Institut français d’Études sur l’asie centrale
Download 18.64 Mb. Pdf ko'rish
|
|
MUSQUÉ
MYTHIQUE
354 de jazz jaz kuyi; musique de variétés varete kuyi; musique classique (grande musique) klassik kuy; musique militaire, musique d’un régiment harbiy musiqa (orkestr), polk orkestri; régiment qui marche musique en tête boshida orkestr bilan ketayotgan polk; école, conservatoire de musique musiqa maktabi, konservatoriya; dîner, travailler en musique musiqa ostida, eshitib ovqatlanmoq, ishlamoq; 2. musiqa yozuvi, musiqa asari; marchant de musique musiqa asarlari sotuvchisi; 3. fam nag‘ma, ashula, qiliq, ish (nutq haqida); c’est toujours la même musique doim bir xil nag‘ma; fam connaître la musique bu nag‘mani bilmoq; 4. kuyni eslatuvchi ohang, nag‘ma; la musique des oiseaux, des cigales qushlarning, ninachining nag‘masi; 5. ohangdorlik, uyg‘unlik; la musique d’un poème poemaning ohangdorligi, uyg‘unligi. musqué, ée adj 1. mushk sepilgan; 2. mushk hidli; rat musqué mushk hidli kalamush; bœuf musqué mushk hidli ho‘kiz. mustang nm yovvoyilashgan ot. musulman, ane I. n musulmon; II. adj islom diniga va musulmonlarga oid; islom, musulmon, islom iy. mutant, ante adj, n biol mutant. mutation
1 nf biol mutatsiya. mutation 2 nf 1. o‘zgarish; il est en plein mutation u ayni o‘zgarish paytida; 2. o‘ tish (bir mansabdan boshqa bir mansabga, bir sport klubidan boshqa bir sport klubiga); 3. dr mulkni birovga o‘ tkazish; droits de mutation egalik solig‘i (mulkni birovga o‘tkazganda solinadigan soliq). muter
vt boshqa mansabga, ishga o‘ tkazmoq; muter un fonctionnaire par mesure de sanction rozilikka binoan xizmatchini boshqa ishga o‘tkazmoq; il a été muté en province u qishloqqa ishga jo‘natilgan edi. mutilation nf 1. cho‘loq, nogiron qilib qo‘ymoq; 2. buzib ko‘rsatmoq; mutilation de statues, de tableaux haykalchalarni, rasmlarni buzib ko‘rsatmoq; 3. kesib, qirqib, olib tashlamoq (matnning bir qismini). mutilé, ée n cho‘loq odam, mayib, majruh, nogiron, invalid; mutilé de guerre urush nogironi; les mutilés de la face urushda yuzidan yaralangan nogironlar. mutin
1 , ine
adj litt hazilkash, xushchaqchaq odam; fillette mutine xushchaqchaq qiz. mutin 2
mutiné, ée adj, n isyonchi, g‘alayonchi; des marins mutinés g‘alayonchi dengizchilar. mutiner
(se)
vpr isyon, g‘alayon qilmoq, bosh ko‘ tarmoq; prisonniers qui se mutinent contre leurs gardiens o‘z qo‘riqchilariga qarshi bosh ko‘ targan mahbuslar. mutinerie nf isyon, g‘alayon, bosh ko‘ tarish; mutinerie de troupes harbiy qismlarning g‘alayonlari. mutisme nm 1. gunglik, soqovlik, tilsizlik; 2. indamaslik, gapirmaslik, jim turish, sukunat, sukut; s’enfermer dans un mutisme opiniâtre qaysarona sukunatga berilmoq. mutité nf gunglik, soqovlik, tilsizlik. mutualisme nm o‘zaro iqtisodiy yordam. mutualiste I. adj o‘zaro, ikki taraflama; assurances mutualistes o‘zaro ishonch; II. n o‘zaro hamkorlik tashkiloti a’zosi. mutualité nf o‘zaro ishonch, hamkorlik, ikki tomonlilik; il faut cotiser pour bénéficier de la mutualité o‘zaro ishonchni ta’minlash uchun taqsimot nisbatini qilish kerak. mutuel, elle I. adj o‘zaro, ikki tomonlama; complaisance, responsabilité mutuelle o‘zaro iltifot, majburiyat; se faire des concessions mutuelles o‘zaro yon berishmoq; établissement, société d’assurance mutuelle o‘zaro xavfsizlikni ta’minlovchi idora, tashkilot; II. nf o‘zaro hamkorlik tashkiloti; une mutuelle de fonctionnaires amaldorlarning o‘zaro hamkorlik tashkiloti. mutuellement adv o‘zaro, ikki tomonlama; aidons-nous mutuellement bir-birimizga o‘zaro yordam beraylik. mycénien, ienne adj mitsen va uning svilizatsiyasiga oid. mygale
nf qushxo‘r o‘rgimchak. myocarde
nm anat miokard; infarctus du myocarde miokard infarkti. myopathie nf méd miopatiya. myope
I. n uzoqdan ko‘rolmaydigan, yaqindan ko‘radigan odam; II. adj uzoqni ko‘rolmaydigan, yaqindan ko‘radigan; fam il, elle est myope comme une taupe u ko‘rkalamushday uzoqni ko‘rolmaydi; fig kaltabin, uzoqni ko‘rolmaydigan. myopie nf uzoqni ko‘rmaslik; fig myopie intellectuelle aqliy kaltabinlik. myosotis nm inv bo‘tako‘z. myriade nf son-sanoqsiz, behisob, juda ko‘p, tumonot. myriapodes nm pl zool ko‘poyoq, mingoyoq. myrrhe nf mirra (xushbo‘y smola turi va shunday smola beradigan daraxt). myrte
nm 1. mirt, mirta (doim yashil, xushbo‘y buta); 2. mirta barglari; couronne de myrte mirtadan qilingan chambarak. myrtille nf chernika (mevasi va butasi); tarte aux myrtilles chernikali tort. mystère 1
ibodati; 2. sir; le mystère de la nature tabiat sirlari; maison pleine de mystère siru-asrorga to‘la uy; 3. sir, maxfiy narsa, yashirin ish; cela cache, couvre un mystère bu sirni yashiradi, bekitadi; voilà la solution du mystère mana sirning yechimi; 4. sirlilik, maxfiylik, ajablik; cela n’a plus du mystère pour lui buning unga butunlay ajab joyi yo‘q; s’envelopper, s’entourer de mystère maxfiylikka o‘ralmoq; chute! mystère jim! sir; 5. muzqaymoqli pirojnoye; 6. Mystère ovozdan tez uchuvchi fransuz harbiy samolyoti. mystère 2
mystérieusement adv sirli, maxfiy, ajabli. mystérieux, euse adj 1. sirli, maxfiy, ajib; le hasard est mystérieux bu tasodif sirli; sentiments mystérieux maxfiy tuyg‘ular; lieu, monde mystérieux ajib joy, odamlar; 2. sirli, ajib, g‘alati; cette histoire est bien mystérieuse bu voqea juda g‘alati; 3. yashirin, maxfiy; dossier mystérieux maxfiy hujjatlar; un mystérieux personnage bir maxfiy kimsa; 4. sirli, yashirin; un homme mystérieux sirli odam; n tu fais le mystérieux sen sirli bo‘lib ketyapsan. mysticisme nm 1. mistika, tasavvuf; mysticisme chrétien, islamique nasroniy, islom tasavvufi; 2. mistitsizm. mystifiant, iante adj aldoqchi, laqillatuvchi, firibgar; propagande mystifiante aldoqchi siyosat. mystificateur, trice n aldashga, laqillatishga usta odam, alodoqchi, firibgar; mystificateur littéraire adabiy aldoqchi; adj intentions mystificatrices aldoqchi g‘oya. mystification nf 1. aldash, laqillatish, aldamchilik, firibgarlik; elle a été le jouet d’une mystification u bir firibgarlikning o‘yinchog‘i bo‘ldi; 2. ko‘pchilikni aldash, laqillatish. mystifier vt 1. laqillatmoq, firib bermoq; les naïfs qu’on mystifie laqillatib ketishadigan soddalar; 2. ko‘pchilikni laqillatm oq; mystifier un peuple par la propagande tashviqot yo‘li bilan bir xalqni laqillatib kelmoq. mystique I. adj 1. sirli, g‘aroyib, aqlga to‘g‘ri kelmaydigan; extase, expérience mystique g‘aroyib jazava, tajriba; 2. mutasavvif, tasavvufchi, so‘fiy; 3. butun dildan, cheksiz; amour, patriotisme mystique cheksiz muhabbat, vatanparvarlik; II. n 1. mistik, mutasavvif, tasavvufchi, so‘fiy; les grands mystiques chrétiens ulug‘ nasroniy tasavvufchilari; 2. nf mistika, tasavvuf; la mystique de la force, de la paix kuch, tinchlik mistikasi. mythe
nm afsona, mif, rivoyat, asotir; og‘izlarda daston bo‘lgan voqea, hodisa; 2. xayoliy, yo‘q narsa, afsona; fam son oncle à héritage voris tog‘asi? c’est un mythe bu afsona! 3. utopiya, xomxayol; le mythe de l’âge d’or oltin asr haqidagi xomxayol; afsona, o‘rnashib qolgan tasavvur; le mythe du flegme britannique, de la galanterie française britaniyaliklarning sovuqqonligi, fransuzlarning nazokati haqidagi o‘rnashib qolgan tasavvur. mythifier vt afsonalashtirmoq, bo‘rttirib, orttirib yubormoq; mythifier le rôle du professeur o‘qituvchining rolini bo‘rttirib yubormoq. mythique adj afsonaviy, afsonadan kelib chiqadigan; inspiration, tradition mythique afsonadan kelib chiqadigan ishonch, an’ana; héros mythique afsonaviy qaxramon. MYTHOLOGIE
NARRER
355 mythologie nf 1. mifologiya, miflar, afsonalar; mythologie hindoue, grecque hind, yunon mifologiyasi, afsonalari; 2. afsonalar, rivoyatlar; la mythologie de la vedette kino yulduzi haqidagi afsonalar. mythologique adj mifologiyaga oid; mifologik; mifologiya, afsonaviy; divinités mythologiques afsonaviy xudolar. mythomane adj, n xayolparast. mythomanie nf xayolparastlik. myxomatose nf miksomatoz (quyonlar kasalligi).
N n nm 1. fransuz alifbosining o‘n to‘rtinchi harfi; 2. math biror, istalgan bir, qandaydir bir, muayyan, ma’lum bir; nombre à la puissance n sonning n- darajasi. n’ adv bo‘lishsiz ne ning unli oldidan ko‘rinishi. na intj fam (inkor yoki ta’kidni kuchaytirib keladi) c’est bien fait, na! vo, bu zo‘r qilinibdi! nabab
nm 1. vx nabob (Hindistonda qishloq hokimi); 2. o‘ ta boy odam. nabot,
ote
n, adj péj pakana, mitti. nacelle
nm gondola, kajava (havo shari, dirijabl va kabilarning odam o‘tiradigan yoki motor o‘rnatiladigan kajavasi). nacre nf sadaf; boutons de nacre sadaf tugmalar. nacré,
