Institut français d’Études sur l’asie centrale
Download 18.64 Mb. Pdf ko'rish
|
|
fer-blanc nm zanglamaydigan tunuka, ruhlangan tunuka. ferblanterie nf 1. tunuka buyumlarini ishlab chiqarish; tunuka buyumlari; 2. tunuka buyumlari savdosi; 3. tunukasoz do‘koni. ferblantier nm tunukasoz. férié, ée adj un jour férié dam olish kuni. férir vt sans coup férir qarshiliksiz, hech qanday to‘siqsiz. fermage nm ijaraga berish; ijara haqi. ferme 1
qattiq yer; la terre ferme quruq, materik; se tenir ferme sur ses jambes oyog‘ida mustahkam turmoq; 2. mustahkam, qat’iy, ishongan, bo‘ysunmas; d’un pas ferme dadil qadam bilan; avoir la ferme intention de qattiq niyat qilmoq; soyez ferme avec lui unga nisbatan qattiq bo‘ling; être ferme sur qqch biror narsada sabotli, matonatli bo‘lmoq; II. adv 1. qattiq, mustahkam; tenir ferme mustahkam turmoq; 2. uzil-kesil tamoman; acheter ferme uzil- kesil kelishib olmoq; 3. kuchli, ko‘p; travailler ferme tirishib ishlamoq; s’ennuyer ferme juda zerikmoq. ferme 2
xutor, xo‘jalik; acheter, louer une ferme fermani sotib olmoq, ijaraga olmoq. ferme
3 nf archit ferma. fermé, ée adj yopiq, yopilgan; le magasin est fermé magazin yopiq. fermement adv qattiq, musrahkam, dadil, matonatli; je suis fermement décidé à lui écrire unga xat yozishga qat’iy niyat qildim. ferment
nm 1. ferment, achitqi, turush; 2. fig sabab, bahona, uyg‘otuvchi; un ferment de discorde kelishmaslikka bahona. fermentation nf 1. fermentasiya, achitish, bijg‘itish; 2. g‘alayon, g‘ul-g‘ula, to‘polon. fermenter vi 1. bijg‘imoq, achimoq; oshmoq, ko‘pchimoq; la pâte fermente xam ir achiyapti; 2. fig hayajonga tushmoq, to‘lqinlanmoq, g‘alayon qilmoq. fermer
vt 1. yopmoq, berkitmoq; fermer la porte à clef eshikni kalit bilan yopmoq; fermer la porte à qqn kimnidir qabul qilishni to‘xtatmoq; 2. tugatmoq, to‘xtatm oq; fermer le débat muzokarani to‘xtatm oq; fermer la parenthèse qovusni yopmoq; fermer une entreprise korxonani yopmoq; 3. yopmoq, to‘smoq; fermer les frontières chegarani yopmoq; fermer l’accès de kirishni yopmoq. fermeté nf 1. mustahkamlik, qattiqlik, kuch; la fermeté des muscles muskullartning egiluvchanligi; 2. fig qat’iylik, mustahkamlik; la fermeté du jugement mulohazaning, fikrning qat’iyligi; manquer de fermeté qat’iyatsiz bo‘lmoq; 3. stabilga oid, barqaror; la fermeté des cours de la Bourse birja kursining stabilligi. FERMETURE
FIASQUE
227 fermeture nf 1. yopish, yopilish (kalit yoki boshqa narsa bi lan); 2. yopilish, tugash; c’est demain la fermeture de la chasse ertaga ov sezonining yopilishi; 3. qulf, zanjir, tamba ilgak, ilma, tugma. fermier, ière n 1. fermer; 2. arendator, arendaga oluvchi, ijarachi. fermoir
nm qulf; fermoir d’un collier munchoqning yopqichi. féroce
adj 1. yovvoyi, yirtqich; 2. zolim, johil, qonxo‘r, badjahl, g‘azabi avj olgan; un guerrier féroce g‘azabi qaynagan jangchi; un regard féroce g‘azabli qarash, nigoh; 3. shafqatsiz, g‘azabli, rahmsiz; un examinateur féroce shafqatsiz im tihon oluvchi; 4. qo‘rqinchli, yovvoyi, hayvonona, vahshiy. férocement adv qonxo‘rona, yirtqichlarcha. férocité nf qahrlilik, qonxo‘rlik, g‘azablanish, yirtqichlik, vahshiylik; la f é rocité du tigre yo‘lbarsning yirtqichligi; la férocité de la répression represiyaning shafqatsizligi. ferraille nf 1. temir-tersak; jeter à la ferraille axlatxonaga tashlamoq; 2. fam mayda, mayda pul, chaqa. ferrailler vi 1. urishmoq (qilich bilan); 2. qizg‘in bahslashmoq. ferrailleur, euse n temir-tersak sotuvchi. ferrer
vt 1. taqalamoq, taqa qoqmoq; 2. metall bilan qoplamoq; ferrer des souliers tufliga nag‘al qoqmoq; 3. ilintirmoq, ilintirib tortmoq (baliqni qarmoq bilan). ferreux, euse adj tarkibida temiri bor; tem irga oid; les métaux ferreux qora metallar; les métaux non ferreux rangli metallar. ferronnerie nf 1. temir buyum ishlab chiqarish; temirchilik; 2. temir bezak ishlab chiqarish ustaxonasi; 3. temirdan ishlangan bezak; la ferronnerie d’art temirdan tayyorlangan badiiy buyumlar. ferroviaire adj temir yo‘lga oid; les transports ferroviaires temir yo‘l transporti; le trafic ferroviaire temiryo‘l tashuvi; une catastrophe ferroviaire temir yo‘l falokati. ferrugineux, euse adj tarkibida temir mavjud bo‘lgan, temirli. ferrure nf 1. temir tunuka; 2. taqa, taqalash. ferry-boad nm temir yo‘l parom i; paromdan o‘ tkazish. fertile adj 1. hosildor, hosilli, unumli; un sol fertile unumdor, hosildor yer; 2. fig boy; une imagination fertile tasavvurga boy; une soirée fertile en événements voqealarga boy kecha; 3. kashf; un esprit fertile aqlli kashfiyot. fertilisant, ante adj o‘g‘it beruvchi, o‘g‘itlovchi; des éléments fertilisants o‘g‘itlash elementlari. fertilisation o‘g‘it; o‘g‘itlash (yerni). fertiliser vt o‘g‘itlamoq; fertiliser un terrain yerni o‘g‘itlamoq. fertilité nf 1. unumdorlik, hosildorlik; la fertilité d’une terre yerning hosildorligi; une année de fertilité serhosil ish; 2. fig serhosillik, boylik; la fertilité d’imagination tafsiloti boy; 3. ijodkorlik, tadbirkorlik. féru, ue adj zo‘r ishtiyoq bilan berilgan; il est féru d’histoire u tarixga juda ishtiyoqmand. férule
nf ferula, lineyka; sous la férule de qqn kimnidir to‘la ixtiyorida bo‘lmoq. fervent, ente I. adj qunt bilan ishlaydigan, g‘ayratli; ashaddiy, alangali; un disciple fervent g‘ayratli, quntli o‘quvchi; un fervent républicain ashaddiy respublikachi; un fervent amateur de football ashaddiy futbol ishqibozi; II. nm havaskor, ishqiboz. ferveur
nf tirishish, g‘ayrat qilish, qizg‘inlik, qiziqqonlik, ilhom lanish; avec ferveur g‘ayrat bilan; dans un mouvement de ferveur qizishib. fesse nf dumba, odamning dumbasi; botter les fesses à, de qqn kimningdir orqasiga urmoq. fessée
nf tarsaki, shapaloq (dumbaga); donner une fessée orqasiga tarsakilab urmoq. fesser vt tarsakilamoq, tarsaki bilan tushirmoq. festin nm to‘y ziyofati, bazm; faire un festin bazmda bo‘lmoq, bazm qurmoq. festival nm festival. festivités nf pl bayram, bayram qilish. feston
nm 1. kungura, tish; 2. girlyanda, yoysimon osilgan bezaklar. festonner vt feston bilan bezamoq, yoysimon qilib bezamoq. festoyer vi bazm qurmoq. fête
nf 1. bayram; une fête populaire xalq bayrami; la fête nationale milliy bayram; les dimanches et fêtes yakshanba kunlari va bayramlar; une fête chômée dam olish kuni; la fête du village qishloq bayrami; la salle des fêtes bayram zali; 2. quvnoq kayfiyat, xushchaqchaqlik; troubler la fête xursandchilikni buzmoq; 3. ism to‘yi; faire la fête à qqn kimnidir xursandchilik bilan kutib olmoq. fêter vt 1. bayram qilmoq, nishonlamoq; fêter un succès yutuqni nishonlamoq; fêter la victoire g‘alabani nishonlamoq; fêter le jour de l’an en famille yangi yilni oilada kutib olmoq, nishonlamoq; fêter les noces d’or de qqn kumush to‘yni nishonlamoq; 2. qutlamoq, muborakbod etm oq. fétiche
nm 1. but, sanam; 2. tumor. fétichisme nm fetishizm (jonsiz narsalarni g‘ayritabiiy xususiyatga ega deb ishonish va topinish). fétichiste adj fetishizmga oid, butparast. fétide adj hidi yomon, sassiq, qo‘lansa. fétu nm poxolpoya. feu 1
feu du ciel chaqmoq; verser de l’huile sur le feu qayramoq, gijgijlamoq (birovni-birovga); 2. pojar au feu! yong‘in! il y a le feu à l’usine zavodda yong‘in; faire un feu olov yoqmoq; être assis au coin du feu olov oldida o‘tirmoq; 3. plita; mettre un plat sur le feu ovqatni isitmoq; 4. chiroq, olov, fonar; les feux de la ville shahar chiroqlari; 5. alangali, olovli; 6. o‘ t ochish; feu! o‘t och! cesser le feu o‘ t ochishni to‘xtatmoq; 7. il a le visage en feu uning yuzi yonyapti; dans le feu de la colère g‘azab olovida; un regard plein de feu olovli qarash. feu 2
feuillage nm barglar, yaproqlar. feuillaison nf barglash, barg, yaproq chiqarish. feuille nf 1. barg; une feuille de laurier lavr bargi; 2. qog‘oz; une feuille de papier varaq qog‘oz; 3. vedomost, byulleten, blanka; une feuille de paie maosh vedomosti; une feuille de maladie kasallik varaqasi; une feuille de route yo‘l qog‘ozi, varaqasi; 4. gazeta. feuillée nf 1. barglar; sous la feuillée barglar ostida; 2. hojatxona (dalalarda). feuillet nm 1. barg, bet; un bloc de cent feuillets yuz varaqli bloknot; 2. zool qatqorin (kavsh qaytaruvchi hayvonlarda). feuilleter vt 1. varaqlamoq; ko‘z yuritib chiqmoq (kitob, jurnal); 2. feuilleter de la pâte xamirni qatlamoq, qavat-qavat qilmoq. feuilleton nm 1. bo‘lim, parcha; un roman feuilleton gazetada parcha- parcha bo‘lib bosilib chiqayotgan roman. 2. rubrika, xronika; il écrit un feuilleton littéraire u adabiy rubrikani olib boradi. feuilletoniste n rubrika va rubrika roman yozuvchi shaxs. feuillu, ue adj bargli, qalin bargli. feutre nm 1. fetr (a’lo nav yupqa namatsimon mato); kigiz, namat; des bottes de feutre namatdan qilingan bo‘ tiklar; 2. namatdan qilingan shlapa. feutrer
vt kiygizlamoq, namatlamoq, kiygiz bilan qoplamoq; pasaytirmoq, bosmoq, yutm oq (shovqinni); les doubles fenêtres feutrent les bruits ikki qavat deraza shivir-shivirni yo‘qotadi. fève
nf loviya. février
nm fevral. fez
nm feska, hojido‘ppi (ba’zi Sharq mamlakatlarida kiyiladigan popukli bosh kiyim). fi inter 1. tfu! 2. fi de! jin ursin! faire fi de qqch iltifotsizlik ko‘rsatmoq, nazarga ilmaslik. fiacre
nm fiakr, kiraga olinadigan foytun. fiancer
vt nikohlamoq, nikohdan o‘ tkazmoq, unashtirmoq. fiasco
nm fiasko, omadsizlik, muvaffaqiyatsizlik; cette tentative fut un fiasco complet bu urinishi to‘la muvaffaqiyatsizlikka uchradi; faire fiasco muvaffaqiyatsizlikka uchramoq, sinmoq. fiasque
nf to‘qilgan poxol g‘ilofli katta shisha idish, butilka. FIBRANNE
FILATURE
228 fibranne nf shtapel tolasi; un costume en laine et fibranne jun shtapeldan qilingan kostum. fibre nf 1. tola; la fibre nerveuse asab tolalari; les fibres du bois yog‘och tolasi; une plante à fibres tolali o‘simlik; 2. techn tola; la fibre textile, végétale to‘qimachilik, o‘simlikka oid tola; 3. fig hissiyot, tuyg‘u. fibreux, euse adj tolali, tolaga oid. fibrille nf fibrilla (nerv ichiga joylashgan mayda tolalar); ildiz patak tolasi. fibrociment nm shifer. fibrome nm fibroma, shish (biriktiruvchi to‘qimadan yuzaga kelgan zararsiz o‘sma). ficelage nm bog‘lash. ficeler
vt 1. bog‘lamoq; ficeler un paquet tugun qilmoq, tugun qilib bog‘lamoq; 2. fam kiyintirmoq. ficelle nf 1. ingichka arqon, arg‘amchi, chilvir; une pelote, un bout de ficelle arqon o‘rami; tirer les ficelles tizgini qo‘lida bo‘ lmoq; 2. galun, zar, uqa; 3. baton non. fiche nf 1. kartochka; consulter ses fiches kartochkani ko‘rmoq; une fiche perforée perfokarta, perforasion karta (perforasiya tushirilgan varaqa, qog‘oz); les fiches d’une bibliothèque kutubxona kartochkalari; mettre un ouvrage en fiches kartoteka yozmoq; 2. fishka (turli o‘yinlarda yutuqni hisoblash uchun ishlatiladigan tosh, soqa va hokazo), jeton; 3. shtepsel (elektr asbobi). ficher
I. vt 1. tiqmoq, suqmoq, sanchmoq, kovlamoq, urmoq; 2. yozmoq, biror narsani to‘ldirmoq; ficher un renseignement qandaydir ma’lumot yoki xabarni kartochkaga yozmoq; 3. fam bermoq; il m’a fichu une gifle u meni tarsaki bilan urdi, u menga tarsaki tushirdi; 4. tashlamoq, irg‘itm oq, uloqtirmoq; son intervention a tout fichu par terre uning chiqishi, so‘zi tufayli hamma narsa barbod bo‘ldi; fichez-moi le camp! yo‘qollaring! ils l’ont fichu à la porte uni eshikni ortiga uloqtirib tashlashdi; 5. fam qilmoq; je n’ai rien fichu de la journée u hech narsa qilmadi; II. se ficher vpr yo‘liqib qolmoq, tashlanmoq. fichu, ue adj 1. il est fichu comme l’as de pique u juda g‘alati kiyingan; 2. yo‘q bo‘lgan, yo‘qolgan; il est fichu u ado bo‘lgan odam; 3. yomon, yaramas, bemaza, bo‘lmag‘ur; il a un fichu caractère uning xarakteri yomon; quel fichu temps! qanday bo‘ lmag‘ur havo! 4. jiddiy, muhim, ahamiyatli, katta; il y a entre eux une fichu différence ular o‘rtasida katta farq bor. 5. qobiliyatga ega; il n’est pas fichu de gagner sa vie u o‘zini boqishga qodir emas. fichu
nm ro‘molcha, shal. fictif, ive adj 1. to‘qilgan, o‘ylab chiqarilgan, uydirma, tasavvur qilingan; un personnage fictif to‘qilgan, o‘ylab chiqilgan obraz; 2. écon kelishilgan, shartlashilgan, shartli, mumkin bo‘lgan; une vente fictive sotish sharti. fiction
nf fiksiya, to‘qish, o‘ylash, kelishish; la réalité dépasse la fiction haqiqat o‘ylagandan ham ustun chiqadi. fictivement adv shartli, kelishuvli. fidèle adj 1. sodiq, vafodor, ishonchli; une femme fidèle sodiq, vafodor ayol; il lui a toujours été fidèle u har doim unga sodiq, sodiqdir; rester fidèle à la mémoire de qqn kimningdir xotirasida abadiy sodiq bo‘lib qolmoq; 2. aniq; un traducteur fidèle yaxshi tarjimon. fidèlement adv 1. sodiqlik bilan, sidqidillik bilan; 2. aniqlik bilan. fidélité nf sodiqlik, sadoqatlilik; prêter serment de fidélité sodiq bo‘lishga qasam ichmoq; la fidélité envers soi-même o‘z-o‘ziga sodiqlilik; 2. sodiqlik, to‘g‘rilik; fidélité d’une traduction tarjimaning to‘g‘riligi. fiduciaire adj la monnaie fiduciaire qog‘oz pul; la circulation fiduciaire qog‘oz pul muomalasi. fief nm 1. hist O‘rta asrlarda feodal tomonidan o‘z vassaliga berilgan yer- suv, mulk va undan olinadigan soliq, o‘lpon; otameros mulk (XII-XVIII asrlarda Rossiyada); 2. fig oblast; la phonétique c’est son fief fonetika bu uning sohasi. fieffé, ée adj ashaddiy, o‘ ta ketgan, uchiga chiqqan; un fieffé menteur uchiga chiqqan yolg‘onchi. fiel nm 1. o‘t, safro; 2. fig zahar; achchiq; il distille le fiel dans chacune de ses paroles uning gapidan zahar tomib turadi; un compliment plein de fiel dilni og‘ritadigan, xafa qiladigan xushomad. fielleux, euse adj o‘tga oid, dilni og‘ritadigan, yomon; des paroles fielleuses dilni og‘ritadigan, achchiq gaplar, so‘zlar. fiente
nf axlat, najas. fier (se) vpr ishonmoq; se fier à kimgadir ishonmoq, najot tikmoq. fier, fière adj 1. mag‘rur, gerdaygan, g‘ururli; il est fier comme Artaban u xo‘rozday kekkaygan; 2. mag‘rur, loyiq, olijanob; un cœur fier vijdonli, olijanob qalb. fierté
nf 1. mag‘rurlik, gerdayish, kekkayish; 2. mag‘rurlik, afzallik; tirer fierté de qqch nimadandir g‘ururlanmoq; par fierté il a refusé u mag‘rurligi tufayli rad etdi. fièvre
nf 1. isitma, harorat, yuqori temperatura; il a de la fièvre uni bezgak tutyapti; la fièvre est tombée, montée issig‘i tushdi, ko‘ tarildi; 2. bezgak; un accès, une poussée de fièvre bezgakning tutishi; grelotter de fièvre bezgakdan qaltiramoq; fièvre jaune tropik bezgak; 3. fig asablarning tashqi ta’sirdan qo‘zg‘alishi, uyg‘onishi, seskanishi (nervga, oid); avec fièvre bamaylixotir; être en fièvre asabiy holatda bo‘lmoq; la fièvre de l’or oltin talvasasi. fiévreusement adv isitm asi borday, isitma-bezgak aralash. fiévreux, euse adj 1. isitmali, isitma aralash, bezovta; 2. fig talvasali; une activité fiévreuse talvasa, shosha-pisha bilar-bilmas g‘ayrat qilish; une attente fiévreuse toqati toq bo‘lib kutish. fifre
nm kichik nay; shu asbobni chaluvchi. figer
I. vt quyultirmoq, quyuqlashtirmoq, qotirmoq; II. se figer vpr quyulmoq, quyuqlashmoq, qotmoq, qotib qolmoq. fignolage nm astoydil ishlov berish, jilo berish, o‘ ta sinchkovlik bilan ishlash. fignoler hafsala bilan, astoydil ishlov bermoq, jilo bermoq, maromiga yetkazmoq. figue nf anjir; fig mi-figue, mi-raisin yo unisi emas, yo bunisi; qat’iyatsiz. figuier nm anjir daraxti. figurant, ante n epizodlarni ijro etuvchi, statist; ikkinchi darajali shaxs. figuratif, ive adj obrazli, ramziy, metaforik. figuration nf 1. tasvirlash; 2. forma, gavda tuzilishi; 3. epizod rollarni ijro etuvchilar; faire de la figuration ommaviy sahnalarda qatnashmoq. figure
nf 1. yuz, qiyofa, tashqi ko‘rinish; faire figure de ko‘rinishga ega bo‘lmoq; faire triste figure ayanchli ko‘rinishga ega bo‘lmoq; 2. tasvir, shakl, rasm, chizma; 3. figura (geometriya, sport, raqs, o‘yin va hokazolarda); des figures imposées, obligatoires majburiy mashqlar; des figures libres erkin mashqlar; 4. taniqli shaxs. figuré, ée I. adj 1. obrazli; le sens figuré ko‘chma ma’no; 2. ifodalangan; II. nm 1. ko‘chma ma’no; au figuré kinoya bilan, kesatib, ko‘chma ma’noda; au propre et au figuré asl va ko‘chma ma’noda; 2. relyefli tasvir. figurer
I. adj 1. tasvirlamoq, bildirmoq; 2. allegorik tarzda ifoda etmoq; 3. chizmoq; II. vi 1. bor bo‘lmoq, mavjud bo‘lmoq; figurer sur une liste ro‘yxatda bo‘lmoq; 3. epizodda o‘ynamoq, epizod rollarni ijro etm oq; III. se figurer vpr o‘zini tanishtirmoq; vous figurez-vous ma joie mening shodligimi tassavvur qilib ko‘ring. figurine nf kichkina haykalcha, shaklcha. fil
nm 1. ingichka tola, ip; un fil à plomb shoqul; le fil d’arrivée finish lentasi (sportda); loc fig cousu de fil blanc ochiq-oydin, yaqqol ko‘rinib turgan, hammaga ayon; il a un fil à la patte uning oyoq-qo‘li bog‘liq; ne tenir qu’à un fil zo‘rg‘a ilinib turmoq, qil ustida turmoq; de fil en aiguille oz- oz; 2. sim; du fil de fer sim, provolka; les fils de fer barbelés tikanli sim; donner un coup de fil fam sim qoqmoq, telefon qilmoq; 3. taram-taram (marmar va toshlarda); 4. tig‘, qirquvchi; 5. oqim (suvning oqimi). filage
nm 1. yigirish, ip yigirish; 2. eshilgan ip, yigirilgan ip; 3. techn cho‘zish. filament nm tola, pay. filamenteux, euse adj tolali, tolaga oid. filasse I. nf tolali ashyo; II. adj inv il a les cheveux filasse u oq sochli, malla sochli. filature nf 1. yigirish; 2. yigiruv sexi, yigiruv fabrikasi; 3. kuzatish, ko‘z ostiga olib yurish; prendre qqn en filature kimnidir ko‘z ostiga olmoq, kuzata boshlamoq.
FILE
FISTULEUX
229 file
nf qator, ketma-ket tizilgan navbat, turnaqator; naviguer en ligne de file kemaning izi bo‘ylab bormoq; un chef de file rahbar; à la file birin-ketin, oldinma-ketin, ketma-ket. filer
I. vt 1. yigirmoq, o‘ramoq; filer une intrigue qiziqtirmoq, qiziqish uyg‘otmoq; filer le parfait amour bir-birini muloyimlik bilan sevmoq; filer des jours d’or et de soie tinch, osoyishta yashamoq; il file du mauvais coton u o‘lim to‘shagida yotibdi; 2. yigirmoq, eshmoq; 3. sudramoq, surgamoq; 4. cho‘zmoq; II. vi 1. fam ketmoq, bormoq, yelmoq, yeldek uchmoq; je file men ketyapman; filer à l’anglaise bildirmasdan, xayrlashmasdan ketmoq; filez! jo‘nang! 2. sekin yozilmoq; 3. tushmoq (yulduzlar haqida); 4. filer doux yumshoq xarakterli, itoatkor bo‘lmoq; 5. ergashmoq. filet
1 nm 1. tola, ipcha; 2. ingichka tomir; 3. tizillab otilayotgan suyuqlik; un filet de ozgina miqdordagi, tomchi; un filet de lumière chiroq yo‘li (nuri). filet
2 nm tarmoq; to‘r; un filet protecteur saqlovchi panjara (tramvayda); tendre des filets to‘r qo‘ymoq; d’un seul coup de filet bir zarba bilan. filet
3 nm file, umurtqa osti go‘shti. fileur, euse o‘ruvchi, yigiruvchi. filial, ale adj farzandlik, farzandona. filiale nf filial, bo‘lim, tarmoq, shoxobcha. filiation nf 1. qarindoshchilik, qarindoshchilik aloqalari; 2. aloqa, bog‘liqlik. Download 18.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|