Iqtisodiy samaradorligini belgilaydigan asosiy sifat kursatgichlaridan

AERODROM SINFINI ANIQLASH

Aeroportning asosiy elementi aerodrom hisoblanadi. Aerodrom havo kemalarining havfsiz uchishi, qo‘nishi, yugirib borishi, to‘xtab turishi va saqlanishini ta’minlash uchun mo‘ljallangan. Aerodromning asosiy elementi uchish-qo‘nish tasmasi (UQT) bo‘lib, uning uzunligi shu aeroportda foydalaniladigan uchish-qo‘nish tasmalarining xavfsizligini ta’minlashi kerak.

Aerodrom sinfi SUQT sinfi bo‘yicha belgilanadai, u standart sharoitlarda SUQTning kerakli uzunnligi bo‘yicha aniqlanadi. (3-jadval) Ma’lum turdagi HK uchun UQTning kerakli uzunligi uning uchish-qo‘nish tavsifi hisoblanadi, u standart sharoitlarda uchish va qo‘nish sxemalari uchun HKlarining uchish sinovlarida aniqlanadi.
Standart sharoitlar:

• 
  Juda quruq havo;
  
• 
  Havo harorati , soat 13-00 da iyulda
  
• 
  Atmosfera bosimi
  
• 
  Havoning tinch holati – sokin
  
• 
  SUQTning yuzasi – gorizontal va quruq
  

SUQTning sinfiga ko‘ra aerodromlar 6 ta sinfga bo‘linadi va ular A, B, V, G, D, E harflari bilan belgilanadi.
SUQTning va gruntli UQTning uzunligi aerodrom sinfi bo‘yicha quyidagicha bo‘ladi.
3-jadval

Ko‘rsatkich	Aerodrom sinfi
	A	B	V	G	D	E
Standart sharoitlarda SUQTning eng kichik uzunligi, m	3200	2600	1800	1300	1000	500
GUQTning eng kichik uzunligi, m	3500	2860	1980	1430	1100	550

Har xil turdagi HK uchun standart sharoitlarda SUQTning minimal uzunligi 4-ilovada berilgan. Aerodrom sinfini aniqlash uchun HKning hisobiy turi aniqlanadi. Havo kemasining hisobiy turi – bu standart sharoitlarda shu aeroportda foydalanilayotgan hamma HK parkiga nisbatan SUQTning eng katta uzunligi talab qilinadigan havo kemasidir. Havo kemalarining hisobiy turi va uning uchish-qo‘nish tavsiflari (4-ilova) va qiymatlari (3-jadval) bo‘yicha aerodrom sinfi aniqlanadi.