Ilmshunoslik fanining maqsad va vazifalari

100. Компонент таҳлил методи
(Дефиницион тахлил). Кейинги 20—25 йиллар ичида сўзнинг маъно англатиш жиҳатини майда элементар маъно англатувчи бирликларга бўлиб ўрганиш ривожланди. Сўзнинг луғавий маъносини бу тарзда ўрганиш тилшуосликда маъно компонентларини тахлил килиш методи номини олди. Ушбу метод азалдан кўп маъноли сўзларнинг ўзаро маъносини фарклашда лексикография соҳасида маълум даражада қўлланиб келинган. Тилшунослар бу методдан 50—60- йилларга келиб синтаксисда ҳам фойдалана бошладилар. Хозирги, кунда маъно компоненти методининг икки кўриниши мавжуд: 1. Сўзнинг луғавий маколасини тахлил килиш. 2. Кўп поғонали дефиницион тахлил — КПДТ (рус тилида МДА — многоступенчатый дефиниционный анализ) Сўзларни таржима эмас, изохи билан, перефраза ёрдамида тушунтириш.


100. Битирув малакавий иши (БМИ)
Битирув малакавий иши (БМИ) ва магистрлик диссертацияси (МД) олий ўкув юрти битирувчи курс талабаси томопидан мустақил ёзилган илмий иш хисобланади. Малакавий ишнинг мақсади чет тили бўйича олинган назарий ва амалий билимларни, хамда тўрт йил ўқиш мобайнида эгаллагаи оғзаки ва ёзма нутқ кўникма ва малакаларини мустаҳкамлаш ва кенгайтиришдан иборат. БМИ ва магистрлик диссертациясиии ёзиш ва шакллантириш жараёнида илмий ва танқидий фикрлаш қобилияти шаклланади, мустақил илмий иш ёзиш малакалари ривожлантирилади. Тилшунослик йўналишидаги фанлар ва чет тилини ўқитиш методикаси бўйича БМИ ва МДларини ёзиш умумий қоидалари (расмийлаштириш стандартлари) бир хил бўлганлиги сабабли, биз юқорида айтиб ўтилган фан сохалари бўйича БМИ ва МДларини ёзишга алокадор умумий методик тавсиялар берамиз. Бу ўринда улар ўртасидаги айрим фарқли томонларга тўхталиб ўтамиз.


101. Til
Тил — мулоқот воситаси бўлиб, уни тўғридан-тўғри кузатиб бўлмайди. Фақат шахснинг нугк фаолиятини, нутқ натижаси — яъни матнни кузата олиш мумкин. Кузатувларимиз натижаларини умумлаштирсак, биз матнлар йигиндисига эга бўламиз. Лекин бу хали тил эмас, балки фақатгина тил материалидир (Л.ВШерба атамаси) ва у ҳар доим хам луғат ва грамматика китобларида аниқ қайд этилмаган.