ée adj sadafga oid; sadaf; vernis à ongles nacré sadaf rangli tirnoq laki. nage nf suzish; sa nage favorite, c’est la brasse uning yaxshi ko‘rgan usuli, bu brass; nage sous-marine suv ostida suzish; à la nage suzib; être à la nage terga botgan bo‘lmoq. nageoire nf suzgich; nageoires dorsales, ventrales yelka, qorin suzgichlari. nager
I. vi 1. suzmoq; il nage comme un poisson u baliqday suzadi; loc fam savoir nager yo‘lini bilmoq, ilojini topmoq; nager entre deux eaux har ikki tomonni kelishtirmoq, har ikki tomonga xizmat qilmoq; nager dans botmoq, suzmoq, cho‘mmoq (biror holatga); 2. fam ust-boshi keng, katta bo‘lmoq; il nage dans son costume u o‘ziga katta kelgan ust-boshda; 3. dovdiramoq; je ne comprends pas, je nage complètement men tushunmayapman, men butunlay dovdirab qoldim; II. vt biror usulda suzmoq; nager la brasse, le crawl brass, krol usulida suzmoq; nager un cent mètres yuz metrga suzmoq. nageur,
euse
n suzuvchi; c’est un bon nageur bu mohir suzuvchi. naguère
adv litt yaqinda, yaqinginada, oldin, ilgari. naïade
nf suv parisi. naïf,
naïve
adj 1. sodda, soddadil, anoyi; une question naïve oddiy savol; 2. go‘l, do‘lvor; vous me prenez pour un naïf siz meni go‘l deb o‘ylayapsizmi? 3. oddiy, sodda, soddadil; une joie naïve soddadil xursandchilik. nain,
I. n 1. pakana, mitti, qo‘qil odam; 2. afsonaviy mitti odam, gnom; blanche-neige et les sept nains Oppog‘oy va yetti pakana; II. adj pakana, mitti, qo‘qil (odam, o‘simlik, hayvon); arbre nain mitti daraxt; rosier nain mitti atirgul. naissance nf 1. tug‘ ilish, tavallud topish; donner naissance à dunyoga keltirmoq, tug‘moq; de naissance tug‘ma, tug‘ilishdan; aveugle de naissance tug‘ma ko‘r; 2. tug‘ish, tug‘ilish; le nombre des naissances a augmenté tug‘ilish soni ortdi; contrôle des naissances tug‘ilishni nazorat qilish; 3. tug‘ilish, boshlanish; la naissance d’une science fanning tug‘ilishi; 4. tug‘ilish, boshlanish joyi; naissance d’un fleuve daryoning boshlanish joyi.
naissant,
ante adj tug‘ ilayotgan, paydo bo‘layotgan; barbe naissante chiqib kelayotgan soqol; jour naissant boshlanayotgan kun. naître vi 1. tug‘ilmoq, dunyoga kelmoq; un enfant vient de naître yangi bola dunyoga keldi; il est né aveugle u ko‘r tug‘ilgan; il naît plus de filles que des garçons o‘g‘il bolalarga qaraganda qizlar ko‘proq tug‘iladi; 2. naître à litt uyg‘onmoq, birinchi bor paydo bo‘lmoq; naître à l’amour qalbida muhabbat uyg‘onmoq; 3. tug‘ilmoq, paydo bo‘lmoq, dunyoga kelmoq, bunyod bo‘lmoq; de nouvelles industries sont nées yangi sanoat korxonalari bunyod bo‘ldi; ce problème fait naître d’autres questions bu masala boshqa masalalarni tug‘diradi, keltirib chiqaradi; 4. naître de tug‘ilmoq, kelib chiqmoq; le bien parfois naît de l’excès du mal yaxshilik gohida ortiqcha yomonlikdan tug‘iladi, kelib chiqadi. naïvement adv soddalik, soddadillik, ko‘ngilchanglik bilan. naïveté
nf 1. litt soddalik, sofdillik; 2. soddalik, go‘llik, soddaligiga borib aytilgan gap; la naïveté d’une réponse soddaligiga borib berilgan javob; 3. soddadillik, ishonuvchanlik, ochiq ko‘ngillilik; une incroyable naïveté o‘taketgan soddadillik. naja nm ko‘zoynakli ilon, kobra. nana nf fam yengiltak qiz, yengiltak xotin, jonon; ma nana mening jononim. nanisme
nm pakanalik, mittilik. nantir
vt péj plais taqamoq, bermoq; on l’a nanti d’un titre unga unvon taqashdi; des gens bien nantis boy-badavlat odamlar. nantissement nm garov orqali kafolatlash. napalm nm napalm; bombes au napalm napalm bombalari. naphtaline nf naftalin. naphte nm neft; nappe de naphte neft qoplami. napoléon nm 20 frankli qadim iy oltin tanga. napoléonien,
ienne adj Napoleonga oid, Napoleon davridagi, Napoleoncha. napolitain,
aine I. adj 1. Neaplga oid; 2. tranche napolitaine turli hidli qat-qat muzqaymoq; II. n neapllik. nappe 1
nappe à thé choy dasturxon. nappe
2 nf keng qatlam, qoplam; une nappe de brouillard tuman qatlami; suv, neft, gaz qatlam i. napper
vt ustiga solmoq, ustiga yoymoq, ustiga qo‘ymoq (qayla, jele kabilarni). napperon nm taglama sochiq (chashka, tarelkalarning ostiga qo‘yiladigan moslama mato). narcisse
nm nargis. narcissique adj, n o‘ziga bino qo‘ygan, o‘zini yaxshi ko‘radigan; o‘zini hammadan yuqori qo‘yadigan; un comportement narcissique o‘ziga bino qo‘yib yurish. narcissisme nm o‘ziga bino qo‘yganlik; o‘ziga bino qo‘yish, o‘zini yaxshi ko‘rish. narcotique nm giyohvand, narkotik modda; le haschisch, la morphine, l’opium sont des narcotiques nasha, qoradori, ko‘knori narkotik moddalardir. narghilé nm voir narguilé. narguer vt tegajog‘lik qilmoq, g‘ashiga tegmoq, o‘ynashmoq; il nargue ses professeurs u o‘qituvchilariga tegajog‘lik qiladi; narguer le danger xavf bilan o‘ynashmoq. narguilé ou narghilé nm chilim. narine nf burun katagi, burun teshigi; pincer, dilater ses narines burun kataklarini qismoq, kermoq. narquois,
oise
adj masxaraomiz, istehzoli; un sourire narquois istehzoli jilmayish. narquoisement adv masxaraomiz, istehzo bilan. narrateur,
trice n hikoyachi, aytib beruvchi, oqin. narratif,
ive
adj hikoyaga, qissaga oid, hikoya, qissa, hikoya uslubidagi; élément narratif d’un poème dostonning hikoya ko‘rinishlari. narration nf 1. hikoya, qissa; présent de narration hikoyaning hozirligi; 2. insho, yozma ish. narrer
vt litt hikoya qilib bermoq. NARTHEX
NAVAJA
356 narthex
nm inv cherkov vestibuli. narval,
als
nm yakkashox, narval (tumshug‘ida shoxsimon tishi bo‘lgan kitsimon dengiz hayvoni). nasal,
aux
I. adj 1. burunga oid; fosses nasales burun bo‘shlig‘i; 2. burun (tovushlar haqida); voyelles nasales unli burun tovushlari; II. nf burun tovushi. nase
ou naze adj fam 1. charchagan, holsiz, tinka-madori qurigan so‘ppaygan; 2. buzilgan, tamom bo‘lgan, dabdala bo‘lgan, eskirgan, shalog‘i chiqqan, ishdan chiqqan. naseau
nm burun teshigi, kovagi (ba’zi yirik sut emizivchilarda, xususan, otda).
