Ishsizlik-global muommo sifatida kelib chiqish sabablari va bartaraf etish usullari

Y ₁ , u ₁ - joriy davrda YaIM va ishsizlik darajasi
· Y ₀ , u ₀ - YaIM va bazaviy davrda ishsizlik darajasi
Turli mamlakatlarda har qanday davrda ishsizlik darajasi bir-biridan sezilarli darajada farq qiladi. Bu farqlar turli mamlakatlarda ishsizlikning turli xil tabiiy darajalari mavjudligi, shuningdek, bu mamlakatlar iqtisodiy tsiklning turli bosqichlarida bo'lishi mumkinligi bilan izohlanadi. 

2.2. Bandlik siyosatining mohiyati va vazifalari
Zamonaviy davrda bandlik davlat, jamiyat va shaxsni tashvishga soladigan o‘tkir ijtimoiy-iqtisodiy muammolardan biriga aylandi. Ijtimoiy foydali va samarali mehnat bilan qancha koʻp kishi band boʻlsa, mamlakat yalpi ichki mahsuloti (ceteris paribus) shunchalik koʻp boʻladi. Yuqori va o'sib borayotgan ishsizlikning mavjudligi potentsial YaIM (to'liq va samarali bandlik sharoitida ishlab chiqarish mahsuloti) ishlab chiqarishga imkon bermaydi, bu esa davlat uchun ijtimoiy muammolarni hal qilishda sezilarli qiyinchiliklarni keltirib chiqaradi. Ayrim davlat dasturlariga muvofiq ajratiladigan nafaqalar bundan mustasno, uzoq vaqt ishlamaydigan, tirikchilik manbalariga ega bo‘lmagan shaxslar o‘ta og‘ir ahvolga tushib qolishadi. Bu esa ularni qonunga xilof ravishda yashash vositalarini izlashga undaydi, jamiyatda jinoiy vaziyat va boshqa salbiy holatlarni kuchaytiradi.
Butun mehnatga layoqatli aholini ish bilan ta’minlash har qanday davlat va hukumatning muhim vazifalaridan biridir. Bu muammoni hal qilish uchun davlat aholi bandligi to‘g‘risida tegishli qonun qabul qiladi va uni amalga oshirishga ko‘maklashish bo‘yicha chora-tadbirlar kompleksini ishlab chiqadi, boshqacha aytganda, muayyan bandlik siyosatini olib boradi.
Bandlik ko'p ma'noga ega bo'lgan, turli xil faoliyat turlarini o'z ichiga olgan tushunchadir. Ish bilan bandlik deganda foydali mehnat, o‘qish, ishlash, bolalarga qarash, harbiy xizmat va hokazolar tushuniladi.
Iqtisodiy kategoriya sifatida bu aholining mehnat faoliyatidagi ishtiroki bilan bog'liq munosabatlar to'plami bo'lib, uning mehnatga qo'shilish darajasini, ishchilarga bo'lgan davlat ehtiyojlari va shaxsiy ehtiyojlarini qondirish darajasini, haq to'lanadigan ishlarda shaxsiy manfaatlarni, daromad keltirish.
Xodim va uning oila a’zolarining hayoti va rivojlanishi uchun yetarli bo‘lgan munosib ish haqi olish imkonini beruvchi to‘liq, samarali va samarali bandlikni ta’minlash bandlik siyosatining mazmun-mohiyatini tashkil etadi.
Bunday bandlikka erishish va uni saqlab qolish bandlik siyosatining maqsadi hisoblanadi. Bunday siyosatning maqsadi nafaqat to'liq bandlikning umumiy darajasini saqlab qolish, balki iqtisodiy va ijtimoiy muammolarni hal qilishdir. Birinchi navbatda, turmush darajasini oshirish, inson rivojlanishi uchun shart-sharoitlarni yaratish, shu jumladan uzluksiz ta'lim tizimini yaratish va takomillashtirish (bolalar va o'smirlarni tayyorlashdan tortib, ularni qayta tayyorlash, ularning hayoti davomida ma'lum bir davrda xodimlarni malakasini oshirishga qadar). vaqt oralig'i).
Bandlik siyosati aholining turli toifalari uchun ishlash imkoniyatini hisobga olgan holda shakllantirilishi kerak. Xavf guruhiga ko'proq e'tibor qaratish lozim, ya'ni. ayollar, yoshlar, nogironlar va boshqalarni ish bilan ta'minlash, ularning daromadlarining barqarorligi, bu masalalarda kamsitishlarga yo'l qo'ymaslik. Ikkinchisi muhojirlarga, irqi, rangi, dini, siyosiy qarashlari va ijtimoiy kelib chiqishi boshqa odamlarga ham taalluqlidir.Shuning uchun nisbatan mustaqil siyosatni faqat oʻzaro yaqin hamkorlik, iqtisodiy va ijtimoiy siyosatning toʻliq, samarali boʻlishini taʼminlashda muvofiqlashtirish orqali amalga oshirish mumkin. va erkin tanlangan ish. Ammo ikkinchisi ham samarali bo'lishi kerak. Barcha siyosatlar o'zaro bog'liq va bir-biriga ta'sir qiladi.
Ijtimoiy siyosatni jamiyatning moddiy imkoniyatlaridan ajratib bo'lmaydi. Ijtimoiy siyosatni amalga oshirishga, ijtimoiy adolatga erishishga qaratilgan resurslardan maqsadli va samarali foydalanish kerak.
Ijtimoiy va iqtisodiy siyosat to'liq, samarali va samarali bandlikni ta'minlashga qaratilgan. Bandlik iqtisodiy va ijtimoiy funktsiyalarni bajaradi. Bandlik siyosatini shakllantirish va amalga oshirishda davlat muayyan tamoyillarga amal qiladi.
Hududning bandlik siyosatining kontseptual modeli uning strategik maqsadlari, ustuvor yo'nalishlari va mintaqada amalga oshirish vositalarini tanlashni belgilovchi tamoyillarning qisqacha mazmunidir.