Iqtisodiyot” fakulteti “innovatsion iqtisodiyot” kafedrasi

3.2. Korxonaning pul oqimlarini rejalashtirish yoki

moliyaviy rejani tuzish

BPni optimallashtirish natijalari tashkilotning yillik moliyaviy rejasini tayyorlashda chorak va oylarga bo‘linib hisobga olinishi kerak.
Bunday rejaning asosiy maqsadi DSni olish va undan foydalanish bilan birga har bir iqtisodiy faoliyat turi bo‘yicha kompaniyaning vaqt o‘tishi bilan pul oqimlarini oldindan ko‘rish qobiliyati, shuningdek yilning barcha davrlarida barqaror to‘lov qobiliyatini saqlab qolishdir. Ushbu rejalashtirish hujjati to‘lov kalendar shaklida taqdim etiladi.
Kompaniya ishidagi mablag‘lar oqimini tezkor boshqarish uchun moliyaviy mexanizm bir necha turdagi to‘lov kalendarlarini shakllantirishga imkon beradi.

• 
  Aktsiyalarning taqvimiy (byudjet) chiqarilishi.
  

Ushbu turdagi to‘lovlar jadvalining ikki turi mavjud. Agar u aktsiyalarni asl qimmatli qog‘ozlar bozorida sotishdan oldin tasdiqlangan bo‘lsa, unda "Aktsiyalar chiqarilishini tayyorlashni ta'minlash uchun to‘lovlar jadvali" yagona bo‘limi mavjud. Byudjet aktsiyalarni sotish paytida shakllantirilganda, u ikki qismdan iborat - "Aktsiyalar chiqarilishidan mablag 'olish jadvali" va "Aktsiyalarni sotilishini ta'minlash uchun to‘lovlar jadvali".

• 
  Obligatsiya chiqarish byudjeti (kalendar).
  

Ushbu rejalashtirish hujjati vaqti-vaqti bilan tuziladi va aktsiyalarga nisbatan yuqorida tavsiflangan printsiplarga muvofiq shakllantiriladi.

• 
  Kreditorlik qarzlari bo‘yicha amortizatsiya to‘lovlari taqvimi.
  

Ushbu turdagi operatsion moliyaviy rejada asosiy amortizatsiya jadvali ko‘rinishidagi faqat bitta bo‘lim mavjud. Uning ko‘rsatkichlari to‘lashni talab qiladigan har bir kredit bo‘yicha guruhlangan. To‘lovlarning miqdori va muddati tijorat banklari yoki moliya institutlari bilan imzolangan kredit shartnomalari talablariga muvofiq tasdiqlanadi.
Kredit olish uchun ariza berish to‘g‘risidagi qaror naqd bo‘shliqni qoplashning boshqa mavjud variantlari qatorida (uchinchi tomon moliyalashtirishning ushbu usuli) maksimal iqtisodiy maqsadga muvofiqligi mavjud bo‘lganda qabul qilinadi (mijozlarning avanslari ko‘payishi, tijorat kreditlash shartlarining o‘zgarishi, barqaror majburiyatlarning oshishi).
Demak, korxonaning moliyaviy faoliyatida pul oqimlarini samarali tashkil etish umumiy iqtisodiy siyosat sharoitida maxsus boshqaruv strategiyasini ishlab chiqishni talab qiladi.