal qilish 
  • xalq etimologiyasi- ona tilining o'xshash tovushli so'zi modelida o'zlashtirilgan (kamdan-kam ona) so'zni o'zgartirish va qayta ko'rib chiqish, ular o'rtasida sof tashqi, tasodifiy tovush tasodifiga asoslangan semantik aloqalarni o'rnatish
  • XALQ ETİMOLOGIYASI- (yunoncha etymondan - haqiqat; so'zning asosiy ma'nosi + ... mantiq). Soxta etimologiya, leksik assotsiatsiya. So'zni tovush jihatidan o'xshash boshqa so'z modelida o'zgartirish va qayta ko'rib chiqish, ular o'rtasida semantik aloqalarni o'rnatish 

Yolg’on Etimologiya

  • Soxta Etimologiya eskirgan yoki oʻzlashma soʻzning morfologik tuzilishi va boshqalar xususiyatini notoʻgʻri tushunish natijasida yuzaga keladigan izoh. Mas, "meditsina" soʻzini "madadi Sino" tarzida ajratibIbn Sino nomi bilan yoki "dorchin/dolchin" soʻzini "haqiqiy dori" birikmasi bilan bogʻlash soxta Etimologiya boʻlib, aslida lot. tesIsta — "vrachlik mahorati davolash" maʼnosini, forscha dorchin/dolchin esa "doruyi chin" — xitoy dorisi maʼnosini bildiradi. Xalq Etimologiyasi muayyan soʻz maʼnosini aniq faktlarga asoslanmagan holda, faqat tovush tomonining tasodifiy oʻxshashligiga qarab, shuningdek, afsona va rivoyatlarga tayanib izoxlashdan iborat.

Download 77.95 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling