Ismanov I. N., Davlyatova g. M., Buzrukxonov s. M

B 
bozor 
V 
Bozor 
siz 
raqobatchi 
siz 
raqobatchi 
siz 
raqobatchi 
Reklama 
Joylashtirish 
Mahsulotlar 
Xizmatlar 
Baholar 
Imij 
Raqobatchilar tahlilida ishlab chiqarilayotgan mahsulot bozoridagi eng yirik 
korxonalar ajratib olinib ular quyidagi ko’rsatkichlar bo’yicha o’rganiladi va tahlil 
qilinadi: 
­ sotish hajmi 
­ jihozlar 
­ 
yangi mahsulotlarni ishlab chiqarish bo’yicha amalga oshirilayotgan tadqiqotlar 
­ reklama 
­ servis 
­ kadrlar 
Shuningdek, yirik korxonalar ishlab chiqarayotgan mahsulotlarning 
afzalliklari, xarakteristikalari, foydalaniladigan xom-ashyo va materiallar tarkibi va 

---

155 
mahsulot narxi to’risdagi ma’lumotlar ham o’rganiladi. Bu ma’lumotlar siz ishlab 
chiqarishni rejalashtirayotgan mahsulotga alohida qiyofa berish uchun zarurdir. 
Raqobatchilarni tahlil qilishda quyidagi jadvalni to’ldirish ular to’risida 
to’liq ma’lumot olish imkoniyatini beradi. 
9.3 – jadval. 
Raqobatchi korxonalar tahlili. 
Firma yoki 
korxona 
Joylashgan 
o’rni 
Bozor 
ulushi 
Sotish 
hajmi 
Siz bozorga kirib kelganingizdan 
so’ng ko’riladigan talofat 
miqdori 
So’ngra raqobatchi mahsuloti va korxona tomonidan ishlab chiqarilayotgan 
mahsulot qiymati, ishonchlilik belgilari, ta’minot muddatlari, sotuvdan keyingi 
xizmat ko’rsatish va boshqa xususiyatlar bo’yicha solishtiriladi. Buning uchun 
quyidagi jadvaldan foydalanish mumkin. 
9.4 – jadval.