Insertda foydalaniladigan maxsus jadval

O`tgan mavzu yuzasidan o`quvchilar bilimlarini nazorat qilish va baholash uchun topshiriqlar

1 – topshiriq. Biologik diktant.

1. Organizmlarning irsiyat,irsiylanish va o’zgaruvchanlik qonunyatlarini o’rganadigan fan - …

2. Gomologik bo’lmagan xromosomalarda joylashgan bo’lib bir necha belgining mustaqil irsiylanishi va alternativ namoyon bo’lishini ta’min etuvchi genlar - …

3. Gomologik xromosomolarning bir xil qismida joylashganbo’lib bitta belgining keskin farq qiluvchi-alternativ holatda rivojlanishi ta’min eyuvchi dominant va retsetsiv shaklda bo’ladigan genlar - …

4. Organizm miqdoriy belgilarining irsiylanishi va rivojlanishi darajasini belgilovchi,bir xil funksiyasi kuchiga ega bo’lgan noallel genlar - …

5. Genlarning epistatik ta'siri natijasida patlari oq rangdagi tovuq zotlarini o'zaro chatishtirilganda F₂ da fenotip va genotip jihatidan ajralish nisbati - …

6. Kumulyativ polimeriyada fenotip bo'yicha ajralish nisbati - …

7. O`simliklardagi xromosomalar sonining karra ortishi - …

8. Belgilarning xilma-xillik darajasi yoki o’zgaruvchanlik chegaralari - …

9. Genetik materialning irsiy o’zgarishi - …

10. Bir gen doirasidagi bitta yoki bir nechta nukleotidlarning o’zgarishi yoki almashinishi bilan bog’liq mutatsiyalar - …

Biologik diktant javoblari : 1. Genetika. 2. Noallel genlar. 3. Allel genlar.

4. Polimer genlar. 5. 13 : 3; 1:2:1:2:4:2:1:2:1. 6. 1:4:6:4:1. 7. PoliploydiY.

8. Reaksiya normasi. 9. MutatsiY. 10. Nuqtali mutatasiY.
Biologik diktantning ikkinchi turida о‘quvchilardan ta’rifga mos keluvchi tushunchalarni qо‘yish tavsiya etiladi.
1 – topshiriq. Biologik diktant.

1. Biotik munosabatlarning qaysi kо‘rinishida birga yashaydigan organizmlar bir-biriga hech qanday ta’sir kо‘rsatmaydi? _______________________________________________________

2. Biotik munosabatlarning qaysi kо‘rinishida birga yashaydigan ikki organizmlarning bittasi yoki ikkalasi ham salbiy ta’sir ostida bо‘lishadi? __________________________________________

3. Biotik munosabatlarning qaysi kо‘rinishida bunda ikki organizmlarning har ikkalasi yoki bittasi birga yashashdan о‘ziga foyda oladi? _________________________________________________

4. Biotik munosabatlarning qaysi kо‘rinishida bir organizm ikkinchi organizmdan yashash muhiti va ovqat manbayi sifatida foydalanadi? _______________________________________________

5. О‘simliklar zamburug‘lar yoki bakteriyalar bilan zararlanganda ularga qarshi ishlab chiquvchi antibiotik. ______________________________________________________________________

6. Biotik munosabatlarning bu kо‘rinishida bunda bir organizm о‘z о‘ljasiga hujum qilib, undan ovqat manbayi sifatida foydalanadi, bu munosabat kо‘pincha о‘ljaning о‘limi bilan tugaydi. ______________________________________________________________________

7. Simbioz munosabatlarning turlari. _________________________________________________

8. О‘zaro biologik bog‘lanishning bir shakli bо‘lib, bunda birga yashash har ikkala organizmga ham foyda keltiradi. ______________________________________________________________

9. О‘zaro munosabatdan bir organizm ikkinchisidan uy – joy sifatida foydalanadi, ikkinchisi bunday munosabatdan hech qanday naf kо‘rmaydi. _____________________________________

10. Bunday о‘zaro munosabatda bir organizm ikkinchisidan asosan ovqat manbayi sifatida foydalanadi, lekin hech qanday zarar yetkazaymaydi. ____________________________________

Biologik diktant javoblari: 1. Neytralizm. 2. Antibioz. 3. Simbioz. 4. Parazitizim. 5. Fitoaleksin. 6. Yirtqichlik. 7. Mutualizm, hamsoyalik, kommensalizm. 8. Mutualizm. 9. Hamsoyalik. 10. Kommensalizm.
Lokal darajadagi pedagogik texnologiyalar darsning muayyan qismida о‘quvchilarning bilish faoliyatini faollashtirib, ta’lim samaradorligini orttirishga xizmat qiladi.
Quyida shu texnologiyalarga asoslangan kasbga yо‘naltirib о‘qitish imkonini beradigan dars ishlangmalaridan namunalar berilmoqda.