3.Iqtisodiyotni tartibga solish. Bozordagi talab va takliflarning nisbati, elastikligi
darajasiga ko’ra bozorda narx o’zgarishi orqali talab va taklif bir-biriga moslashtiriladi. Unga
muvofiq ravishda barcha resurslar mikro miqyosdan, ya’ni firma korxonalardan tortib makro
miqyos — mamlakat miqyosigacha taqsimlanadi. Bozor yordamida iqtisodiyotdagi asosiy
nisbatlar belgilanadi.
4.Nazorat qilish. Ishlab chiqarilgan tovarlar (xizmatlar) na-qadar sifatli, iste’molchi
talabiga javob bera olishini bozor aniqlaydi. Tovar ishlab chiqarish uchun sarflangan xarajatlarni
ham nazorat qilishda bozorning oldiga tushadigani yo’q.
5.Rag’batlantirish. Bozor talab va taklif nisbati asosida belgilanadigan narxlar orqali
taqchil, yaxshi... sifatli tovar ishlab chiqarishni rag’batlantiradi, aksincha serob, yomon... sifatsiz
yoki ortiqcha xarajat qilib tayyorlangan tovarlarni kasodga uchratib, ularni ishlab chiqarishni
keskin kamaytiradi yoki to’xtatadi.
6.Axborot berish. Qanday tovarni ishlab chiqarish zarurligi bozorda namoyon bo’ladi. U
narx va talab elastikligida ifodalanadi hamda ular ishlab chiqaruvchilarga etkaziladi.
7.Bozor sub’ektlarining manfaatlarini realizatsiya qilish ham aynan bozor orqali
amalga oshiriladi. U qanday darajada amalga oshishiga ko’ra ishlab chiqaruvchilar, sotuvchilar
tabaqalanishi yuz beradi.
8.Bozor resurslarni tejashga, iqtisod qilishga undaydi. Bozor qilingan xarajatlarni
naqadar o’rinli ekanligini aniqlaydi. Qilingan xarajatlarni qoplash zarurati harakatlarni
pasaytirishga undaydi. Shuning uchun yangi texnika-texnologiyani qo’llaydi. Mehnatni tashkil
etishning yangi samarali usullarini qidiradi. Xullas xarajatlarni kamaytirishni yangi yo’llarini
topishga harakat qiladi.
Bozorning vazifalari hammasi bir-biri bilan uzviy bog’liq hamda birgalikda amal qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |