Қишлоқ хўжалик машиналари ва жиҳозларини


Йуналтирувчи эгри чизик (ЙЭЧ ни куриш


Download 5.02 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/86
Sana20.11.2023
Hajmi5.02 Mb.
#1790091
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   86
Bog'liq
Қишлоқ хўжалик машиналари ва жиҳозларини ҳисоблаш ва лойиҳалаш

Йуналтирувчи эгри чизик (ЙЭЧ ни куриш. Цилиндроидсимон сиртни 
ясашда лемех тигидаги нолинчи ясовчи ЙЭЧ буйлаб юкорига, узининг шудгор 
деворига энгашиш бурчаги 

ни маълум тартибда узгартириб силжийди. 
ЙЭЧ узунлиги ағдаргичнинг баландлигига боглик булиб, у ағдарилаѐтган 
палахса ағдаргичга тулик сигишини, деформацияланиб хажми ошганда 
ағдаргич устидан орка томонга тукилмаслигини таъминлаши учун етарли 
булиши керак. корпус ишчи сирти буйлаб юкорига силиѐтган тупрокнинг 
майдаланиш даражаси бевосита ЙЭЧ эгрилигининг узгаришига боглик. 
Агар ЙЭЧ сифатида айлана ѐйи кабул килинса, унинг эгрилиги узгармас 
булганлиги сабабли палахса юкорига кутарила бошлаганда оладиган дастлабки 
деформация ололмайди. 


33 
Кутарилаѐтган палахсани корпус сирти узлуксиз деформациялаб, жадал 
майдалаши учун, ЙЭЧ сифатида эгрилиги узгарувчан булган эгри чизик, 
масалан, эллипс, гипербола, парабола булаклари кабул килиниши талаб 
килинади.ЙЭЧ шудгор тубига нисбатан 
0

бурчаги остида энгашган булади. 
0

бурчагининг микдори, корпуснинг тупрокни майдалашига хамда унинг 
судрашга каршилигига кучли таъсир этувчи омил хисобланади. Маданий 
корпус учун 
0

к30
0
, универсал корпус учун эса 
0

к18...25
0
кабул килинади. 
Купинча ЙЭЧ сифатида айлана ѐйи устига курилган парабола кабул 
килинади (45-расм). Универсал корпусда ЙЭЧ лемех тиги узунлиги L нинг 
охирида, унинг тигига перпендикуляр булган тик текислик Д
r
Q
y
да 
жойлаштирилади. Маданий корпусда эса ЙЭЧ, корпус учи A
r
дан лемехни 
ишчи узунлиги L нинг 2/3 кисмидан утказилган Д
м
Q
м
текислигида 
жойлаштирилади. 
Агар ЙЭЧ Д
r
Q

ѐйи куринишида булса, ағдарилаѐтган тупрок ағдаргичнинг 
устидан ошиб утмаслигини таъминлаш учун Д
r
Q

ѐйининг узунлиги унинг 
устига кутарилиб ағдариладиган палахса
Д
м
Q
м

булагининг узунлигидан каттарок (ѐки тенг) булиши керак, яъни
Д

Q
y

Д
y
Q
r
’ 

0
0
/
)
2
/
(



соs
в
R



бундан 
/
min
в
R

0
0
cos
)
2
/
(



s

(6) 
булиши лозим. 
Агар ЙЭЧ Д
r
Q

ѐйи устига курилган парабола булса, уни чизиш куйидаги 
тартибда бажарилади. 
ЙЭЧ ни хакикий катталигида чизиш учун лемех тиги А
г
Д
г
нинги 
давомида Д
г
Q
у
ѐки Д
м
Q
м
га параллел булган чизик утказилади ва уни шудгор 
туби деб кабул килиниб, у ерда Д нукта белгиланади (46-расм). Д нукта оркали 
Е
0
бурчаги остида ДЖ кия чизиги, кейин унга перпендикуляр килиб LО
м
чизиги 
утказилади. 
Д нуктадан LО
м
буйилаб (6) формула ѐрдамида аникланган Rmin дан 
бирмунча каттарок булган R масофасида О
м
нукта белгиланиб R радисуси ДР 
ѐйи чизилади. О
м
нукта оркали шудгор тубига параллел килиб О
м
Р чизиги 
утказилади. Унинг Р нуктасидан ДР ѐйига РЖ уринма утказилади. 


34 
18-расм. Йўналтирувчи эгри чизиқ ўлчамларини аниқлашга оид схема 
Оғир шароитда ишлатиладиган лемех ейилиб, ўтмас ва энсиз бўлиб 
қолганида (унинг магазинидаги металл захирасини киздириб, тиги томонга 
болгалаб суриш хисобига), тиклашни енгиллаштириш учун унинг S 
кенгликдаги ДЛ ясси кисми колдирилади. Лемехнинг Л нуктасидан юкори 
кисми, керакли эгрилик билан булади. лемех ясси кисмининг кенглиги S 
мулжалланган а
max
чукурликка боглик булиб, аmax к 25,,,35 см учун Sк 60 мм 
кабул килинади. 
ДЖ буйлаб ДЛк S масофада Л нукта белгиланади. ЛЖ хамда РЖ 
чизиклари узаро тенг бир нечта булакларга булиниб, 1-1, 2-2, 3-3, n-n чизилади. 
Уларга уринма тарзда ЛР парболаси курилади. Корпуснинг олд куринишидаги 
0,1,2,,,n ясовчилар ораликлари сакланган холда шудгор туби ДQ га параллел 
килиб ясовчилар чизилади. Агар айрим ясовчилар Р нуктадан юкорирок 
жойлашиб колса, ЖР уринмани охирги ясовчигача давом эттириб, ЙЭЧ ни 
куриш тугатилади. 
Корпус уст куринишини чизиш учун ЙЭЧ нинг хар бир ясовчи буйлаб 
ташкил киладиган t
1
, t
2
, t
3
,.....t
n
кулочлари аникланади (46-расмда мсол 
тарикасида t
куш
, t
4
, t
5
лар курсатилган). Tлардан фойдаланиб, шудгор туби 
булган Дqга ѐки унга параллел булган ДrQу (маданий корпус учун Д
м
Q
м
) устига 
ЙЭЧ нинг ясовчилар билан кесишган нукталарининг проекциялари булган 
1,2,3,,,,,n лар белгиланади. 
Стандарт лемехнинг Вл кенглигини (В
л
к 122 ѐки 105 мм) ЙЭЧ нинг 
устига Д Нуктасидан куйиб, лемехнинг ағдаргич билан туташган жойи М 
нуктаси топилади. Д
r
Q
у
га М нуктасининг проекцияси туширилади. М 
нуктасидан кушимча 1к ясовчиси утказилиб, унинг баландлиги hк аникланади. 


35 
Кейин корпуснинг олд куринишида хам hк баландлигида lк ясовчиси 
утказилиб, лемех билан ағдаргичнинг туташган чизиги /L топилади. 

Download 5.02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   86




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling