Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti oziq-ovqat kimyosi va biokimyosi

 

---

17 
4 – laboratoriya ishi
Qaytariluvchi qandlarni Bertran usulida aniqlash 
Ishdan 
maqsad: 
Bug„doy, makkajo„xori, boshqa turdagi 
biomateriallar uni tarkibidagi glyukoza miqdorini aniqlash.
Erkin aldegid va keton guruhlari bo„lgan qandlar qaytarish 
xususiyatiga ega. Bunday qandlarga barcha monosaxaridlar va ayrim 
disaxaridlar kiradi. Qandlarni Bertran usulida aniqlash ularning ishqoriy 
muhitda ikki valentli misni bir valentli mis oksidigacha qaytarishida 
aniqlangan. Bu usulda Feleng-1 va Feleng-2 eritmalaridan foydalanib, 
Feleng reaktivi tayyorlanadi. 
Feleng-1 eritmasi: CuSO
4
+2NaOH Cu(OH)
2
+ Na
2
SO
4
Feleng-1 eritmasi: (signet tuzi vino kislotaning natriy va kaliy tuzi 
eritmasi)
HO - CH - COOK
HO - CH - COONa
Felining reaktivi Felining-1 va Felining-2 eritmalarining bir xil 
hajmdagi aralashmasidan hosil qilinadi. Bunda hosil bo„lgan mis(II)-
gidroksid signet tuzi bilan reaksiyaga kirishib, kompleks birikma hosil 
qiladi: 
Feling reaktivi qand tarkibidagi aldegid va keton guruhlarini 
oksidlaydi, Reaktiv tarkibidagi ikki valentli mis esa mis (I)-oksid 
(Cu
2
O) ga qadar qaytariladi va qizil cho„kma hosil bo„ladi: 
Reaksiya natijasida hosil bo„ladigan qizil rangli cho„kma 
(Cu
2
O) aniqlanmoqchi bo„lgan mahsulot tarkibidagi qand miqdoriga 
proporsional ravishda tushadi. Hosil bo„ladigan cho„kma miqdorini 
aniqlash uchun, unga kislota muhitida temir (III)-sulfat Fe
2
(SO
4
)
3
yoki 
temir(III)-sulfatning ammoniyli tuzi–achchiqtosh NH
4
Fe(SO
4