Informatika o’qitish texnologiyalari va loyihalashtirish fanidan yakuniy nazorat savollari

Testning ishonchliligi–diagnostik o‘lchovlarning aniqligini, shuningdek, test natijalarining begona tasodifiy omillar ta’siriga nisbatan barqarorligini aks ettiruvchi mezon. Pedagogik testning ishonchliligi uni tayyorgarlik darajasi bir- biriga yaqin bo‘lgan tinglovchilarning turli guruhlarida qo‘llashda taxminan bir xil natijalar olishga imkon berishidir.
Testning validligi – test shakli va mazmunining uni tuzuvchilar fikri bo‘yicha test baholashi yoki aniqlashi zarur bo‘lgan o’lchovga muvofiq kelishi, natijalarning belgilangan vazifalarga muvofiqligi.
Testning xolisligi (obyektivlik), ya’ni diagnostik ma’lumotlarni olish va talqin etishning o‘qituvchiga bog‘liq emasligi.
Pedagogik testlarning xolisligi ishonchlilik, validlik g‘oyalarini, bundan tashqari pedagogik, axloqiy xususiyatga ega bir qator jihatlarni qamrab oladigan muhim birlashtiruvchi mezondir.

28. 
    

Testning didaktik talablarini bajarilishini informatika fanidan test tuzib tushuntiring!
Javob:
Pedagogik test xolisligini oshirishning pedagogik jihati standart test dasturlari, tekshiruvning texnik vositalari, avvalo pedagogik testni o‘tkazishda kompyuter texnologiyalaridan foydalanilishida ko‘rinadi. Test tuzuvchi har bir o‘qituvchi test topshiriqlarini tuzishda didaktik talablarga amal qilishi lozim. Ular quyidagilar:
1.O‘quv maqsadiga muvofiqlik Test topshiriqlari mazmunini o‘quv maqsadiga qaratilishi lozim. Har bir test savoli ma’lum bir o‘quv maqsadining ro‘yobga chiqishini ta’minlashi zarur.
2.Materialning ahamiyatliligi. Testda topshiriqlar soni cheklanganligini hisobga olib, testni tuzishda o‘quv materialining eng muhim, asosiy qismlarini kiritish lozim.
3.Ilmiy aniqlik. Testga mushohada, bilim orqali asoslash mumkin bo‘lgan haqqoniy ma’lumotlar kiritiladi. Test topshiriqlari tabiati asosan, avvaldan ma’lum, aniq javob berishni taqozo etib, munozarali qarashlarni savollariga kiritish tavsiya etilmaydi.
4. Izchillik. Testdagi topshiriqlar ma’lum bir fanga taalluqli, umumiy bilim mohiyatiga ko‘ra o‘zaro bog‘liq, izchil bo‘lishi lozim.
5. To‘kislik va uyg‘unlik. Testdagi topshiriqlarning umumiy soni mavzu va qismlarga nisbatan muvofiq taqsimlanishi ahamiyatli. Bunda o‘rganilayotgan fanning barcha jihatlarini to‘la qamrab olish nazarda tutiladi.
6. O‘zlashtirish darajasiga ko‘ra tabaqalashtirish. O‘quv materialining ma’lum bir tarkibiy qismiga o‘zlashtirish darajasi turlicha (bilish, esda qolgan narsani tasvirlash (reproduksiya), unumli va ijodiy fikrlash) bo‘lgan talabalarga moslab test topshiriqlarini tuzish lozim.

29. 
    