nasillard,
arde adj dimog‘ida gapiradigan, ping‘illagan, manqa; voix nasillarde ping‘illagan tovush. nasiller vi 1. manqalanib gapirmoq, dimog‘ ida gapirmoq, ping‘illamoq; 2. ping‘illamoq; micro qui nasille ping‘illagan m ikrofon. nasse
nf chetan, qirtil, chov, dudang (baliqlar ichiga kirib qaytib chiqa olmaydigan qilib yasalgan maxsus baliqchilar savati). natal,
als
adj o‘z, jonajon, qadrdon, aziz, o‘zi tug‘ilib o‘sgan; le pays natal ona vatan; maison natale o‘zi tug‘ilib o‘sgan uy; langue natale ona tili. natalité
nf tug‘ilish miqdori, tug‘ilish; pays à forte, à faible natalité tug‘ilish m iqdori ko‘p, oz davlatlar. natation nf suzish sporti; pratiquer la natation suzish bilan shug‘ullanmoq; épreuves de natation suzish sinovlari. natif,
ive
I. adj natif de asli, tug‘ilgan joyi; elle est native de Marseille u asli M arsellik; II. n mahalliy odam, shu yerlik odam. nation nf 1. millat; 2. davlat, mamlakat; Organisation des Nations Unies (O.N.U.) Birlashgan M illatlar Tashkiloti (BM T). national,
ale,
aux
adj 1. millatga, millatlarga oid; milliy; fête nationale milliy bayram; 2. davlatga, mamlakatga oid; davlatga qarashli; milliy; défense nationale davlat mudofaasi; Assemblée Nationale M illiy Assambleya; route nationale ou nf une nationale davlat ahamiyatiga ega bo‘lgan yo‘l; 3. milliy, xalq; poète national xalq shoiri. nationalisation nf natsionalizatsiya, natsionalizatsiya qilish, davlat ixtiyoriga o‘ tkazish. nationaliser vt natsionalizatsiya qilmoq; entreprises nationalisées davlat ixtiyoriga o‘tkazilgan korxonalar. nationalisme nf millatchilik. nationaliste adj, n millatchi; une politique nationaliste millatchilik siyosati. nationalité nf 1. millat; 2. biror millatga mansublik; nationalité d’origine asl millati; nationalité acquise qabul qilgan millati; il est de nationalité allemande u nemis millatiga mansub. national-socialisme nm natsional-sotsializm, natsizm. national-socialiste I. adj natsional-sotsializmga, natsizmga oid; la doctrine national-socialiste natsional-sotsializm ta’limoti; II. n natsional- sotsialist. nativité nf rojdestvo, milod (Iso payg‘ambarning tug‘ilgan kuniga bag‘ishlangan nasroniylar bayrami). natte
nf 1. bo‘yra; natte de paille poxol bo‘yra; 2. kokil, soch o‘rimi; elle s’est fait une natte u bitta kokil o‘rdirib oldi. natter vt o‘rmoq; natter ses cheveux sochlarini o‘rmoq. naturalisation 1 nf naturalizatsiya (boshqa davlat fuqaroligini qabul qilish); demande de naturalisation boshqa davlat fuqaroligiga o‘ tishni so‘rash. naturalisation 2 nf tulum tayyorlash. naturaliser 1 vt naturalizatsiya (boshqa davlat fuqaroligiga o‘tkazmoq, qabul qilmoq). naturaliser 2 vt tulum qilmoq; antilope naturalisée antilopa tulumi. naturalisme nm naturalizm (san’at oqimi). naturaliste 1 adj naturalizmga oid; écrivain, école naturaliste naturalist yozuvchi, naturalistlar maktabi. naturaliste 2 n tabiatshunos, naturalist. nature I. nf 1. asosiy xususiyat, hislat, mohiyat, tabiat; la nature d’une substance biror moddaning asosiy xususiyati; loc de nature à qodir, qila oladigan, qilib yubora oladigan; une découverte de nature à bouleverser la science fanni ostin-ustin qilib yubora oladigan kashfiyot; 2. biror kishining tabiati, xarakteri; elle est d’une nature douce u yumshoq tabiatli; il est travailleur par nature u tabiatan mehnatkash; loc l’habitude est une seconde nature tarki odat – amri mahol; 3. tabiatli, xarakterli odam; une nature violente darg‘azab tabiatli olam; c’est une heureuse nature u ko‘ngli to‘q tabiatli odam; c’est une nature bu tabiati kuchli odam; 4. mohiyat, tub, asosiy ma’no, mazmun, mag‘iz; les liens de la nature qon- qardoshlik; vices contre nature shahvoniy buzuqlik; 5. tabiat; les forces de Download 18.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|