Ishlab chiqarish turlari va ularda ishni tashkil qilish

1.2. - jadval 
Ishlab chiqarish 
turi 
Bir nomdagi detallarni ishlab chiqarish yillik dasturi 
yengil, 20 kg 
o‘rtacha, 20-300 kg 
og‘ir, 300 kg dan 
ortiq 
Donalab 
100 gacha 
10 gacha 
1-5 
Mayda seriyali 
101-500 
11-200 
6-100 
O‘rta seriyali 
501-5000 
201-1000 
101-300 
Ko‘p seriyali 
5001-50000 
1001-5000 
301-1000 
Yalpi (ko‘plab) 
50000 dan ortiq 
5000 dan ortiq 
1000 dan ortiq 
Biriktirilgan operatsiyalarni koeffitsiyent orqali aniqlash mumkin, ma‘lum vaqt 
mobaynida bo‘limda bajariladigan texnologik operatsiyalar soni (O) ni shu bo‘limdagi 
ish joylari (R) ga nisbati biriktirilgan operatsiyalar koeffitsiyenti (K) ga teng bo‘ladi. 
K = O/R 
(1.2) 
Mashinasozlikda ishlab chiqarish turlari quyidagicha aniqlanadi: 
K ≤1 bo‘lsa - yalpi ishlab chiqarish 
1< K ≤ 10 bo‘lsa - ko‘p seriyali ishlab chiqarish 
10 < K ≤ 20 bo‘lsa - o‘rta seriyali ishlab chiqarish 
20 < K ≤ 40 bo‘lsa, mayda - kichik seriyali ishlab chiqarish 
Donalab ishlab chiqarishda K>40 bo‘ladi. 
Misol. Mexanik sex bo‘limida 15 ta ish joyi mavjud. Bir oy mobaynida 128 ta 
har xil texnologik operatsiyalar bajarilgan. Ishlab chiqarish turini aniqlang. 
Yechish: 1) Biriktirilgan operatsiyalar koeffitsiyentini (1.2) formula yordamida 
aniqlaymiz. 
K = 128/15 = 8,53 
Demak, bo‘limda har bir ish joyiga o‘rtacha 8,53 operatsiyalar biriktirilgan. 
2) Ishlab chiqarish turi 1

---

3) Seriyali ishlab chiqarish cheklangan mahsulot nomenklaturasiga ega bo‘ladi. 
Nisbatan ishlab chiqarish hajmi katta bo‘lib, ishlab chiqarish davriy ravishda 
qaytalanadigan partiyalar ko‘rinishida bajariladi. 
Ko‘p seriyali ishlab chiqarish seriyali ishlab chiqarishning bir ko‘rinishi bo‘lib, 
katta partiyalar bilan ishlov beriladi va yalpi ishlab chiqarishga yaqin bo‘ladi.