Siz test tuzish amaliyotingizda nimalarga e’tibor qaratasiz?
Pedagogik test xolisligini oshirishning pedagogik jihati standart test dasturlari, tekshiruvning texnik vositalari, avvalo pedagogik testni o‘tkazishda kompyuter texnologiyalaridan foydalanilishida ko‘rinadi. Test tuzuvchi har bir o‘qituvchi test topshiriqlarini tuzishda didaktik talablarga amal qilishi lozim. Ular quyidagilar:
1.O‘quv maqsadiga muvofiqlik Test topshiriqlari mazmunini o‘quv maqsadiga qaratilishi lozim. Har bir test savoli ma’lum bir o‘quv maqsadining ro‘yobga chiqishini ta’minlashi zarur.
2.Materialning ahamiyatliligi. Testda topshiriqlar soni cheklanganligini hisobga olib, testni tuzishda o‘quv materialining eng muhim, asosiy qismlarini kiritish lozim.
3.Ilmiy aniqlik. Testga mushohada, bilim orqali asoslash mumkin bo‘lgan haqqoniy ma’lumotlar kiritiladi. Test topshiriqlari tabiati asosan, avvaldan ma’lum, aniq javob berishni taqozo etib, munozarali qarashlarni savollariga kiritish tavsiya etilmaydi.
4. Izchillik. Testdagi topshiriqlar ma’lum bir fanga taalluqli, umumiy bilim mohiyatiga ko‘ra o‘zaro bog‘liq, izchil bo‘lishi lozim.
5. To‘kislik va uyg‘unlik. Testdagi topshiriqlarning umumiy soni mavzu va qismlarga nisbatan muvofiq taqsimlanishi ahamiyatli. Bunda o‘rganilayotgan fanning barcha jihatlarini to‘la qamrab olish nazarda tutiladi.
6. O‘zlashtirish darajasiga ko‘ra tabaqalashtirish. O‘quv materialining ma’lum bir tarkibiy qismiga o‘zlashtirish darajasi turlicha (bilish, esda qolgan narsani tasvirlash (reproduksiya), unumli va ijodiy fikrlash) bo‘lgan talabalarga moslab test topshiriqlarini tuzish lozim.

30. 
    

31.Keys-stady o’qitish texnologiyasi deganda nimani tushunasiz?
Javob: Keys-stadi muammoli o‘qitish texnologiyalaridan hisoblanadi. Ushbu innovasion texnologiya asosini talabalarning kasbiy faoliyati bilan bog‘liq vaziyatlar va ularning tahlili tashkil qiladi. Bo‘lg‘usi kasbiy faoliyat bilan bo‘g‘liq vaziyatlarni chuqur o‘rganish natijasida nazariyaning amaliyot bilan bo‘g‘liqligi ta’minlanadi. O’quvchilar muayyan vaziyatlarni har tomonlama o‘rganadilar. O‘z navbatida ular faol fikrlaydilar, nazariy mashg‘ulotlarda eshitgan bilimlarini mustaqil o‘rganish davomida to‘plagan ma’lumotlar bilan taqqoslaydilar, shaxsiy tajribalarga murojaat qiladilar. Turli vaziyatlarni hamkorlikda yoki mustaqil ravishda tahlil qilish va qayta ishlash davomida qo‘shimcha ma’lumotlarga nisbatan zarurat sezadilar, statistik ma’lumotlarni o‘rganadilar. Natijada talabalarning bilimlari amaliy jarayon bilan bog‘likda mustahkamlanib boriladi. O’quvchilarning mantiqiy fikrlash qobiliyati, nutq mahorati, hamkorlikda ishlash ko‘nikmalari rivojlanadi.
Masalaning muammolilik jihatlari aniqlashtiriladi, maqsad va vazifalari, tadqiqot yo‘nalishlari belgilaniladi. O’quvchilar muammoli vaziyatlarni hal qilishning turli variyatlarini ilgari suradilar, mulohaza yuritadilar, eng ma’qul hisoblangan g‘oyalarni muhokamaga qo‘yadilar, qarorlarni qabul qiladilar
O‘quvchilar kelgusi mehnat faoliyatini aniq rejalashtirilishini o‘rganadilar, favqulotda holatlar sodir bo‘lsa, eng to‘g‘ri yechim va qarorlarni qabul qilishga, ta’lim jarayonida to‘plangan nazariy ma’lumotlarni rivojlantirgan holda amaliyotga ijodiy tadbiq qilishga tayyor bo‘ladilar.
Keys-stadi texnologiyasi talabaning kelajakda yetuk mutaxassis sifatida shakllanishida ijtimoiy- psixologik ahamiyati katta. Chunki kasbiy faoliyat bilan bog‘liq turli amaliyotlarini, lavozimiy majburiyatlarini bajaruvchi shaxs o‘rniga qo‘yib ko‘radi, voqea-hodisalarni o‘rganadi, qanday xulosa yoki qaror qabul qilish mumkinligini va bunda mehnat jamoasi bilan ijodiy hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘yish ma’qulligini o‘ylab ko‘radi, yakuniy natijalarni oldindan ko‘ra bilish, muammolarni oldini olish, ularni hal qilish davomida turli ruhiy zo‘riqish holatlariga yo‘l qo‘ymaslik kerakligini, kasbiy sohada hamkorlik, hamfirlilik, faoliyatini to‘g‘ri rejalashtirish va amalga oshirish lozimligini, na moddiy va na ma’naviy, ruhiy isrofgarchilikka yo‘l qo‘yish mumkin emasligini bilib oladilar.

31.Keyslarnihalqilishbosqichlarini ko’rsating!

Javob: O'qitish vositalari - bu o'qituvchiga maktab o'quvchilarining bilim va amaliy faoliyatini boshqarishda, ular oldida turgan vazifalarni hal qilishda: bilim berish, bilim, ko'nikma va malakalarni shakllantirishda, bolalarga ta'sir o'tkazishda va o'quvchiga bilim berishda yordam beradigan turli xil xarakterdagi maxsus qo'llanmalar va materiallar.
O'qitish vositalari bilimlarni egallash, ko'nikmalarni shakllantirish manbai hisoblanadi. O'quv qo'llanmalari eng muhim didaktik printsiplardan biri sifatida maktab ta'limi davomida iqtisodiyotni o'qitish nazariyasi va amaliyotida ishlab chiqilgan va amalga oshirilgan, ammo ular umuman dars mazmuni bilan organik ravishda bog'langan taqdirdagina foydali bo'ladi.
O'quv vositalari o'quvchilarning aqliy faoliyatini safarbar qilish kabi muammolarni hal qilishga yordam beradi; yangilikni o'quv jarayoniga kiritish; darsga qiziqishni oshirish; materialni beixtiyor yodlash imkoniyatini oshirish; o'rganilayotgan material hajmini kengaytirish; materialdagi asosiy narsani ta'kidlash va uni tizimlashtirish.

Keys-stadyning qanday turlari mavjud?

Javob: Bundan tashqari, o'quv vositalari asosiy va asosiy bo'lmaganlarga bo'linadi.
TO asosiy o'quv vositalari quyidagilarni o'z ichiga oladi: maktab darsliklari, o'qituvchining so'zi; darsliklarni to'ldiradigan o'quv materiallari (mashq va topshiriqlar to'plami, ma'lumotnomalar, lug'atlar); har xil turdagi ko'rgazmali qo'llanmalar, texnik o'quv qo'llanmalari.
TO umumiy bo'lmagan ta'lim quyidagilarni o'z ichiga oladi: tarqatma materiallar; bannerlar; shaffoflar.

31. 
    Informatikada ta’limiy keyslarniloyihalashtirishda qanday savollardan foydalanish mumkin?
    

Informatikada mini keyslarga misollar keltiring!
Javob: Kichik keys.Ta’lim jarayonida ko‘proq keys‑stadi (inglizcha sase - to‘plam, aniq vaziyat, stadi -ta’lim) deb yuritilib, keysda bayon qilingan va ta’lim oluvchilarni muammoni ifodalash hamda uning maqsadga muvofiq tarzdagi yechimi variantlarini izlashga yo‘naltiradigan aniq real yoki sun’iy ravishda yaratilgan vaziyatning muammoli-vaziyatli tahlil etilishiga asoslanadigan nazorat turi.

32. 
    

O’qitish vositalari deganda nimani tushunasiz?
Javob:
O'qitish vositalari, o'qitish metodlari bilan birlikda, bilimlarni sifatli o'zlashtirishga, o'rganilayotgan material hajmini kengaytirishga va o'quvchilarning aqliy faoliyatini safarbar qilishga yordam beradi.
O'qitish vositalari - bu o'qituvchiga maktab o'quvchilarining bilim va amaliy faoliyatini boshqarishda, ular oldida turgan vazifalarni hal qilishda: bilim berish, bilim, ko'nikma va malakalarni shakllantirishda, bolalarga ta'sir o'tkazishda va o'quvchiga bilim berishda yordam beradigan turli xil xarakterdagi maxsus qo'llanmalar va materiallar.

33. 
    

