Hükmü: Kesin olarak delalet ettiği manaya
uygun şekilde amel etmek gerekir.
TEVİL
Tevilin Manası
Tevilin Şartları
Tevil, lafzın zahir manasından alınıp
bir delile
binaen zahir olmayan başka
bir manaya
çekilmesidir.
1) Lafız tevili kabul eden bir lafız olmalıdır.
2) Tevile esas olan mananın,
mecaz yoluyla
da olsa lafzın kendisine delalet ettiği
manalardan olmalıdır.
3) Tevil, lafzın zahir manasından alınıp başka
bir manaya çekilmesine elverişli şer’î bir
delile dayanmalıdır.
HAFİ, MÜŞKİL, MÜCMEL VE MÜTEŞABİH
Hafî
Müşkil
Hafî, kendi dışındaki bir sebepten dolayı
maksadı kapalı ve bunun giderilmesi için
düşünme ve araştırmaya muhtaç olan lafızdır.
Örnek:
ةقراسلاو قراسلاو
ف
امهيديأ اوعطقا
قراسلا
“
Hırsız
” ve
ا
رار طل
“
Yankesici
” eşit mi?
قراسلا
“
Hırsız
” ve
شا بنلا
“
Kefen soyucu
” eşit mi?
Hükmü: Kapalılığının
kendisinde bulunan bir
fazlalık sebebiyle mi yoksa eksiklik sebebiyle
mi olduğunun anlaşılması için üzerinde
düşünüp araştırmaktır.
Müşkil, düşünme ve araştırmaya hafiden daha
çok muhtaç olan lafızdır.
Örnek:
ءورق ةثلاث نهسفنأب نصبرتي تاقلطملاو
)ءرق(
“adet süresi” mi “temizlik süresi” mi?
Hükmü: Lafzın muhtemel bulunduğu manalar
ele alınıp, lafzı çevreleyen karineler vasıtasıyla
bu
manalardan
hangisinin
kastedilmiş
olduğunu tespit için içtihat etmektir.
Müteşabih_Mücmel_,_kendisiyle_ne_kastedildiği_sorulmadan_anlaşılmayacak_olan_lafızdır._Hükmü'>Mücmel
Müteşabih
Mücmel,
kendisiyle
ne
kastedildiği
sorulmadan anlaşılmayacak olan lafızdır.
Hükmü: Kendisiyle ne kastedildiğine dair
açıklama gelmedikçe onunla amel etmek caiz
değildir.
Müteşabih, çok kapalı olduğu için anlaşılma
ümidi kalmayan lafızdır.
Hükmü: Kendisiyle kastedilen mananın
hakikat olduğuna inanıp, anlamı
konusunda
ebediyen susmaktır.
