Ilmiy jurnal

№ 1, 2023 “PSIXOLOGIYA” ILMIY JURNAL * НАУЧНЫЙЖУРНАЛ * SCIENTIFIC JOURNAL
 
108 
Респондентларнинг 60% она қорнилигидан, 22% 3 ѐшдан ва 18% аниқ билмайман деган 
жавобни берган. Бизни тарбия борасидаги ишларимизни кемтик жойларини айнан 18% респондент 
аниқ билмайман деган жавоб кўрсатиб берди. Қолаверса талабаларнинг 22% ҳам тарбияни 3 ѐшдан 
бошланади деб жавоб беришяпти бу ҳам хавотирли жавоб аслида. Чунки тарбия ишларига 3 йил 
кечикиляпти. 
Навбатдаги савол ―Сизнингча тарбияда кимларнинг роли кўпроқ бўлиши керак?‖ даган 
маънода бўлди ва қуйидагича натижалар қўлга киритилди. 
Юқоридаги натижалардан кўриниб турибдики, тарбияда ота-онанинг роли кўпроқ экан. 
Шундай экан жамиятда миллий тарбия масаласида, оилада фарзанд тарбия масаласида ота-онанинг 
ролидан унумли фойдаланиш керак. Ота-оналарни тарбиянинг миллий ва замонавий методлари 
билан таъминлаш керак. Маҳаллаларда мақсадли ва манзилли семинар-тренинглар ташкил этиб ота-
оналарни тарбия методлари бўйича билимларни ошириш мақсадга мувофиқ. 
Навбатдаги савол ―Миллий тарбияни кўпроқ нимлардан ўрганасиз?‖ маъносида берилди ва 
қуйидагича натижалар қўлга киритилди. 
https://buxdu.uz

---

№ 1, 2023 “PSIXOLOGIYA” ILMIY JURNAL * НАУЧНЫЙЖУРНАЛ * SCIENTIFIC JOURNAL
 
109 
Ёшларимиз миллий тарбияни энг кўпроқ жамиятдан (50%) ўрганишаѐтган экан. Демак тарбия 
ишларида жамиятимизда жамаотчилик назоратини кучайтиришимиз керак экан.
―Ота-оналарингизни сизга яхши тарбия бериши учун нима ҳалақит бераяпти деб ўйлайсиз?‖ 
деб берилган саволига қуйидагича жавоб бероишди. 
―Ота-оналарингизни сизга яхши тарбия бериши учун нима ҳалақит бераяпти деб ўйлайсиз?‖ 
деб берилган саволига 28% ота-оналар тарбия методларини яхши билмайди, 18%и тарбиядаги 
оиланинг масъулиятини англамайди деб, 22% и фарзанди билан мулоқот қилмаслиги деб жавоб 
беришган бўлса, 32%и мазкур саволга билмайман деб жавоб берган, бу кўрсаткичлар ота-
оналарнинг фарзанд тарбиясига эътибор борасида масалани жиддий ўйлаб кўришларини тақазо 
қилади. 
Навбатдани саволлар ―Ота-онангиз сиз билан тарбия мавзусига бир кунда қанча вақт 
ажратади?‖ деб номланди.
Текширилувчиларни 58% бир кунда ота-онасини тарбия мавзусига 5-10 минут 
ажратишларини таъкидлашган, 20% 15-30 минут ва энг оғриқлиги 12% бир хафта давомида 10-15 
минут сухбатлашилади ва яна 10% текширилувчилар тарбиясизлик қилиб қўйган вазиятларимда бу 
мавзуга вақт ажратилади деб жавоб берилган. Дкмак юқоридаги кўрсаткичлардан кўриниб 
турибдики ота-оналаримиз ўз фарзандларига кўпроқ вақт ажратишлари мақсадга мувофиқ. Зеро бу 
таҳликали ва очиқ ахборт асрида бизни фарзандаларимизга тарбия берадиган бузғунчи ва 
вайронкорлик руҳидаги мухолифатлар ҳам йўқ эмас. 
Юқоридаги эмпирик натижаларда тарби я билан боғлиқ ишларимизги нисбатан 
эътиборсизлик ҳолатлари яққол кўзга ташланди. Шу ўринда тарбия масаласига эътибор азалдан энг 
долзарб масалалардан бири бўлиб келганлигини буюк ватандошимиз Имом Ғаззолий қуйидаги 
фикрларидан ҳам билишимиз мумкин, яъни мутафаккиримизни таъкидлашича ―Болалар ота-
оналарига берилган бир омонатдир. Боланинг қалби ҳар қандай нақшу тасвирдан холи бир 
қимматбаҳо гавҳардир. У қандай нақш солинса, қабул қилади, қаѐққа букилса, эгилади. Агар 
яхшиликка ўргатилса, шу билан ўсади ва дунѐю охиратда саодатга эришади. Унинг савобига ота-
https://buxdu.uz

---