O’qitish vositalarining qanday turlari bor?
Javob: Bundan tashqari, o'quv vositalari asosiy va asosiy bo'lmaganlarga bo'linadi.
TO asosiy o'quv vositalari quyidagilarni o'z ichiga oladi: maktab darsliklari, o'qituvchining so'zi; darsliklarni to'ldiradigan o'quv materiallari (mashq va topshiriqlar to'plami, ma'lumotnomalar, lug'atlar); har xil turdagi ko'rgazmali qo'llanmalar, texnik o'quv qo'llanmalari.
TO umumiy bo'lmagan ta'lim quyidagilarni o'z ichiga oladi: tarqatma materiallar; bannerlar; shaffoflar.

34. 
    
35. 
    Nega o’qitish vositalari o’qitish texnologiyasining elementi sifatida qaraladi?
    
36. 
    O’qitishda o’qitish vositalaridan foydalanishning qanday imkoniyatlarini bilasiz?
    
37. 
    Informatikada hamkorlikda o’qitish deganda nimani tushunasiz?
    Javob:
    Hamkorlikda o‘qitish texnologiyalari pedagogik jarayonni takomillashtirish va uni o‘quvchi shaxsiga yo‘naltirishga asoslangan. Bu texnologiyalar ijodkor shaxsni shakllantirishga yo‘naltirilgan ijodiy muhitni yaratish, ta’lim sifati va samaradorligini oshirishga xizmat qiladi. Hamkorlikda o‘qitish mashg‘ulotlarining asosiy jarayonlari: Hamkorlikda fikr almashish; Suhbat; Tahlil; Munozara; Muzokara; Amaliy vazifalar bajarish; Biror narsani qurish (yasash); Masalalar yechish; va boshqalar. Hamkorlikda o‘qitish mashg‘ulotlarini tashkil qilishda: o‘qituvchi-sinf, o‘qituvchi-kichik guruh, o‘qituvchi-katta guruh, o‘qituvchi-o‘quvchi, o‘quvchio‘quvchi (juftlikda ishlash), kichik guruhkichik guruh, kichik guruh-sinf va boshqa tashkiliy shakllar qo‘llaniladi.
    

38 Informatikada hamkorlikda o’qitish qanday tamoyillarga asoslanadi?
Javob:
Pedagogik va axborot texnologiyalari integratsiyasida informatika o‘qituvchisining pedagogik faoliyatiga quyidagilarni kiritamiz [42,54]:

• 
  ta’limda zamonaviy kompyuterlar va pedagogik texnologiyalarning funksional va didaktik imkoniyatlarini bilishi va qo‘llay olishi;
  
• 
  tayyor dasturiy vositalardan foydalanib kompyuterli ta’lim vositalarini tayyorlashning, unda pedagogik texnologiya elementlarini kiritishning nazariy va didaktik talablari va tamoyillaridan foydalanishi;
  
• 
  har xil o‘quv mashg‘ulotlarini tashkil etishda taqdim etiladigan pedagogik texnologiya va elektron ta’lim vositalarining talablari va tasniflash usullarini bilishi;
  
• 
  pedagogik va axborot texnologiyalari yordamida mashg‘ulotlarni tashkil etishda pedagogik va ergonomik talablarni hisobga olishi;
  

• 
  Informatikada hamkorlikda o’qitishda jamoa maqsadinitushuntiring!
  Javob: innovasion o’quv-biluv faoliyati, maxsus kurslar, malakaviy amaliyotlarni tashkil etish va rejalashtirish, informatika ta’limida an’anaviy va noan’anaviy ta’lim texnologiyalarini qo’llash, o’quvchilar o’quv-biluv faoliyatini faollashtirishga qaratilgan pedagogik texnologiyalardan foydalanish, informatikani o’qitishda hamkorlikda, jamoada, muammoli o’qitish; modul, didaktik-o’yin texnologiyalaridan foydalanish, innovasion pedagogik muhitni tashkil etish vositalar bilan ishlash, fan dasturi, ishchi dasturi asosida kalendar tematik rejani tayyorlash, o’quv maqsadi va natijalarini loyihalashtirish, informatikani kasbga yo’naltirib o’qitishni loyihalashtirish, informatika ta’limida o’quvchilar bilish faoliyatini faollashtirishga qaratilgan pedagogik texnologiyalarni loyihalashtirish malakasiga ega bo‘lishi lozim.
  

38. 
    

Informatikada modulli o’qitish qanday loyihalanadi?
Javob: