Innovatsiya-ziyo

p  deb talaffuz qilish uchraydi: ulfat>ulpat, faner>paner, ferma>perma 
kabi. Hozirgi o ‘zbek adabiy tilida u la m i/b ila n talaffuz qilish m e’yor 
holiga kelgan.
So'z yoki bo‘g ‘in boshida xmdosh tovushlaming qatorlashib kelishi 
turkiy tillarga xos emas. Bu hodisa keyinchalik boshqa tildan 
o'zlashgan so'z talaffuziga ham ta ’sir qilgan - jonli so'zlashuvda so'z 
yoki bo'g 'in boshida yoxud bo'g'indagi ikki undosh orasida bir 
unlining orttirilishiga olib kelgan: shkaf > ishkap, stakan > istakan, 
plan > pilon, traktor > tiraktir kabi. Bunday holat so'z oxirida ham 
uchraydi: aql > aqil, fikr > fikir, ilm > Him, hukm > hukum kabi. 
Hozirgi o'zbek adabiy tilida bunday so'zni asl holicha (unli orttirmay) 
talaffuz qilish orfoepik me’yor sanaladi. Bunday m e’yor shu tipdagi 
so'zning yozuvdagi shaklini (imlosini) to 'g 'ri belgilashga ham yordam 
beradi.
Umumturkiy so'zda ikki unli yonma-yon qo'llanmaydi, bu hoi arab 
tilidan o'zlashgan oila, doir, rais, maorif, saodat, mutolaa kabi so'zlar 
talaffuziga ta ’sir qilgan: oila, doir, rais so'zlarida bitta у  orttirilgan 
(oyila, doyir, rayis kabi), maorif, saodat, mutolaa so'zi esa unlining 
diftonglashuviga - mo: rip, so. dat, mutola: kabi talaffuz qilinishiga olib 
kelgan. Keyingi bir asr ichida rus tilidan so'z o'zlashtirishning 
faollashganligi, ruscha o'zlashmaning rus tilidagi talaffuz va imlo 
m e’yorini o'zbek tiliga aynan singdirish an’anasining ustun bo'lganligi 
o'zbek tilida ikki unlining so'z tarkibida yonma-yon kelishini orfoepik 
va orfografik m e’yorga aylantirdi: biologiya, geometriya, geologiya, 
geodeziya va boshqalar. Bu hoi arabcha o'zlashmada {oila, doir, rais,